Fálkinn - 14.07.1944, Blaðsíða 6

6
FÁLRIMN
- LITLfi SfiGfln -
GuðlaaB Benediktsdóttir:
UNNUR
Þegar jeg hafði sagt henni Krist-
borgu gömlu frá eftirfarandi atviki,
sagði hún:
„Þú ættir að gera það fyrir mig,
að skrifa um hana Unni. Jeg er viss
um, að okkur Haraldi myndi báð-
um þykja vænt um það. Það mundi
gefa öðrum hugmynd um kærleika
hennar, og kannske fá fólk til að
hugsa af meiri skilning um þá, sem
eru farnir, og gera ekkert nema
biða og bíða.“'
Löngu eftir þetta samtal, sá jeg
að jeg gat gjarnan látið að orðum
gömlu konunnar, því viðkynning
mín við Unni, var á sinn hátt þess
virði, að á hana væri minnst, ekki
siður en svo margt annað.
Jeg var óvenju seint á ferð. Jeg
hafði ætlað mjer að fylgja fólks-
straumnum upp í bæinn, um leið og
hóparnir kæmu af bíóunum, en
klukkan sem jeg fór eftir, hafði ekki
sagt mjer rjett til. Allir skemtistaðir
voru þegar lokaðir.
Mjer fannst ónotalegt að hafa enga
samfylgd. Hálfdimmar göturnar voru
svo geigvænlegar. Það var allt ann-
að að fara i myrkri á milli bæja i
sveit, en að ganga dimmar, nærri
mannlausar götur i höfuðstaðnum.
Og til þess að losna við þennan ó-
nota beig, ætlaði jeg að taka nokk-
urn krók á leið mina, og reyna að
þræða sem lengst þær götur, scm
best voru upplýstar.
Þannig hjelt jeg áfram nokkra
faðma. Einhverjum mætti jeg, sem
hjeldu i öfuga átt, við það sem jeg
var að fara. Af hverju mjer var Iitið
um öxl veit jeg ekki, kannske hrein
tilviljun, en þá sá jeg að á gang-
stjettinni andspænis mjer kom stúlka,
sem hjelt i sömu átt og jeg. Hún
gekk hratt, þvert yfir götuna og
stefndi á hliðarstíginn, sem jeg ætl-
aði að fara, ef mjer hefði ekki fund-
ist sú leiðin um of skugga*eg. En
þarna fékk jeg óvænta samfylgd, og
án þess að hugsa frekar um bjartar
eða dimmar götur, hjelt jeg á eftir
stúlkunni.
Hún fór að hægja á sjer þegar hún
varð þess vör, að hún var ekki ein
á ferð, jeg varð líka að ganga hæg-
ar, til þess að verða ekki á undan
henni. En alltaf var stúlkan að lötra
meira og meira, mjer sýndust fæt-
ur hennar vera lengi að stíga hvert
spor. Það var eins og brúnir nýlegir
skórnir krepptu að fótunum, og
stóra gráa kápan hjekk utan á henni
eins og á myndastyttu, en ekki lif-
andi manneskju. Jafnvel stóri skinn-
kraginn virtist ekkert vera nema
uppgerð. — Hattlaus — jú, hún var
hattlaus. — Þá á hún víst ekki langt
heim, hugsaði jeg, fyrst hún hefir
farið út hattlaus.
Jeg sá rautt, snyrtilegt hár henn-
ar koma í lokkum, niður undir
stóra kragann.
En nú fann jeg, hvernig gremjan
var farin að ólga í mjer, yfir öllum
þessum seinagangi stúlkunnar. Kan-
ske henni hafi dottið í hug, að jeg
væri ekki alls gáð, fyrst jeg var að
elta hana þetta. og jeg fyrirvarð
mig fyrir lítilmenskuna, því hvað
var eiginlega að óttast?
Mjer varð léttara um, þegar jeg
var komin nokkur skref fram fyrir
hana. Hún gat þá átt sig, og gengið
eins hægt og hún vildi.
Jeg hjelt áfram stundarkorn, án
þess að líta við, og þó var jeg viss
um, að ókunna stúlkan var alveg á
hælunum á mjer. Það fór þá svo,
að hún hefði orðið fegin að greikka
sporið, heldur en að vera ein að
læðast um mannlausan bæinn.
Þegar jeg var nærri komin á göt-
una, sem jeg átti heima í, heyrði
jeg hávaða, sem barst úr dimmri
þvergötu á hægri hönd. Þarna var
komið að því, sem jeg hafði óttast,
óvæntur hávaði úr myrkrinu, sem
ekki var hægt að segja um, af
hverju stafaði.
Jeg dokaði við hjá ljóskerinu, án
þess að gera mjer grein hversvegna.
