Fálkinn - 14.03.1947, Blaðsíða 14

14
FÁLKINN
JUAN PERON.
Framhald af bls. 6.
mókrat“. Sú staðreynd aS liann var
kosinn meS 'miklum meirihluta viS
kosningar sein í öllu fóru löglega
fram, sannar ekkert i hví tilliti.
Þegar ég kom til Buenos Aires
fyrir nokkrum vikum féllst Peron á
aS ég msetti senda honum nokkrar
spurningar, sem hann skyldi svara
síSar.
Nú hefi ég hinsvegar fengiS orS-
sendingu um, aS hann sé ekki til-
leiSanlegur til aS efna síSari hluta
samkomulagsins. Spurningar svo
sem: „ÆtliS þér aS koma á aftur
fullu prentfrelsi?" eSa „ÆtliS þér
aS gefa tryggingu fyrir fullu mál-
frelsi og gefa verkamönnum leyfi
til aS stofna meS sér stéttarfélög?“
hafa auSsjáanlega valdiS Peron svo
mikhun lieilabrotum, aS liann lætur
mig um aS draga mínar óhjákvæmi-
legu ályktanir.
Hinsvegar verSur sannleikans
vegna aS benda á þaS, aS hann liefir
sýnt rétti einstaklingsins meiri virS-
ingu síSan hann varS forseti. Lög-
reglan líSur t. d. ekki framar skríls-
uppþötin, sem gerS eru í nafni lians.
Hún gerir öruggar ráSstafanir til
aS dreifa óaldarlýSnum, sem spillir
ahnannafriSi og almennri reglu.
Eins og sakir standa hafa blöSin
fullt frjálsræSi til aS skrifa þaS
sem þeim þóknast (enda viSra
þau sig nær undantekningarlaust
upp viS Peron. Og aS því er mér
virSist eru einstakir menn lieldur
ekki hræddir viS aS segja þaS, sem
þeim býr í brjósti.
Peron er kallaSur „lýSskrurnari".
Sannast aS segja liefir liann ekki.
alltaf sýnt aS hann sé þaS. Hann
hefir efnt loforS sín viS alþý.Su-
flokkinn, og hvorki vinir hans né
óvinir telja neina ástæSu til aS ætla,
aS hann geri þaS ekki framvegis.
Stefnuskrá lians skiftist í þrenns-
konar nýskipun: 1) LandbúnaSarins,
2) ISnaSarins, og 3) Félagsmálanna.
KostnaSinn viS 3. liðinn ætlar
liann aö fá goldinn af þeim fyrri
tveimur, en þeir ganga út á aS stór-
jarSirnar verSi bútaSar niSur í
margar smærri og aS liinar mikií-
vægari iSý'greinar verSi smámsam-
an reknar af ríkinu.
Þó aS Peron, ýmissa ástæSna
vegna sé ófús til aS Ijósta upp því
sem hann ætlast fyrir á næstu sex
árum — forsetatímabiliS er 6 ár
—• er þaS almenn skoSun í Argen-
tínu aö hann mun m. a. vilja kaupa
hluti Breta i argentísku járnbraut-
unum. Jafnvel er þaS talið að rík-
iS muni innleysa eignir Breta i
kjötniSursuSufyrirtækjunum, og reka
þau sjálf.
ÞaS er erfitt hlutverk, sem hann
hefir tekið sér fyrir hendur. Nýi
heimurinn þarf nefnilega á dugleg-
um og liagsýnum stjórnendum at-
vinnufyrirtækja aS halda, en þeir
virðast vera þaS eina, sem skapar-
inn hefir ekki lagt Argentíu upp
í hendurnar.
Það fyrsta, sem ég tók eftir, að
því er snertir persónu Perons • var
það, aS hann býður af sér betri
þokka en nokkur rnaður annar, sem
ég hefi liitt, að Franklin Roosevelt
undanteknum. Hann hefir jafn mik-
ið vald yfir múgfundum eins og
Hitler liafSi á sinni tíS, og þarf þó
ekki á þeim tilburSum og ofsa aö
halda, sem einkenndu nasistafor-
ingjann. Hann er góSmannlegur í
húð og hár, en maður verSur alltaf
var viS linífinn bak viS brosiS.
Ilann er harSskeyttur, en hann er
líka tilfinningamaður.
Hann er einlæglega liryggur yfií’
erfiðleikum Evrópu og vill gjarna
lijálpa liinum sveltandi þjóðum. En
eins og allir, sem ekki hafa haft ná-
in kynni af Evrópu, skilur liann
livorki hve mikið liggur á að flýta
þeirri hjálp, né hve ömurlegt mat-
arleysiS er í Evrópu.
Og hvernig ætti hann líka að skilja
þaS? Sjálfur á liann heima í bæ,
þar sem ketneyslan á mann er
að meðaltali 1-2 kg. á dag og liveiti-
neyslan um þaS bil álíka. ViS þetta
bætist að kynni hans af Evrópu
eru frá tveimur státnum löndum
Þýskalandi og Ítalíu. Stungið hefir
verið upp á því að hann tækist
ferð á hendur og sæi ástandið meS
eigin augum. Og af því að honum
er eklcert á móti skapi aS sýna sig
og er vanur að vera fljótur að taka
HITLER.
Framh. af bls. 5.
við liana, og þegar þau voru Ijós-
mynduS saman var myndin af henni
jafnan máð út áður en leyft var
aS birta myndina af foringjanum.
