Fálkinn - 13.11.1937, Blaðsíða 6
o
F.ÁLKINN
150 Cheruonetj
A UÐVITAÐ VAR það alt Pet-
■^Tov að kenna. Það var hann
seni togaði hann heini til þessa
ógeðslega Lohov. Sjálfan lang-
aði hann ckkert til að fara út
þotta kvöld. Hann hafði fengið
lánaðar nokkrar skemtilegar
hækur eflir Mamin-Sibirjak á
bókasafninu og var að lilakka
til að byrja á þeiin, þegar álf-
urinn hann Petrov kom og svo
að segja dró hann út með valdi.
Það sátu fleiri gestir hjá Lohov,
þegar þeir komu. Suma þekli
hann, þeir voru af skrifstofunni
sem hann var gjaldkeri á, aðra
þekti hann ekki.
Fyrst sátu þeir og drukku
tc og ræddu um daginn og
veginn, en eiginlegar rökræður
komust þeir ekki í; því að einn
gesturinn var i einkennisbún-
ingi leynilögreglunnar, G. P. U.
En svo fór liann, G. P. U.-mað-
urinn, og þá kom Lohov undir
eins með nokkrar flöskur af
brennivíni og stakk upp á að
við skyldum spila.
Þá hefði hann átt að þakka
fyrir sig og fara. En hann sat.
Og liann sat sífelt í óhepninni.
Hvenær sem hann fjekk átta
fjekk mótspilarinn níu; hefði
hann sjö, þá hafði mótspilar-
inn átta. Hann hafði litla pen-
inga á sjer, það var komið afl-
arlega í mánuðinn .... Siðan
lánaði hann hjá Loliov. Fyrst
fimm chervonets .... svo fimm
til .... svo tíu í viðbót .... og
Lohov vann í sífellu. Rúði þá
alla inn að skyrtunni. Petrov
sagði;
„Jeg held þú hafir gert samn-
ing við kölska, að vera svona
heppinn“.
Um klukkan tólf var hann
orðinn dauðadrukkinn, svo
hann mundi ekkert eftir það.
Svo vakti Petrov hann:
„Hæ, Petr Alexevitsj .... nú
skulum við fara heim“.
Hann opnaði augun og stóð
upp, en riðaði. Hinir voru
komnir fram i ganginn, voru
að fara í frakkana. Lohov stóð
i dyrunum. Petr Alexevitsj.
slagaði til hans.
„Jeg hefi víst tapað skrambi
miklu“, sagði hann. „Hvað
skulda jeg yður?“
Lohov tók upp vasahók sina
og leit i hana. „Fimtiu cher-
vonets“, sagði hann rólega.
„Ilvenær heklurðu að þú getir
borgað þá? .... Þú þarft auð-
vitað ekki að borga þetta alt i
einu“.
Petr Alexevitsj varð hams-
laus. Eða kanske gerði hrenni-
vínið hann það.
„Þú skalt fá peningana ....
látum okkur segja .... hinn
daginn“.
Lohov leit forviða á hann og
Petr esptist við það. „Já, hinn
daginn“, öskraði hann. „Hittu
mig klukkan átta fyrir utan
Sovietsstarfsmannaklúbbinn“.
Þeir fóru út á götuna. Nóttin
var hljóð og köld og göturnar
auðar og tómlegar. Hinir fóru
til vinstri, cn Petrov og liann
til hægri.
„Það var meiri óhepnin yfir
þjer í kvöld“, sagði Petrov.
Petr Alexevitsj leit haturs-
fullum augum á hann. „Það er
alt honum að kenna“, hugsaði
hann. „Hversvegna kom hann
og ginnti mig til þessa þorpara,
Lohov .... Jeg hefði getað set-
ið heima og lesið. Og þá hefði
þetta ekki komið fyrir“. Þeir
hjeldu áfram þegjandi. Þeir
skildu á horninu við Öreiga-
götu, Petrov hjelt áfram en
Alexevitsj til hliðar.
Fyrst nú, þegar hann var
orðinn einn og kalda, hreina
loftið hafði viðrað úr honum
vímuna, fór hann að hugsa
um, livernig hann ætti að ná
i peningana ....
Fimtíu chevonets .... heilar
fimm hundruð rúblur!
„Jeg borga það aldrei“, taut-
aði hann. Og vissi þó um leið,
að ekki varð hjá því komist.
Hvað mundi Petrov og allir
kunningjarnir segja þá?
„Æruskuld“, geispaði hann.
„Gamaldags hleypidómar“. En
samt hafði hann ekki hugann
af því, hvernig hann ætti að
útvega peningana. Ef liann
seldi úrið sitt .... og hin fötin
.... og kanske vetrarfrakk-
ann ....
