Fálkinn - 17.03.1944, Side 4
4
F Á L K I N N
Merkasta tryggingarfjelag heimsins:
aði árið 1803 „Patriotic Fund“
sem enn er til.
Næsta stóra skrefið steig stofn
unin árið 1811, þegar Marryat,
faðir hins fræga .söguskálds,
kom því til leiðar að stofnaður
var sjóður undir umsjá sjer-
stakrar nefndar til þess að á-
vaxta fje stofnunarinnar og var
lögfest skipulagsskrá fyrir hann,
Enfremur stofnaði hann víðs-
vegar umboð fyrir Lloyds, Og
loks var fjelagið gert að lduta-
fjelagi árið 1871 og fjeklc þá
á sig það skipulag sem það
hefir enn.
Á þennan einkennilega hátt
hefir Lloyds orðið einskonar
verndarvættur alheimssigíing-
anna. En þess er vert að gæta,
að nú á dögum er máski meiri
hlutinn af tryggingum Lloyds
ekki siglingum viðkomandi. Þó
eru engin glögg' takmörk setl
milli þeirra trygginga, sem eru
„sig!inga-“ eða „ekki siglinga-
legs“ eðlis; þetta tvennt liefir
vaxið upp Jdið við ldið og sjálf-
krafa, vegna þess að menn kom-
ust að raun um, að ábyrgðar-
skírteinin frá Lloyds reyndusl
eins vel þó að sjóvátryggingar
ættu ekki í lilut. Ef til vill hætt-
ir mörgum við að kenna Lloyds
við sjóvátryggingar eingöngu
vegna ritsins „Lloyds Register
of Shipping.“ Á kaffihússdög-
um Lloyds var „Lloyds Regisl-
er“ ekki annað en ofurlítill
listi yfir skip, sem vátryggingar.
var oskað á, fyrst skrifaður, en
17(50 var farið að ])renla liann
í litlu upplagi. En oft var deilt
um hversu vel haffær skip væru,
sem tryggja skyldi, og varð
þetta til þess að skipaeigendur
Þelta er teikning af inngöngudyriuuirn til Llogds eins og þær voru
mefían stofnuniu var til h-úsa hjá kgl. kauphöllirmi.
Lutine- klukkan,
úr frönsku freg-
gátunni „La Lut-
ine“. Henni er
ávalt hri.ngt þeg-
ar stórtíffindi eru
tilkgnnl.
reyndu einkaábyrgðarmennirnir
að fá þessi ákvæði afnumin, en
brátt kom á daginn að hagur
þeirra liækkaði og öllum varð
ljóst, að einkastarfssemin heið
engan hnekki við lögin og þessi
tvö fjelög fengu mjög lítið af
tryggingum. Meðan þessu fór
fram jukust viðskiftin við Lloyd
dag frá degi. Árið 169(5 var ritið
„Lioyds News — prentað fyrir
Edward Lloyd, kaffisala“ —
stofnað; var það fjórar síður í
arkarbroti og flutti almennar
l'rjettir og dálítið af siglingar-
frjettum, en árið 1734 kom í
stað þess „Lloyds Lisl and
Shipping Gazette“, sem flutti
einkum siglingarfrjettir handa
gestum kaffihússins. „Lloyds
List“ hefir komið úl jafnan síð-
an og er elsta hlaðið í London
þegar frá er skilið „London
Gazette“ — elsta blað Lundúna.
Edward Lloyd dó 1713, en
kaffihúsið, sem þá var flutt
flutt til Lombard Street, hjelt
áfram undir nafni hans. En
árið 1774 var fyrirkomulagi
þessu liætt og tryggingarstarfs-
semin flutt í kauphöllina og
var alkunnur dugnaðarmaður,
Jolm Julius Angerstein, upphafs
maðurinn að því. Þó að sam-
tryggendurnir yrðu fyrir mikl-
um skakkaföllum næstu árin
vegna frönsku byltingarinnar
— eitt tjónið var 190.000 sterl-
ingspund — þá fór álit Lloyds
sívaxandi. Stofnunin gaf t. d.
flotamálaráðuneytinu upplýs-
ingar um ferðir skipa, vátryggði
gull- og silfursendingu frá Yera
Cruz •fyrir meira en hálfa mil-
jón punda, gaf sigursælum að-
mírálum heiðursgjafir og stofn-
að og var þar gestgjafi inaður
sem hjet Edward Lloyd, í Tower
Street — duglegur náungi, sem
hafði jafnan gott kaffi og vissi
oft ýmsar frjettir áf verslun og
siglingum.
Nú finsl máslce einliverjum
skrítið samhand milli kaffiliúss
og viðskiftamiðstöðvar, en þá
er þess að minnast, að kaup-
mennirnir liöfðu að jafnaði lít-
ið að gera, en voru víða á ferli
vegna þess að enginn var síminn
og engin verslunarskeytin. Og
ekki voru bankarnir, sem liægt
var að ávaxta peningana sína
í. Þessvegna tryggðu þeir oft
farma fyrir aðra, sem um þessar
mundir voru að kaupa vörur
frá útlöndum, ef þeir voru sjálf-
ir óvirkir þann tíma ársins. Þeir
sem nú snúa sjer til vátrygg-
ingarskrifstofanna urðu í gamla
daga að fara til víxlara eða
kaupmanna, sem ráku trygging-
arstarfsemi sem aukagetu. En
þeim reyndist hægara að fara
á kaffihúsin, eins og lil Lloyds
því að þar var oftast hægt að
hitta menn, sem vildu taka að
sjer tryggingar og liægt að íá
skírteini tryggendana undirskrif
að á sama staðnum í staö þess
að rápa á marga staði.
Svo gerðist það árið 1720 að
þingið ákvað að tvö tiltekin
vátryggingarfjelög i London
skyldu fá einkarjett til j>ess að
reka þessa starfsemi, eða nánar
tiltekið sjóvátryggingar. í fyrstu
T ONDON, sem í dag er í sár-
um eftir sprengjuorustur
óvinanna, er þegar farin að
iliuga fjelagsmálalega og við-
skiftalcga endurreisn sína eftir
stríðið. Ilún hefir orðið að gang-
ast fyrir þesskonar endurreisn
fyrr og farist það vel úr hendi.
Fyrir hálfri þriðju öld var
London að jafna sig eftir verstu
áföllin, sem hún hefir nokkurn
tima orðið fyrir í tilveru sinni.
Árið 1(565 Iiafði Plágan mikla
herjað á borgarbúa og árið eftir
varð bruninn mikli, sem lagði i
ösku fjóra fimtu hluta borgar-
innar, sem stóð innan múranna.
En íhúar borgarinnar ljetu ekki
hugfallast árið 1666 fremur en
árið 1940. Christopher Wren og
Evelyn endurreistu byggingar
borgarinnar, en á síðari árum
Charles II. og á kreppuárunum
undir hinni skammvinnu stjórn
James II. fjell það í hlut hinna
marghrjáðu kaupmanna í Lon-
don að reisa við velgengni við-
skiftanna uppúr öskunni, sem
þeim var eftir skilin.
Ákveðnir borgarhlutar voru
heinjkynni ákveðinna viðskifta,
þá eins og nú. Kaupmenn, sem
ráku viðskifti við útlönd höfðu
það fyrir sið að hittast á kaffi-
húsunum i grend við Tower —
en þetta var í þá daga Ijótt
hverfi, fullt af brunarústum og
sóti, þvi að þarna liafði bruninn
mikli byrjað. Það var eitt kaffi-
húsið, sem þeir einkum hændusl
LLOYD’S I LONDON