Fálkinn - 24.11.1944, Qupperneq 8
8
F Á L K I N N
HUBERT KLEVE!
EINKENNILEG YFIRHEYRSLA
T ORENZ ROBERTSON er skríí-
inn pjesi, sögðu allir sem
þekktu hann. Maður vissi aldrei
hvar maður liafði hann. Hann
var hár vexti og andlitsdrætt-
irnir skarpir, rólegur og örugg-
ur í framgöngu og alltaf brá
fyrir glampa af glotti í augun-
um. Hann var leikstjóri og fólk
sagði, að hann gæti komið tauli
við kenjafyllstu prímadonnur,
án þess að byrsta sig.
Bæði hann og bróðir lians
voru efnaðir menn, svo að þess-
vegna hefðu þeir ekki þurít að
gera neitt. Þegar bróðir Iians
dó hætti Robertson á leikhús-
inu. Fólk sagði að hann hefði
mist allan áhuga fyrir því. Það
var á allra vitorði, að honum
hafði þótt afar vænt um bróður
sinn.
Fyrst árið eftir dauðsfaliið
heyrðist sjaldan minst á Robert-
son. En einn góðan veðurdag
sendi hann út boðsbrjef að storu
samkvæmi, sem hann ætlaði að
halda á sveitasetri sínu fvnr
utan bæinn. Allir sem boönir
voru þökkuðu boðið með mikiiii
hrifningu. Því að allir vissu að
Robertson var ágætur gestgjafi,
sem Ijet sjer detta margt furðu-
legt í hug.
Þetta var gamalt sveitasetur,
sem Robertson hafði keypt; all-
ir gestirnir dáðust að hinu nýja
heimili hans. „Það gleður mig
að vður líst á það“, sagði
Robertson náðarsamlega kurteis.
Þetta var ekki einungis vígslu-
hátið staðarins heldur átti það
líka að vera sáttafundur Robert-
sons og Anettu, konu bróður
hans, sem látinn var. Það var í
fyrsta skifti sem hún steig fæti
á heimili mágs síns. Þau höfðu
verið óvinir áður en Martin dó.
Það var kunnugt, að Rohertson
hafði gert alit sem liann gat
gert til þess að stíja þeim sund-
ur. Hann var fjórtán árum eldri
en bróðir hans og hafði gengið
honum í föður stað. — Anetta
hafði aldrei getað fyrirgefið
honum, að hann hafði kallað
hana síngjarna og „gamla
herfu“. Hún var nefnilega fimm
árum eldri en Martin. En Mart-
in, sem var andlitsmálari og
þrár eins og allir istamenn,
hafði gifst Anette, þvert ofan í
allar aðvaranir bróður síns.
Eftir hið hörmulega fráfall
hans — hann hafði hrapað fyr-
ir hjörg og beðið bana við það
— varð einskonar sætt milli
Robertson og Anette. Þau hitt-
ust í jarðarförinni og svo aftur
í bænum nokrum mánuðum síð-
ar, og nú liafði Robertson boð-
ið henni heim til sín. Myndin af
henni, síðasta myndin, sem
Martin hafði málað, hjekk á
heiðursstaðnum í betri stofunni.
Þeim af gestunum, sem þektu
Robertson vel, fannst þetta vera
eitlhvað dularfullt. Það var ekki
honum líkt að söðla svona ger-
samlega um, og fók talaði um
þetta sín á milli. En auðvitað
hafði Rohertson þótt mjög vænt
um Martin, svo að það varð að
skrifa þetta á þann reikning.
Það var Robertson sjálfur,
sem uppgötvaði að þau voru
þrettán við borðið yfir miðdegis-
verðinum.
„Það kvað merkja ógæfu, er
ekki svo?“ sagði hann. „Jeg
vona, að þið sjeuð ekki hjátrúa-
full, neitt ykkar. Þó að þú sjert
nú dálítið hneigð í þá áttina,
Anette!“
Hann vissi að þetta var svo,
og hún fór ekkert dult með það.
„Hvað skeður ef þrettán sitja
til borðs?“ spurði Cort ofursti.
„Allur skrattinn getur skeð,“
sagði Manning gamli leikari.
„Jeg Ijek einu sinni í leikriti,
þar sem þrettán mötuðust sam-
an. Sá þrettándi var myrtur.“
„Hvernig var hægt að vita
hver sá þrettándi var?“ spurði
Eva Lester, sú yngsta í sam-
kvæminu. „Þá hefðu stólarnir
þurft að vera tölusettir. Hvert
af okkur er það þrettánda?“
„Jeg las einu sinni di-auga-
sögu um þrettán karlmenn, er
sátu til borðs í húsi, sem drauga-
gangur var í,“ sagði Henrik
Langherg. „Fyrst sofnaði einn
þeirra og svo sofnuðu þeir allir
nema einn. Þegar dagur rann
vöknuðu þessir tólf, en sá eini
sem hafði vakað sat dauður
með ægilegan angistarsvip á
andlitinu.“
„Já, en það var draugagangur
í því húsi,“ sagði frú Manning.
„En hjer er víst enginn drauga-
gangur. Er það, Lorenz?"
