Fálkinn - 12.02.1938, Blaðsíða 5

Frá Aþenu nútimans: Stórhýsið á myndinni er
háskólinn og vísindafjelagsbygginc/in í Aþena
— vitanlega bygS i klassiskum stíl.
F Á L K 1 N N
5
Parþenon, musteri gyöjunnar Aþenu, var jræg-
itsta hof Grikkja. Þaö hefir nú verið endurreist
eftir þvi sem föng starnla til, en mikill hluli
þess komsl til Englands fyrir meira en öld og
er til sýnis á British Museum undir nafninu
,,The Elgin Marbles
Hinum óþekta guði! Nú kem
jeg til að kynna yður hann, sem
þjer hafið lilheðið án þess að
þekkja. Guð sem hefir skapað
heiminn og alt sem í honum er,
býr ekki í musterum, sem eru
af mönnum gerð“.
Musterin sem Páll minnist á
hafa orðið undirstaða allrar
lislar Evrójju og svo mikil er
fegurð þeirra, að enginn hefir
komist þar fram úr, enn þann
dag í dag. Það eru þcssi gömlu
musteri og skreyting þeirra,
sem enn í dag er það merki-
legasta sem Aþena á, og sem
allir koma til að skoða. Þó að
Grikkir hafi verið rændir lista-
verkum sínum að kalla látlaust
siðan á tímum Rómverja, þó
er það ótrúlega mikið og margt,
sem söfnin í Aþenu hafa enn til
sýnis. Og þó hyggja menn, að
það sje ekki nema sem svarar
þriðjungi af listaverkumGrikkja
sem enn hefir verið heimt úr
jörðu.
Parþenon, sem er talið óvið-
jafnanlegasla musteri veraldar,
er bygt á lislöld þeirri, sem
kend er við Perikles af bygg-
ingarmeisturunum Iktinos og
Kallikrates. Það var í dorisk-
um stíl og alt úr marmara, 70
metra langt en 30 m. á breidd
og súlnagöng alt í kring, en
sjálfu musterinu var skift í
þrent með súlnaröðum og þar
stóð líkneski Aþenu eftir Feidias,
12 metra hátt, gert úr gulli og
fílabeini. 1 musterinu var einn-
ig fjöldi lágmynda eftir Feidias.
Fyr á öldum var liofið notað
sem kirkja af kristnum mönn-
um og síðar sem hænaliús af
Tyrkjum, þangað til þeir fóru
að nota þetta dýra musteri til
púðurgeymslu eins og áður er
sagt.
Það ber ekki hátt á nútíma
myndlist í Grikklandi. í kirkju-
garðinum í Aþenu er minnis-
varði yfir unga stúlku, gerður
af myndhöggvaranum Kalejias.
Er hann frá eyjunni Tinos eins
og svo margir listamenn Grikk-
lands. En nú býr Iíalejjas ekki
til flciri listaverk, þvi bann þjá-
ist af ólæknandi geðveiki. Ríkið
hefir viljað kaupa þetta minnis-
merki og sitja það á safn, en
það stendur enn í kirkjugarðin-
um og þangað er jafnan straum-
ur manna til að skoða bina dá-
samlega fögru marmaramynd
af sofandi konu.
Annað fjall en Akrojjolis blas-
ir líka við Aþenu. Það er Lyka-
bettos. Fallegt fjall og einkenni-
legt, og vaxið kyprusviði hið
neðra og með miklum blóma-
gróðri. Hefir fjallið verið frið-
að og þar er nú þjóðgarður
Aþcnumanna. Uppi á fjalbnu er
ofurlítil kirkja og dimm, og þar
má heyra síðskeggjaða preláta
syngja messu, i gulri kniplinga-
liempu og með liárið reyrl i
hnút i hnakkanum. Þar er lik-
neski Georgs umkringl af litlum
Best er að auglýsa i Fálbanum
vaxkertum. En i stað skrúðliúss
hefir kirkjan áfasta kaffistofu,
þar sem menn geta keypt sjer
cocktail, rauðvín eða kaffi!
Kirkjan er mjög sótt af skemti-
ferðafólki og er talin gróðafyr-
irtæki.
Útsýni er hið fegursta af
Lykabettostindi. Sjcr þaðan
langt til fjalla með bláa tinda.
í fjarlægð sjest Parnassos og
Olymjios með hvitar hettur úr
snjó — goðaborgirnar fornu
og venjulega leggur þaðan sval-
an kalda. En fvrir fótum manns
ins á Lykabeltos liggur horgin
— maður sjer að kalla hvert
einasla liús en mest ber á hinum
nýju stórhýsum í gamla stíln-
um: háskólanum, vísindafje-
lagsbyggingunni, bókasafninu og
þjóðlistasafninu. En bústaður
konungsins sjest ekki það er
engin höll heldur eins og venju-
legt einka-íbúðarhús í stærra
lagi. Það sjest ekki fyrir trján-
um, sem eru umhverfis það.
Konungshöllin gamla, sem áður
var, er nú þinghús og konungs-
garðurinn frægi er nú skemti-
garður fyrir almenning og
einnig liefir verið komið þar upp
dýragarði.
Hymettosfjallið skýlir horg-
inni fyrir austanvindum og skift
ir litum i sífellu eins og Esjan.
Loflið er tært og gagnsætl, svo
að liver smálína sjest í gróður-
lausu berginu og bver lithlær
nýtur sín til fulls. Loftið yfir
Aþenuhorg er svo tært og þurt.
Og á vetrum er eins og sinar-
agðsgrænn hjúpur liggi yfir
landinu. Og úl við sjóndeildar-
hringinn blikar hafið — elys-
eiska sundið helga og Salamis-
flói.
ST. KATRÍNARDAGUR,
er í heiðri hafður hjá öllum ungum
Katrinum í Frakklandi og gera þær
sjer dagamun með því að bera fárán-
legan höfuðhúnað þennan dag. Þetta
er síðasta Katrínartískan.
BRÓÐURSONUR HITLERS,
William að nafni var nýlega í Lond-
on að heimsækja móður sína, sem
þar er búsett. William er fæddur i
Inverpool og var faðir hans rakari
þar. Hann dáist mjög að frænda
sinum og reynir að stæla skeggið á
honum.