Fálkinn - 25.10.1940, Blaðsíða 5

F Á L K I N N
5
Kungliga Opernn í Stokkhólmi að kvöldlagi. Bak við hana er hinn
frægi gildaskáli Operakálleren.
Útsgni úr turni Studshusets í Stokkhólmi, og sjest þarna yfir einn elsta
hluta borgarinnar, sem venjulega er kallaður „staden mellan broerne".
víking, hinn pilturinn er að norð-
an og hefir stundað refarækt í
Noregi, en tvær stúlkurnar eru
norðan úr Norður-Þingeyjarsýslu
og sú þriðja úr Strandasýslu.
Við erum að tíunda hvað við
liöfum sjeð af eyðileggingum eft-
ir styrjöldina i Noregi. Það er
harla litið. 1 Osló er lítið að sjá
af sprengdum liúsum nema við
flugvöllinn á Fornebu. í Krist-
jánssandi voru skemdirnar meiri.
f Stavanger aðallega í nágrenni
við flugvöllinn á Sóla. í Bergen
hrunarústirnar á Nordnes og
sprengjugatið á leikhúsinu. —
En ekkert okkar hefir verið
norður með vesturströndinni, í
Molde, Kristjánssundi, Bodö eða
Narvik og enginn hefir sjeð rúst-
irnar af litla þorpinu í aldingarð-
inum í Ulvik í Harðangri. Hinar
gífurlegu skemdir á járnbrauta-
og vegabrúm, sem urðu í vor,
hafa verið lagfærðar til bráða-
birgða. Og bæirnir, sem brunnu
og sprungu, eru bygðir upp jafn-
ótt og efni fæst til þess. Trygg-
ingarsjóðurinn borgar í flestum
tilfellum fult virðingarverð, en
efnið hækkar í verði frá þvi að
virt var og þangað til keypt er.
Meðfram brautinni sjest lítið
af ófriðarmenjum. Og þó erum
við að komast austur undir
Kongsvinger, og þar var mikið
barist dagana eftir 9. apríl. Við
erum að nálgast landamærin og
sum okkar fara að kvíða fyrir
toll- og vegabrjefaskoðunum. Á
norsku landamærastöðinni er
vegabrjefsskoðun bæði af hálfu
Norðmanna og Þjóðverja. Hún
gekk fljótt og fór fram í lestinni.
Sænska skoðunin í Cliarlotten-
herg var miklu ítarlegri. Þar var
tollþjónn eitthvað hálftíma að
gramsa í töskunni minni og fór
að lesa greinar (á íslensku!),
sem jeg hafði í fórum mínum
vjelritaðar. Jeg spurði liann,
livort liann ætlaði að læra ís-
lensku áður en hann hleypti
greinunum áfram, því að ef svo
væri, þá ætlaði jeg að leita mjer
að gistihúsi þarna á staðnum.
Hann brosti og hætti lestrinum,
skoðaði hjá hinu fólkinu i snatri,
og við höfðum nægan tíma til
að fá okkur mat áður en haldið
var af stað áfram. Fyrsti hreins-
unareldurinn var afstaðinn og í
fói’um mínum hafði jeg einu
hrjefi fleira en áður. Það var frá
norska tollþjóninum til unnustu
hans í Ameríku. Jeg vona,' að
það komist til skila.
En frá því að við fórum franx-
hjá landamærastyttunni norsk-
sænsku, friðarvarðanum, senx er
tákn órjúfandi vináttu þjóðanna
á Skandinavíuskaga, hefir styrj-
aldai-viðbúnaðurinn aukist kring-
unx okkur. Austan við landamær-
in er vopnaður manngarður, þar
eru skotgi-afir, loftvarnabyssur
og gaddavírsgirðingar í hinurn
ganxla Eiðaskógi, þar sem Egill
Skallagrímsson gisti, þegar hann
spúði skyrinu fi’aman í bóndann
upp við stoðina. Og meðfram
brautinni standa vopnaðir menn
undir stálhjálmxim, þjettari en
nokkur símastauraröð. Það eru
Svíar, senx eru að verja þetta
land, litla stói-þjóðin, sexxi sætt
hefir ranglátum palladómunx fá-
vísra manna og illgjarnra, fyrir
afstöðxi sína til Finnlands og
Noregs. Þeir dómarar ættu að
kynna sjer, hvað Svíar hafa gert
fyrir þessar þjóðir, þeir ættu að
skilja aðstöðu þeirra — og dæma
síðan.
