Fálkinn - 10.05.1946, Síða 8
8
F Á L K I N N
Gísli J. Ástþórsson:
ÞEGAR ANDINN KOMYFIR DÚSSA
Einhver gáfaður náungi liefir
látið hafa það eftir sér, að
sjalclan sé ein báran stök. Með
þessu á hann að öllum líkindum
við, að þegar ölduræfill rís ein-
liversstaðar fyrir norðan land,
séu allar likar fyrir þvi að gutli
á einni eða tveimur stallsystr-
um hennar við suðurströndina.
Hversu rétt þessi landi okkar
hefir haft fyrir sér, má sjá af
því, að ekki liöfðu liðið meir en
tveir dagai- frá því að atóm-
sprengjan féll á Hirosima, er
Dússi lét það boð út ganga
meðal vina sinna, að hann væri
orðinn miðill.
— Eg játa það, sagði Dússi,
er eg kom í herbergi hans dag-
inn eftir, — að enda þótt ég
liafi átt i mörgu erfiðu svindil-
hraski um dagana, megi hik-
laust telja starf miðilsins einna
verst viðureignar. Það er ekki
fyrir illa gefna náunga, svo
mikið er víst. Þú ex-t ef til
vill svo grunnhygginn að lialda,
að hvaða lítilfjörlegur fugl,
sem flækist liér um götur borg-
arinnar, geti oi'ðið andahirðir.
Þar skjátlast þér: Miðillinn
verður að vei-a gæddur yfir-
náttúrlegri hugvitsemi, tak-
markalausri skipulagningargafu
og næstum fíflslegri dirfsku.
— Og ]xú hefir þessa eigin-
leika?
— I ríkum mæli.
Eg var sem steini lostinn.
Dússi, vinur minn, hafði að
vísu aldrei komið mér fyrir
sjónir, sem algei’lega normal,
eins og Danskurinn segir, en
að hann legði út á liina hálu
braut miðilsins, hafði ég lil
þessa talið eins ólíklegt og að
fæiásk frelsishetja héldi afmæli
Stjána kóngi hátíðlegt. Að meira
en áhuginn einn fyrir hulda
lieiminum lægi á bak við þessa
ákvörðun lians, sá ég þó í liendi
mér. Því skal ekki neitað, að
flestar, ef ekki allar, af gerð-
um Dússa, liafa komið geð-
stilltum og lífsglöðum mönnum
til að hrista höfuðið dapurlega,
drepa titlinga og tárfella loks;
og þó hrást það ekki, að ein-
hver snefill af hugsun væri í
brjálæðinu hjá Dússa, eitthvað,
sem færa ætti honum eitt af
tvennu ástir kvenna eða pen-
inga.
— Ertu ástfanginn?
— Nei.
Blankur?
— Já. Dússi gekk út að glug'g-
anuin og horfði úl. Það var
rigning og drungalegt, og lamp-
inn á skrifborðinu kastaði
draugslegri biitu yfir herbergið
og húsgögnin.
— Þú getur ekki trúað því,
hvað þetta er djúphugsað og
djöfullega snjallt, sagði Dússi
og sneri sér að mér.
Eg fyllist óttakenndri aðdá-
un, þegar ég liugsa um ]xað.
— Sjáðu! Hann gekk að nátl-
borðinu og opnaði það. — Iíoma
til pabba, sagði hann. — Út úr
náttboi’ðinu flaug fokreiður
gaukur, flögraði andartak um
herhergið og' settist svo á stafla
af hókum og gömlum blaða-
skræfum úli í horni.
— Páfagaukar, stendur i
Dýrafræði Leifs Jóns, — eru
skrautlegir fuglar með stórt og
ihogið nef. Þeir eru mismun-
andi stórir, geta verið eins ör-
smáir og' snjótitlingar, eða á
stærð við fullvaxinn örn. Þeir
eru litfagrir og gáfaðir fuglar
og ósjaldan hafðir í heimaliús-
um, en eiga það til, að vera
skapstyggir, láta þá illa, herja
vængjum og skrækja.
Leifur Jóns l'er hér ineð eng-
ar öfgar. Páfagaukur sá, sem
komið liafði úr nátthorði Dússa,
lét illa, barði vængjunum og
skrækti. Þetla var stór fúgl,
gulur, grænn og rauður, nefið
livasst og kóngalegt, augun
kúpt, gorkúluleg og starandi.
()g hann skrækti, barði vængj-
unum og lét illa. Hann var skap
styggur. Ef Leifur Jóns hefði
verið viðstaddur, leikur litill
vafi xi því, að hann hefði litið
með velþóknun á gauksa, uml-
að: Hm, hó, og aha, snúið sér
að okkur og sagt: Sagði ég
ekki!
— Sagði ég ekki! sagði Dússi.
Ha? ..........."........
— Sagði ég ekki að þetta
væri djúpliugsað og djöfullega
snjallt?
Hvað?
Nú þetta alll saman —
andabisnesinn, hlankheitin og
gauksi.
— Jú, en. . . .
— Haltu þér saman, sagði
Dússi. Hlustaðu á mig. —
Hvað er meginverkefni miðils-
ins?
— Að. . . .
Alveg rétt. Að koma við-
skiftavininum i þráðlaust sam-
band við þessa og þessa per-
sónu í andaheiminu. — Hvern-
ig gerir hann það?
Hann....
Ilverju orði sannara. Hann
lokar sig' og viðskiftavinina
hvort sem þeir eru einn eða
fleiri - inni í dimmu lierbergi
lygnir aftur augunum og....
Hvað skeður?
Það....
Það heyrast raddir! Dússi
lamdi hnefanum i horðið. - -
Raddii’, maður! Raddir úr öðr-
um heimi!
— Og þú. . . .
Og hann, livæsti Dússi og
benti á páfagaukinn, - hann
]xessi óviðjafnanlegi og dásam-
legi fugl, sér um dularfullu
röddina á mínunx miðilsfund-
um. Þetta er einfalt, maður!
Þetta er stórkostegt! Fólk kaup-
ir sig inn á miðilsfundi til að
heyra raddir. Það nýtur þess
að vera í návist hins dularfulla.
Það kærir sig kollótt um, livað
röddin kann að segja: — Þetta
er ég, Guðríður. — Þetta er ég
Sigríður. — Mér líður vel. Mér
liður bærilega. Þvi er alveg
sama. Það vill hið óskiljanlega
og æsandi. Dússi þagnaði and-
artak og kaslaði mæðinni. Svo
gekk hann fast að mér.
Gauksi hérna, sagði hann
verður minn andi. Eg keypti
hann af norðlenskum trúboða,
og liann kann nákvæmlega tólf
orð. Og hafin segir þau ekki
i tíma og ótima. Hann segir
þau aðeins, þegar ég ræski mig.
Svona!
— Fi'iður sé með yður. Farið
heim og biðjið. Verið þið mai'g-
Rússneskir stríðsfangar myrtir af SS mönnum. — í Amerfoorst-fangabúðuniim í Hollandi vorn 116 rússnesk-
ir stríðsfangar mgrtir í fyrra. Þeir voru allir skotnir i hnakkann af SS-mönnuni. Hollendingarnir fundn
líkin í fjöldagröf og veittu þeim virðulega greftrunarathöfn, sem rúsneski sendiherrann og rússneski
páfinn vorn búðir viðstaddir. Kistnrnar sjást barna í gröfinni, sem er eins og skeifa í lögnn.