Spegillinn - 01.06.1968, Blaðsíða 24

20
SPEGILLINN

Þegar Óskar Wilde var uppá sitt
bezta var hann talinn skemmtileg-
asti maður sem þá var uppi, meira
að segja er sagt að Mark Twain,
sem þó var dágóður spaugari, hafi
logað sem lítið kerti hjá stórri sól
Óskars og hafi nappað frá honum
ýmsum perlum. Hvað sem því lið-
ur kemur þó flestum saman um að
Óskar Wilde hafi verið einhver
mesti viðræðusnillingur sem uppi
hefur verið, og gamansemin var
hans sterkasta hlið, ekki þessi
dofna gamansemi sem reynir að
pressa úr uppþornuðu heilabúi
gamlan brandara til að vekja á sér
athygli, heldur leiftrandi fyndni
gáfumannsins, sem hefur yndi af
því að koma öðrum í gott skap.
Hann var svo skemmtilegur að al-
gengt var að svarnir óvinir hans
bráðnuðu á svipstundu og féllu í
stafi af aðdáun. Þó örlög hans
sjálfs yrðu dapurleg voru áhrif
hans þau að heimurinn varð annar
eftir hans dag, öðrum fremur
kenndi hann mönnum að líta ekki
of hátíðlega á sjálfa sig og opnaði
leið að því spaugilega í fari okkar,
svo enn í dag, tæpum sextíu árum
eftir fráfall hans, má rekja flesta
fyndni beint eða óbeint til snilli-
gáfu Óskars Wilde.
Spegillinn telur sér mikinn heið-
ur að því að birta hér lítið sýnis-
horn af spakmælum hans og
hnyttiyrðum.
★
Óskar gerði sér jafnan leik að
því að tala gálauslega um alvar-
lega hluti, en af hátíðleika og al-
vöru um smámuni: „Ekkert er eins
vel látið og óhófið. Hafi ég mun-
aðinn stendur mér á sama um
nauðsynjarnar". „Ég var að lesa
próförk af einu kvæða minna í all-
an morgun og strikaði út eina
kommu. Undir kvöld setti ég hana
aftur". „Þegar ég fylli út manntals-
skýrsluna skrifa ég: aldur: nítján
ár, staða: snillingur, örkuml: gáf-
ur.“
Hann leit þreytulega út og var
spurður um orsökina: „Nei, ekki
veikur, en útslitinn. Ég tíndi nefni-
lega rós í skóginum í gær, en hún
veiktist og ég varð að vaka yfir
henni í alla nótt".
„Ég er hrifinn af tónverkum
Wagners. Hávaðinn er svo yfir-
þyrmandi að hægt er að tala við-
stöðulaust meðan þau eru leikin án
þess því sé veitt athygli".
„Tónlistarunnendur eru allra
manna ósanngjarnastir. Þeir
heimta að menn séu mállausir
þegar menn vildu helzt vera heyrn-
arlausir."
Um frægan skopleikara: „Það
er fallega gert af honum að segja
eftir hverjum hann er að herma,
það kemur í veg fyrir getgátur".
„Rithöfundar valda mér aldrei
vonbrigðum — aðeins verk þeirra.
Að öðru leyti eru þeir skemmtileg-
ustu menn".
„Sú stjórn sem listamanninum
hentar bezt er engin stjórn".
„Fullkomnun mannsins felst ekki
í því sem hann á, heldur því sem
hann er.“
„Aðeins ein stétt hugsar meira
um peninga en auðmennirnir, en
það eru fátæklingarnir."
„Menn eiga ekki að vera reiðu-
búnir til að sýna að þeir geti lifað
eins og illa aldar skepnur. Þeir
eiga annaðhvort að stela eða
segja sig til sveitar".
„Framfarir heimsins stafa mest-
an part af óhlýðni og uppreisnum".
„Vinnan er bölvun ofdrykkju-
mannsins".
„Ég vel mér vini eftir góðu út-
liti þeirra, kunningja vegna mann-
kosta þeirra, en óvini vegna hæfi-
leika þeirra. Menn vanda aldrei
um of val óvina sinna".
„Árangur misheppnaðra þjóðfé-
lagsumbóta er aðdáunarverður".
„Ég geri aldrei á morgun það
sem ég get gert hinn daginn".
„Aðeins með því að greiða ekki
reikninga sína geta menn vænzt
þess að lifa í minningu verzlunar-
stéttarinnar".
„Allar stéttir prédika dyggðir
sem eru þeim ónauðsynlegar. Hin-
ir ríku hampa mikilvægi sparsem-
innar, hinir aðgerðarlausu verða
mælskir þegar þeir tala um göfgi
vinnunnar".
„Ungir menn reyna að vera trú-
ir konum sínum en geta það ekki,
gamlir menn reyna að vera ótrúir
en geta það ekki heldur".
„Það er ekki ellin sem gamal-
mennið grætur, heldur æskan".
Um biblíuna: „Þegar mér verður
hugsað um allar hörmungarnar
sem hún hefur valdið, hrýs mér
hugurvið að skrifa aðra eins bók“.
„Menn eiga aldrei að taka af-
stöðu. Að taka afstöðu er upphaf
einlægni og alvara fylgir fast á eft-
ir, og þá verða menn leiðinlegir".
„Rökfestan er síðasta skjói
hinna hugmyndasnauðu".