Nei! í fyrsta lagi mundi það
ekki duga og í öðru lagi: hvern-
ig átti liann að komasl af
frakkalaus það sem eftir var
vetrarins?
Lána? .... llvar? .... Hjá
hverjum?
En djúpt í hugskoti hans
livíslaði rödd: „Flónið þitl ....
þú getur lánað úr fjárhirslunni!
Auðvitað geturðu það! Taktu
fimtíu chervonels þar og svo
geturðu borgað þá aftur ....
smátt og smátt .... fimm cher-
vonets á mánuði til dæmis. Þú
getur sparað þessa fimm clier-
vonets, ef þú i’erð ekki á hío
eða í leikhús og reykir einn
sígarettupakka í staðinn fyrir
tvo“.
Álútur gekk hann liægt upp
götuna og virtist hlusta á þessa
innri rödd.
Klukkulímarnir siluðust á-
fram. Það var fimtudagur. Ró-
legur dagur hjá gjaldkeranum.
Þaðan sem Petr Alexevitsj sat
gat hann sjeð Petrov, sem sal á-
lútur vfir liöfuðbókinni. Og
rjett fyrir framan hann sá i
bakið á hinum gjaldkeranum.
Sjálfur sat liann utan við sig
og var að klóra eittlivað á papp
írsblað. Einu sinni varð honum
litið á það sem hann hafði skrif-
að og varð flemtraður. Blaðið
var alþakið af tölunni 50. Hann
reif hlaðið í smátætlur og
fleygði þeim í hrjefakörfuna.
Loks sló klukkan fjögur.
Petrov smelti höfuðbókinni
saman og stakk henni ofan i
skúffu. Ilinn gjaldkerinn rað-
aði peningunum niður i skúff-
una og' fór með hana inn i pen-
ingaskápinn.
Pelr Alexevitsj rendi aug-
unum kringum sig eins og þjóf-
ur. Svo greip liann seðlabúnt,
sem hann liafði til taks fyrir
löngu og stakk því í innvasann
á jakkanum. Hendurnar skulfu
|)egar hann var að láta hina
peningana í hirslu sína. Og fæt-
urnir voru svo veikir og stirðir
þegar liann gekk að peninga-
skápnum.
Hinn gjaldkerinn stóð og
beið eftir honum. Petr Alexe-
vitsj skaut liirslunni inn i skáp-
inn.
„Þú ert svo fölur og tekinn
í dag“, sagði starfsbróðir hans.
„Já .... Jeg held jeg sje með
inflúensu“, sagði Petr Alexe-
vitsj með mestu erfiðismunum.
Um kvöldið sat Pelr Alexe-
vilsj lengi og var að reikna á
hrjefspjald: .... 0 bíómiðar. .
5 rúhlur, 30 pakkar sígarettur
1.50 .... 00 sporvagnsmiðar 0
rúblur .... 15 miðdegisverðir
15 rúhlur ....
Hann sat og horfði örvænting-
araugum á reikninginu. Þetta
var alt og sumt sem liann gal
sparað á mánuði. Tuttugu og
átla og hálf rúbla. En hann
varð að spara fimm hundruð.
Þrisvar fjórum sinrium tók
hann upp seðlabúntið, sem
liann hafði „lánað“ í fjárhirsl-
unni og taldi jjeningana......
Fimm hundruð rúhlur. Sem
liann þorparinn .... bófinn,
hrakmennið, álfurinn Lohov átti
að fá.
Maður gal orðið brjálaður af
því að hugsa um J)að.
Það var talsverð gjóla um
kvöldið, þegar hann var á leið-
inni niður að ánni, þar sem
Sovjetstarfsmannjaklúbburinn
var. Það var skafrenningur, svo
að ekki sá yfir þvera götuna.
Klukkan var ekki nema sjö, svo
að honum lá ekkert á.
Einu sinni nam hann staðar
til þess að kveikja í sígarettu
og skýldi eldinum með liend-
inni. Þegar hann leil upp sá
hann, að hann stóð fyrir frarri-
an J)riggja liæða steinlnis, hvítt.
Yfir J)vera framhliðina var
rautt skilti, með stórum hvítum
bókstöfum.
„GOSPOLITUPRAVLENIE“
G. P. U.!
Hann fjekk svo mikinn hjart-
slált, að hann fann svitann
korna fram á enninu. Hugs-
um okkur að endurskoðarinn
kæmi og uj)j)götvaði að J)að
vantaði fimtiu chervonets í
sjóðinn lijá honum.
Hann lokaði augunum. Hon-
uin fanst hann sjá sjálfan sig
inn í þessu hvíta liúsi með her-
menn sinn hvoru megin. Hon-
um mundi engin vægð sýnd,
faðir hans var ofursti. Það