Fálkinn - 23.04.1938, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
TÍBET - LAND DALAI LAMA
lýsnar á sjer. Þeir hugsa sem
svo, að það geti verið manns-
sál í lúsinni, og að hún eigi
heimtingu á enda æfiskeiðsins
í friði, til þess að geta komist
á æðra tilverustig. Og þess-
vegna eta búddatrúarmenn
hvorki kjöt, fisk nje eg'g, en
lifa á jurtafæðu eingöngu.
Búdda mun tæplega hafa
Imgsað sjer það sjálfur að
stofna til nýrra trúarhragða og
lvvergi nefnir hann guð í ræð-
um sínum. Krafa hans um
strangan meinlætalifnað, af-
neituri jarðneskrar ástar og því
um líkt, er heldur elcki lífræn
stefna, sem heilar þjóðir gætu
aðhylst, og því að eins hefir
Búddatrúin hreiðst út, að hún
stakk undir stól ýmsum helstu
kröfum hins upphaflega liöf-
undar, er hún kennir sig' við.
Hún getur verið trú einstak-
lingsins, alveg eins og eins-
stakir menn kaþólskrar trúar
fara i klaustur, en ekki fjöld-
ans. Fjöldinn notar sjer undari-
þágurnar. — En þó er heil
þjóð til, sem fylgir kennisetn-
ingum Búdda út í ystu æsar.
lað eru Tíhetbúarnir.
Háfjallalandið 'fibet, sem að
míklu leyti er eyðimörk en
með frjösömum dölum, er eins
og fleygur milli Indlands og
Kína. Næstu grannar Tíbethúa
eru hirðingjarnir á steppunum
í Mongólíu, sem hafa sama á-
liúnað ogTíbetbúar: lcimatrúm.
sem er hreinræktuð Búddatrú,
að þvi leyti að hún gengur út
á það, að gera sem flesta að
múnkum. En svo er Iamatrúin
Iíka gagnsýrð af hjátrú liirð-
ingjaþjóðanna, af guðadýrkum
og allskonar refjum, sem fjærri
fer að sjeu göfgandi. Lama-
trúarmennirnir hafa t. d. fundið
upp bænamyltuna. Hún er til
bæði á steppunum og í fjalla-
dölunum í Tíbet og gengur
fyrir vindi. Jeg hefi einu sinni
i æslcu sjeð svona bænamyllu
og man að þetta var stafur,
sem fjöldi bæna var skrifaður
a. Vindurinn vafði upp þessa
bænalengju, og á þann hátl
koniu hænirnar eigandanum að
i.'otum, án þess að hann hefði
i okkuð fyrir því að biðja.
Lamatrúarmenn nútímans eru
heinir afkomendur óaldarlýðs
Gengis Khan, sem einu sinni
’jeði fyrir slærsta ríki veraldar.
Þeir eru hraustir og þolnir eins
og forfeður þeirra og lifa nærri
því eins frumstæðu lífi og fyrir
7—800 árum, en hermensku-
andinn, ágengnin og framtakið
er horfið þeim. Stafar þetta
einkum af áhrifum trúarbragð-
anna á hugarfarið, þau hafa
kent þeim að fvrirlíta stríð og
að ágengni og ofheldi kostar
jafnan þjáningu þá, sem fyrír
Ilinir þrír miklu trúbragða-
höfðingjar Asíu, Veda, Zara-
þústra og Búddha eru allir
upprunnir í Indlandi. Þeir eru
máski mikilhæfustu fulltrúar
hins indo-germanska kynþáttar
í Asíu. Áhrif hinna tveggja
fyrnefndu urðu staðbundin, en
Lúddatrúin lagði undir sig gida
heiminn.
Gautama eða Búdda, sem
liann var síðar nefndur, var
i'ppi á 0. öld f. Kr. og kenning
sú er hann flutti er jafn marg-
hrotin og flókin og Búddalík-
i.eskin í hofum austurlanda
eru.
Gautama var fæddur kon-
ungssonur og ólst upp við sam-
ræmi, óhóf og fegurð hinnar
fornu menningar. Helgisagan
segir, að i uppvexti sinum hafi
hann aldrei verið látinn sjá
hlað eða blóm visna, aldrei
lifandi veru deyja, þjást eða
gráta. Því var nefnilega spáð
við vöggu hans, að ef hann
sæi eitthvað al’ þessu þá yrði
hann aldrei konungur. Þess-
vegna var hvert hnignandi blóm
i görðum konungs tínt hurt áð-
ur en það visnaði og alt það
s« m aumt var, falið fyrir prins-
inum. Hann óx upp við hina
björtu hlið tilverunnar og'
kvæntist snemma. Prinsessan
unni honum hugástum og lífið
virtist brosa við honum. Þá
bar það við eitt sinn er hann
reikaði um aldingarðana, þar
sem ekkerl hlóm fjekk að visna,
og hlustaði á fuglakvakið, að
aumur betlari, blindur og með
andlitið flakandi í sárum fleyg-
ði sjer fvrir fætur prinsinum og
sagði honum, að þjónar hans
hefðu hrakið sig hurt, er hann
reyndi að ná fundi hans.
Siðasti Dalai Lama, sem dó 1933.
Foreidrar með son sinn, sem á að gan(/a í klanstur.
Frá þeirri stundu var hinu
skuggalausa lifi prinsins lokið.
Hann hafnaði öllum gæðum
lífsins og ástum konu sinnar,
yfirgaf höllina og hjelt fótgang-
andi út í heiminn eins og
píiagrímur. Hann huggaði sjúka
og vansæla og lifði í einlífi og
liugsaði, þangað til hann varð
helgur maður.
hraut því betri aðstöðu hefði
hann til þess að endurfæðast
sí'in fullkomnari vera í öðru
lifi. Að lokum losnaði maður-
inn frá öllu hinu jarðneska
og hætti að endurfæðast en
lenti í „nirvana“ ódáins-
heiminum. En breyskir menn
og illir áttu á hættu að endur-
fæðast i ljelegri mynd, en þeir
Klettar með hellisgjólum inniluktra einsetumanna i Tíbet.
Hann ástundaði að kenna
mönnum Ieiðina burt frá þján-
ingunum en aðferðin til þess
var sú, að deyða i sjer allar
fýsnir og ástriður. Þvi lengra
s- m maðurinn kæmist á þeirri
liöfðu verið í á næsta skeiði á
undan og jafnvel verða að dýr-
um: nöðrum og skordýrum
meira að segja. Þessvegna drepa
húddatrúarmenn aldrei noklc-
urt kvikindi, ekki einu sinni
Eftir NINA ARKINA