„Jú, víst er draugagangur
hjerna.“ sagði Robertson. —
„Annars hefði mjer ekki dottið
i hug að kaupa þetta hús. Hvað
ætti maður að hafa fyrir stafni
þessi löngu vetrarkvöld, ef mað-
ur hefði ekki draug til að stytta
sjer stundir með?“
„Nei, Lorenz, er þjer alvara
að það sjeu draugar hjerna?“
spurði Eva Lester áköf.
„Já, það er áreiðanlegt,“ sagði
Robertson. „Hjer hafa gerst
hræðilegir atburðir. Hjerna uppi
er gluggi, sem ekki má loka á-
kveðið lcvöld í árinu. Það hefir
mjer að minsta kosti verið sagt.
Jeg liefi ekki verið hjer svo
lengi, að jeg geti dæmt um hvort
það er satt.“
„Hversvegna má ekki loka
glugganum?“ spurði frú Lang-
berg
„Fyrir nálægt fimtíu árum
hrinti kona, sem hjet Anna
Fisher, manninum sinum út um
þennan glugga,“ svaraði Robert-
son. „Hann sat í gluggakistunni
og horfði á sólarlagið þegar hún
hrinti lionum. Hann fanst stein-
dauður á veginum fyrir neðan.“
„Var hún ekki hengd?“ spurði
Langberg.
„Nei, það var nú eitthvað
annað. Þetta var talið slys, þang-
að til draugagangurinn byrjaði
Tveimur mánuðum síðar hitti
frú Fisher drauginn í einum
ganginum. Hár hennar varð
grátt á einni einustu nóttu og
hún varð máttlaus vinstra meg-
in. Svo flutti hún burt hjeðan.
„Hefir nokkur sjeð drauginn
siðan?“ spurði Manning.
„Já. Fyrir þremur árum flutt-
ist kona hingað i húsið ásamt
veikum manni sínum. Hann var
ríkur og mörgum árum eldri
en hún. Eina nóttina um klukk-
an tvö birtist draugurinn henni.
Og upp frá því fór manninum
liennar að batna. Þetta kom sjer
vel fyrir hana, því að fóIJc var
farið að tala um hvað hún gerði
við allt arseníkið, sem hún
keypti.“
Einhverjir gestanna hlógu.
„Hafa karlmenn nokkurntíma
sjeð drauginn?“ spurði Falbe.
„Þú hefir eingöngu talað um
kvenfólk.“
„Nei, það virðist sem hann
birtist eingöngu kvenfólki —
kvenfólki sem hefir slæma sam-
visku,“ svaraði Robertson. „En
ef ykltur langar, getum við far-
ið upp á eftir og skoðað drauga-
herbergið.“ bætti hann við. „Það
stendur enn méð ummerkjum.
Þegar jeg kom hingað var hurð-
in negld aftur.“
Þegar kaffi hafði verið drukk-
ið fór Robertson með gestina
upp þröngan stiga -r- upp á efra
loft í húsinu. „Komið þið,“ sagði
hann og opnaði hurð. „Það er
svo Ijómandi fallegt tunglskin
í kvöld.“
K AU stóðu inni í stórri mál-
*■ arastofu með skáhöllum
veggjum. Stofan var böðuð í
fölu tunglskini. Lítið var um
húsgögn þarna inni og þvkt
ryklag á öllu. Stór gluggi, með
lágri kistu náði að kalla neðan
frá gólfi og upp í loft.
„Þarna var hann vanur að
sitja,“ sagði Robertson. Og svo
bætti liann við, eins og hann
yrði hissa: „En hver hefir opnað
gluggann?“
Nú varð stutt þögn, en svo
sagði ein af konunum: „Er
þetta glugginn, sem...... sem
ekki má loka. ... ?“
„Það er bara eina nótt á ári,‘"
sagði Robertson hlægjandi. —
„Hver veit. Kanske það sje ein-
mitt í kvöld.“ Hann gekk^ út að
glugganum og leit niður. Það
var dimt niðri á veginum, vegná
runnanna, sem skyggðu fyrir
tunglsljósið. Robertson hjelt á-
fram að tala — lágt og hugs-
andi. Það var líkast og hann
væri að tala við sjálfan sig.
„Hvað hugsaði hann, vesal-
ings maðurinn, þegar hann datt
— íivað hugsaði hann um hana?
Það hljóta að hafa liðið 3-4
sekúndur þangað til hann rot-
aðist. Ef til vill hefir hann
hljóðað... .“
Einhver órói var í fólkinu
og einhver flutti sig bak við
hann. Það brakaði í gólfborði.
Ein af konunum andvarpaði.
Allt fólkið stóð í þjettum hóp.
„Jeg kann ekki við mig hjer,“
sagði Eva Lester.
„Þá skulum við koma niður
aftur,“ sagði Robertson. „Jeg
skal loka glugganum.“
Gestunum ljetti auðsjúanlega
er þeir gengu til dyranna. Ro-
bertson lokaði glugganum og
sneri við og ætlaði á eftir hin-
um, en nam allt í einu staðar
og rak upp undrunaróp. Gest-
irnir litu við.
Glugginn, skotgluggi, sem var
lokað þannig að maður dró
hann niður — fór allt í einu að
lyftast upp aftur af sjálfu sjer.
„Hvað er þetta. .. . ? sagði
Manning. Hann starði með opn-
um munni.
Enginn hi-ærði legg eða lið.
„Glugginn hefir ekki verið op-
inn lengi,“ sagði Robertson, og
röddin heyrðist vera svo ein-