Enga póhtík! Þetta er ferða-
saga og á að vera ferðasaga.
Lestin þýtur áfram, þó að raf-
reiðin hafi 28 vagna í taumi, og
við nálgumst næturstaðinn. Dag-
inn á morgun stöldrum við í
Stokkhólmi og hinn daginn höld-
unx við áfram. Við í-eiknum út,
hvaða dag við verðunx i Petsamo
— við reiknum út, hvenær við
komum til Reykjavíkur. Mikil
börn erum við. Þegar lestin stað-
nænxist við stjettina á Central-
bangárden stendur Vilhjálmur
Finsen sendii-áðsfullti’úi þar á-
samt fjölda íslenzki’a Stokk-
hólnxsstúdenta til að taka á nxóti
okkur. Og það fyrsta, sem hann
segir er þetta: „Jeg verð að segja
ykkur ljótar frjettir. Þjóðvei’jar
íiafa tekið Esju og hún liggur í
Þrándheimi!“
Þai’f jeg að segja, að okkur
hafi bi’Ugðið við. Esja losnar al-
drei úr Þrándheimi, liugsaði jeg.
Og við, börnin, sem vorunx að
reikna út, hvenær við kæmum
lxeim!
Meira næst.
Aðaljárnbrautarstöðin i Stokkhólmi.

Át arsenik —
Kay Krushav Barjorji Vakil heitir
tvitugur Persi, sem nýlega gleypti
fjórar únsur af arseniki til þess að
sanna hollustu sína við Zoroaster,
liinn mikla spámann Persa. Þessi
írsenik-skamtur er nœgilega stór til
þess að drepa 900 manns, en Vakil
lifir við bestu heilsu eftir inntök-
una. Hann vann þetta þrekvirki 6
samkomu einni, sem haldin var af
persum, hinduum og múhameðstrú-
armönum og hafði tilkynt fyrirfram
að hann ætlaði að gera það. Annað-
iivort ætlaði hann að jeta arseníkið,
hella bráðnu blýi yfir sig eða hengja
sig, og láta Zoroaster um að bjarga
sjer.
Vakil gerði grein fyrir átrúnaði
sínum á Zoroaster áður en hann tók
eitrið. Sá, sem segir frá þessu, Eng-
lendingur, sem var þarna viðstadd-
ur, tók sýnishorn af eitrinu og ljet
rannsaka það og reyndist það vera
hreint arsenik. Og til þess að enginn
skyldi halda, að Vakil tæki mót-
eitur', neitaði liann að taka við vatns-
glasi, sem honum var boðið, eftir
að hann hafði gleypt eitrið. Sjálfur
gefur hann þá skýringu, að eitrið
hafi ekki unnið á honum vegna þess
hve trú hans á Zoroaster sje sterk.
Allir geti gert hið sama, ef þeir trúa
því óbifanlega, að Zoroaster geri
eitrið áhrifalaust. Zoroaster var hinn
mikli spámaður Persa, áður en þeir
snerust til múhameðstrúar. Hann
kendi, að til væru tveir guðir, Or-
mazd og Ahriman, guðir hins góða
og illa — ljóss og myrkurs. Þeir
áttu i sifeldri baráttu innbyrðis og
það var skylda mannanna að skipa
sjer við hlið guðs ljóssins i barátt-
unni. Ýmislegt í siðalögmáli Zoro
asters svipar til kristninnar.
„Hefir nokkur spurt eftir mjer
meðan jeg var úti?
„Já, það kom kvenmaður.“
„Var hún ung og lagleg?“
„Nei, nei, hún var lík yður, frú!“