Fálkinn - 08.01.1938, Page 3
F Á L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
/f itstjórai':
Vilh. Finsen og Skúli Skúlason.
Framkvæmclaslj.: Svavar Hjaltested.
Aðalskrifstofa:
Bankastræti 3, Reykjavík. Sími'2210.
Opin virka ditga kl. 10—12 og 1—0.
Skrifstofa í Oslo:
A n t o n S c h j ö t h s g a d e 1 4.
Blaðið kcniur út hvern laugardag.
Áskrii'tarverð er kr. 1.50 á mánuði:
kr. 4.50 á ársfjórðungi og 18 kr. árg.
Erlendis 24 kr.
Allar áskriftir greiðist fyrirfram.
Auglijsingaverð: 20 aura millimeter
Herbertsprent.
Skraððaraþankar.
Þjóðræknir ungmennafjelagar gang
asl fyrir álfadönsum um Þrettánd-
ann til þess að viðhalda gömlum
vénjum og íþróttafjelög í lieykjavik
hafa haldið uppi álfadönsum á
IþrótlavclUnum og vandað til þeirra.
Sjerstaklega má nefna, að reynt hef-
ii verið að endurvekjá hjer gmla
vikivaka i sambandi við álfadáns-
ana. Að vísu getur enginn sagt um
það nú, hvernig vikivakar voru dans-
aðir hjer á landi en það sem sýnl
hefir verið hcfir verið tekið eftir
færeyskiim og norskum fyrirmynd-
uni, rjettara sagt færeyskum, því að
vikivakarnir gleymdust i Noregi eins
og hjer en þar hafa ])eir verið end-
urvaktir af ungmennafjelögunum,
eftir norskri fyrirmynd, en þó ým-
islegt kákað við þá.
En skilyrðin fyrir álfadönsunum
eru breytt hjer á landi og það er
sennilegl, að ])eir eigi fyrir sjer að
deyja von báðar, eins og altatrúin
Aðstaða íslendingsins liefir breyst svo
stórkostlega á síðustu áratugum, að
viðliorf hans til lífsins er nú orðið
cvropiskt öðrum |)ræði. lvyrð ís-
lepskrar kvöldvöku er horfin. Sveita-
hfcimilið er ekki lengur einangrað
ríki, sem varð að vera sjátfu sjer
iiógt um andlcg viðfangsefni eigi sið-
ur en veraldleg. Alfatrú, útilegu-
mannatrú og galdra gal þrifist þar
sem ekkert utanaðkomandi var til
að dreifa huganum. Eitthvert við-
fangsefni varð mannslmgurinn að
hafa og hann fann þau i hólununi
og á fjöttunum og hann fann þau
jafnvel í galdratrú. En nú kom-y
blöðin inn á hvern bæ og á vetrar-
kvöldunum er sungið og lesið yfiv
flestum islenskum sálum i útvarpinu.
Það er ekkert næði framar til þess
að byggja í lniganum álfaborgir eða
grösuga dali inn í jöklunum, nje
mála skottur og móra á vegginn.
cins og sjálfan fjandann.
Sú breyting, sem orðið hefir á and
legu lífi þjóðarinnar hlýtur óhjá-
kvæmilega að leiða til hnignunar
eða fullkominnar eyðingar þjóðtrú-
arinnar i þeirri mynd sem hún var.
Álfarnir hafa flúið ísland og úti-
legumennirnir eru steindauðir. En
þessar verur hafa int svo mikið og
merkilegt hlutverk af hendi i sögu
þjóðarinnar, að vert er að lialda þvi
lil haga, sem enn er ógleymt og
óskrásett um þessi „trúarbrögð".
Mikið verk hefir verið unnið í þessa
átl og er unnið á hverju ári. En
]vað væri ástæða lil að kerfisbinda
þetta starf betur, þannig að ekki
sæisl yfir neina sveit nje neinn
þann einslakling, sem geymir slíka
sjóði í minni. Og álfadansinn þarf
að komast á kvikmynd.
Málverkasýning Mentamálaráðs.
Mentamálaráðið helir um nokk-
ura lirið haft opna málverkasýningu
i markaðsskálanum við Ingólfsstræti.