Þá kom'hún upp að hliðinni á mjer,
konan sem jeg hafði í fyrstunni elt.
Hún stóð kyrr og hlustaði eins og
jeg. Hún leit á mig stórum, gráum
augum, og jeg hugsaði með mér:
Það er líklega af þvi hún er hrædd,
að augu hennar eru svona stór og
starandi.
En nú heyrðist greinilega svolitill
dynkur, eins og maður dytti, svo
kom veik * stuna, síðan varð allt
hljótt.
Jeg hafði horft út í myrkrið, i
þá átt, sem hávaðinn kom úr. Jeg
sá móta fyrir stóru, gráu steinhúsi,
og giskaði á, að hljóðin bærust það-
an frá húshorninu.
Aftur leit jeg á konuna, sem stóð
rjett hjá mjer, sá sama tillitið og
breiðleitt, frekknótt andlit hennar.
Allt i einu gekk hún frá mjer,
hröðum skrefum beint út i myrkrið,
einmitt í þá áttina, sem hávaðinn
kom frá.
Hún hefir ákveðið sig, hugsaði
jeg. Hún ætlar sjer að vita hvað
þetta er. Og auðvitað ætlaði jeg ekki
að láta hana fara eina, jeg flýtti mjer
á eftir henni út í dimmuna.
Hún stansaði við hornið á gráa
steinhúsinu, og beygði sig niður.
Jeg beygði mig líka, og sá einhverja
hrúgu.
„Er ekki rjett að gera lögreglunni
aðvart?“ sagði jeg við stúlkuna.
Hún ansaði ekki. — kanske henni
finnist mjer ekki koma þetta við,
hugsaði jeg.
En þá fór hún að tala við mann-
inn, sem lá þarna:
„Haraldur,“ sagði hún. „Þú ættir
að ansa mjer. „Haraldur, liggðu ekki
hjerna, þú verður veikur. Þetta er
Unnur, sem talar við þig.“
„Hann er út úr fullur,“ sagði jeg,
en hún ansaði mjer ekki.
Jeg fór að reyna að þreifa fyrir
mjer hvernig manngarmurinn lægi,
en þá vildi það óviljaverk til, að
jeg setti fótinn framan í hann.
Hann rankaði við sjer og bölvaði
stint. Svo spurði hann illur, hver
þetta eiginlega væri.
Jeg var í vandræðum, stúlkan
svaraði ekki, og loks sagði jeg, þeg-
ar hann var farinn að gerast óþarf-
lega hávær:
„Nú þetta er hún Unnur, sem er
að tala við þig.“
„Já, ef það væri mín kæra Unn-
ur,“ sagði hann bljúgur.
„Það er einmitt hún,“ ansaði jeg.
„Eða hver heldurðu að hefði svo
sem farið að hugsa um þig, hjer i
myrkrinu?“
„Nei, það er satt,“ sagði hann.
„Enginn nema hún, mundi hafa gert
það.“
Hann var sestur upp. Jeg var hálf
gröm við stúlkuna, hversvegna gat
hún ekki ansað honum, fyrst hann
var farinn að ranka við sjer. Það
var víst sami silagangurinn á henni,
eins og áðan, en þau um það, mjer
var best að fara mína leið, og láta
þau eiga sig.
En hvað var nú þetta? Stúlkan
var farin! — Aldrei hafði jeg vitað
annað eins. — Þarna var jeg einn
i myrkrinu. — Haraldur hafði tek-
ið i frakkann minn, og var að brölta
á fætur. Unnur hlaut að vera á
næstu grösum.
„Unnur, jeg var ófyrirgefanlega
drukkinn, svo fullur, skal jeg segja
þjer, að jeg þorði ekki heim til
mömmu. En það var alveg töfrandi
að þú skyldir koma.“
„Bíðið augnablik,“ flýtti jeg mjer
að segja. Unnur hefir vikið sjer frá.“
Það kom svolitið stans á Harald,
en svo sagði hann: „Nú, ert þú ekki
Unnur?“
„Nei, jeg er ekki Unnur, en við
fylgdumst að neðan úr bæ.“
Hann bölvaði, tók í handlegginn
á mjer, og sagði: „Við skulum koma
hjerna að ljóskerinu.“
Honum hnykkti við, þegar hann
sá mig, og liann sagði: „Það er
hverju orði sannara, að þú ert ekki
Unnur, en hvernig datt þjer í hug,
að ljúga því til, að hún væri hjá
rajer?“
„Við skulum hinkra svolítið við,“
sagði jeg. „Unnur hlýtur að koma.“
„Þetta er ekki satt,“ sagði Har-
aldur, og varð svipþungur. Hann tók
af sjer hattinn, sem var all-óásjá-
legur, og reyndi að sljetta úr brot-
unum á honum. Svo færði hann
hendina upp í þykkan, ljósan hár-
lubbann, og reyndi að fá hann reglu-
legan. Andlit hans var fremur stór-
skorið, en ekki ógóðlegt.