Á sýningunni er nokkur hluti af
málverkum þeim, sem málverkasafn
ríkisins á. Því miður á rikið ekkert
sjerstakt hús fyrir málverk sín og
önnur tistaverk ýms, sem það hefir
eignast, ýmist með kaupum eða að
gjöf, en þorri málverkannn er geymd
ur í Álþingishúsinu og er'til synis
þar á milli þinga. Á sýningunni.
sem nú stendur yfir, munu flest mái-
verkin ekki hafa áður verið til sýn-
is almenningi, þar eð þau ha.fa ekki
komist fyrir í Alþingishúsinu. En
alls eru málverkin 77 að tölu; þar
al' 17 eftir útlendinga, en hin eru
eftir þessa íslenska listamenn (tala
málverka innan sviga):
Ásgrímur Jónsson (8), Brynjólfur
ÞórðarsQn (3), Eggert Laxdal (G),
Finnur Jónsson (1), Guðmundur
Finarsson (1), Guðmundur Thor-
steinsson (3), Gunnlaugur Blöndal
(4), Gunnlaugur Seheving (2), Jó-
hannes S. Kjarval (7) Jón Engilberts
(2), Jón Stefánsson (8), Jón Þorleifs-
son (3), Júliana Sveinsdóttir (1)
Kristín Jónsdóttir (2), Magnús Árna-
son (1), Ólafur Túbals (1), Sveinn
Þórarinsson (2) og Þórarinn B. Þor-
láksson (3). Auk ])ess eru sýndar
nokkurar mannamyndir úr gipsi,
mótaðar af Ríkarði Jónssyni. Heyra
þær til höggmyndasafninu, annari
grein Listasafnsins.
Málverkasafnið var stofnað 1885
af Birni Bjarnarsyni cand. jur., síðar
sýslumanni i Dalasýslu. Útvegaði
hann safninu 40 myndir að gjöf.
Onnur stærsta gjöfin, sem safninu
hefir komið, var 28 málverk frá
Edvald lækni Johnsen árið 1893.
Síðan hafa safninu borist nokkrar
gjafir við og við, en síðastliðin 10
ár hafa verið keypt til þess tiltölu-
ltga mörg málverk fyrir fje úr
menningarsjóði.
Finnur Jónsson listmálari hal'ði
opna málverkasýningu hjer í bæ fyr-
ir áramótin, og vakti sýning hans
allmikla athygli. Birtist hjer mynd
af einu málverki lians, er nefnist
„Máfar“.
'
BERNHARD PRINS,
eiginmaður Júlíönu ríkiserfingja
Hollendinga lenti i bílslysi í byrjun
desember og liggur enn allþungí
haldinn i sjúkrahúsi i Amsterdam.
Íljer á m.vndinni sjest bill sá sem
prinsinn ók i, og er myndin tekin
rjett eftir að slysið varð.
Sænskur gultgrafaraleiðángur, (I
menn, er nýlega lagður upp til
Arabíu til ]>ess að leita að gulli þar,
fyrir „Svenska Diamantborring A.
B.“ og er þetta framhald af gullleit
sama fjelags árin 1935—-’36, sem gerð
var fyrir ameríkanst fjelag. Það er
í fjallinu Muraighib i Hedjas, sem á
að bora eftir gullinu og heitir for-
inginn Ludvigsen og hefir leitað að
gulli víða um álfur, síðast í Ástralíu.
Til aðstoðar leiðangrinum verða 15
a'-abiskir verkamenn og auk þess
herlið til að verja leiðangurinn fyr-
ir ræningjum.
(niðmnndiir Stefánsson fyrv.
lögregluþjónn, Ránarggötu 22,
verður 75 ára 7. þ. m.
Magnús Einarsson, Framnesveg
12, verður 70 ára 10. þ. m.
Frú Rannveig Vigfúsdóttir, Aust-
urgötu ðO, Hafnarfirði, álti fert-
ugs afmæli 5. þ. m.
»• •«li- o -**••• i
» •n- o -"i-- o •■<
Drekkiö Egils-öl
ítalir virðast hafa mikinn hug á
að auka vald sitt í Afríku og ná
Múhameðstrúarmönnum til fylgis við
sig. Einn liðurinn í þessu starfi er
sá, að nú ætla þeir að byggja liá-
skóla fyrir Múhameðstrúarmenn i
Harrar i Afríku, stærsta háskóla sem
bygður hefir verið fyrir Islam. í
Hárrar er einnig verið að reisa stóra
iMvarpsstöð, sem á að flytja frjettir
fró Ítalíu til allra Afríkuþjóða og
syngja italska veldinu lof og dýrð.
Bæði Frökkum og Brctum er illa við
þetta, þvi að ítalir gera sjer mikið
far um, að vingast við þegna þeirra
i Afríku.