Jeg hálf hikaði við að fara, svo
fastlega bjóst jeg við Unni.
„Hvað viltu mjer annars,“ sagði
Haraldur hranalega.
„Ekkert,“ svaraði jeg fljótt. „Við
Unnur fylgdustum að úr bænum, og
þegar hún fór út að gráa steinhús-
inu, til að vita hvaða umbrot það
væru, sem við heyrðum, þú kunni
jeg ekki við að láta hana fara eina.
En svo vjek hún sjer frá, og er ekki
ennþá komin aftur.“
Hann hristi hausinn undrandi, og
tautaði eitthvað yfir þessari end-
emis heimsku.
„Jeg er svo, vitlaus núna,“ sagði
hann allt í einu uppgerðarlega. „Jeg
man ekkert hvernig hún Unnur
mín lítur út.“
„Þessi kona var allstór og feit-
lagin,“ ansaði jeg. „Hún var rauð-
hærð, gráeygð og freknótt.“
Það var eins og víman ryki af
manninum. Hann setti hælana fast
saman og gerði sig beinan og spengi-
legan.
„Þetta er allmerkilegt, ungfrú,“
sagði hann. „Jeg er víst hvorki
hættulega fullur núna nje snarvit-
laus, — en þetta með hana Unni —
hún er nefnilega dáin. Það var
þess vegna sem jeg vaknaði og það
rann af mjer, þegar jeg heyrði hana
nefnda. Ekkert annað hefði svo
fljótlega getað vakið mig af ástandi
mínu> en sú fullyrðing, að Unnur
væri hjá mjer.“
' Þegar Haraldur hafði sagt mjer
þetta, vissi jeg það jafn greinilega
og hann, að hin umrædda stúlka
var dáin. Það var svo margt, sem
beúti til þess, og fyrst og fremst
það, að jeg hafði aldrei heyrt fóta-
tak hennar. — Já, jeg sá það glögt
núna, að hún átti ekki heima í
þessu efni, en það var næstum eins
og hún hefði ekki kært sig um, að
láta neitt á því bera, og mjer flaug
í hug, hversvegna hún hefði viljað
láta þetta ganga þannig til.
Þegar Haraidur hafði hugsað sig t
um nokkra stund, sagði hann:
„Mig langar að vita hvernig þetta
atvikaðist?“
Mjer fanst svo vandalaust að skýra
það fyrir honum, að jeg varð strax
við bón hans. Þessi atburður kom
honum við, en ekki mjer.
Jeg var hinn ófullkomni þáttur,
sem óttaðist myrkrið og þögnina,
þegar Unnur kom og fór viðstöðu-
laust þá leið, sem styst var fyrir
mig að komast heim, og án þess að
hugsa nánar um samfylgd hennar,
höfðum við orðið samferða þangað,
sem Haraldur lá hjálparþurfi.
Haraldur hlusaði á frásögn mina,
sem jeg reyndi að gera eins lifandi
fyrir honum og jeg .gat.
„En hver er svo tilgangurinn?"
spurði hann og reyndi að gera sig
kaldan í rómnum.
„Já, jeg spyr, hver er tilgangur-
inn?“ endurtólc liann. „Unnur var
tekin frá mjer miskunnar- og vægð-
arlaust, og svo frjetti jeg af henni
núna. — Nei, jeg skil ekki lífið.“
„Það liggur í augum uppi,“ ans-
aði jeg, „að Unnur hefir aldrei ver-
ið tekin frá yður. Þið Unnur hafið
raunverulega aldrei skilið — hún
sannaði það með nærveru sinni áð-
an að hún veit fjarska vel, hvað
yður liður.“
Jeg gekk af stað áleiðis upp göt-
una, og Haraldur við hlið mína.
Hann var furðu lítið valtur á fótun-
um, eftir því sem von var til, — og
hann sagði:
„Ef þjer sjáið hana Unni mina
aftur, þá segið henni, að mig langi
til að verða að manni, fyrst hún sje
svo væn að fylgja mjer.“
„Það er óþarft að biðja mig fyr-
ir skilaboð, Unnur fylgist eflaus
með áformum yðar án þess“, svar-
aði jeg um leið og jeg tók um hönd
hans, og bauð honum góða nótt.“ •
Haraldur stóð úti á götunni, með-
an jeg fann húslykilinn og opnaði.
Mér virtist hann tæplega hafa gert
sjer fulla grein fyrir þvi, sem fyrir
hann hafði borið, sem varla var
heldur von.
Drekklð
Egils-öl