Það var Hoffmann Ijósmyndari,
sem kom Evu í kynni viS Hitler,
sami maðurinn sem hafði kynnt
honum . skottulækninn Morell. Hún
var sem sé starfandi hjá Hoffmann.
Hún var lagleg en ekki fríð, liörunds-
liturinn frísklegur, kinnbeinin há.
Hlédræg en lét sér annt um að vera
þægileg í viðmóti. Hún náði fljót-
lega á valdi Hitlers, ]iví að honum
fannst hún vera ímynd þeirrar ró-
semi og kyrrðar, sem hann fór á
mis við í stjórnmálalífinu, en í
innsta eðli sínu þráði. Það var
ekki fyrr en tvö síðustu ár ævinnar.
sem Ilitler leyfði lienni að koma til
Berlin.
Tilfinningar Hitlers til Jiessarar
stúlku kólnuðu aldrei. Hún átti
engan keppinaut. Yfirleitt virtist
Hitler hafa beyg'af kvenfólki, hann
var hræddur um aS þær mundu fara
að sletta sér frani stjórnmál. En
engin liætta stafaði af Evu Braun
hvað þetta snerti. Hinsvegar hafði
Hitler jafnan áhyggjur af heilsu henn
ar og var síhræddur um að hún
færi sér að voða. Hann leyfði henni
aldrei að fljúga - og ckki að aka
bifreið hraðar en sextíu kílómetra
á klukkustund. Um hina nánari sam-
búð þeirra vita menn eklsi neitt.
Og til þess að girða fyrir að pen-
ingamál gætu skyggt á vináttu þeirra
gaf liann henni og Hoffmann sam-
cfginlcga einkarétt á sölu allra Hitl-
ers-mynda.
Bréf hennar og dagbókarklausur
sýna að hún var óþroskuð og með
liugmyndaflug skólastúlku. - Þegar
Hitler var fjarverandi eða henni
fannst hún ekki sjá hann nógu
oft, liótaði hún að fyrirfara sér.
Það er vafalaust að Hitler elskaði
liana og þessvegna verður manni
á að spyrja hversvegna hann forð-
aði henni ekki undan þeirri for-
dæmingu, sem sjáanlega lilaut að
koma yfir hana ef hún væri á lians
vegum þegar hrunið kom. Brúð-
kaup þeirra á síðustu stundu hafði
ákvörðun, er síst fyrir það að synja
að liann færi í EvrópuferS einn
góðan veðurdag.
Er liann ærlegur og lireinskilinn?
ÞaS fer tvennum sögum af þvi. En
útkoman af öllum þeim ólíku skoð-
unum sem fólk liefir á honum er
sú, að hann vilji gera það sem rétt
er, en sé allt of bjartsýnn til að
geta veriS sjálfum sér samkvæmur.
Það má segja með þvínær fullri
vissu, að mestu erfiðleikar hans er
hann fer að efna loforð sín, verða
ekki þeir að setja lög er til þessa
þarf, heldur að standast allt smjaSr-
ið frá þeim, sem áður börðust gegn
honum en nú vilja gjarnan hafa
gagn af honum.
Eins og sakir standa metur liann
Breta mikils og það mun haldast
áfram, því aS velmegun Argentinu
er meir undir Bretum komin en
nokkru öðru landi í veröldinni.
En í raun og veru er liann hvorki
Bretavinur né Bandaríkjafjandi. —
Hann er vinur Perons, og i augum
hans og tugþúsunda annara þýðir
það hið sama sem: vinur Argentínu.
♦ ♦♦♦♦
fyrst og fremst táknræna þýðingu
og Eva Braun var staSráðin i því
að láta skeika að sköpuðu. Þegar
rússneski herinn fór að nálgast
Berlin sendi Hitler liana til Munch-
en, en hún undi ekki þar. Hinn
15. apríl, þegar höfuðborgin var
farin að búa sig undir umsát af
Rússa hálfu, kom hún óboðin i
Stjórnarráðshöllina. - Hitler sagði
henni að liverfa á burt aftur, en
hún neitaði því. Hún var komin til
þess að lialda brúðkaup sitt og hljóta
hátíðlegan dauðdaga!
Til er sérstaklega athyglisvert
plagg um stjórnmála-andrúmsloftið
sem var í Berlin þessa siðustu daga
Hitlers. PlággiS er dagbók Schwer-
in von Ivrosigks greifa, sem var fjár-
málaráðherra Hitlers. 1 byrjun apríl
sagði Göbbels honum, að hann hefði
vcriS að lesa hátt fyrir Hitler til að
stytta lionum stundir og hugga hann.
Hann las úr uppálialdsbók sinni:
Sögu Friðriks mikla eftir Carlyle.
í kaflanum, scm liann las, er því
lýst „aS konungurinn mikli sá ekki
neina leið út úr ógöngunum, og gat
ekki gert neina áætlun. Allir hers-
höfðingjar lians og ráðgjafar voru
sannfærSir um að fall konung'sins
stæði fyrir dyrum, óvinirnir töldu
Prússland yfirbugað. í síðasta bréfi
sinu til ráðgjafa síns, Finkensteins
greifa, segist hann aðeins hafa eitt
úrræði: ef ekki verði nein breyting
til batnaðar fyrir 15. febrúar þá
ætlaði hann að taka eitur. Hrausti
konungur, segir Carlyle, bíddu um
stund og þá eru þjáningar þínar
á enda. Sól gæfu þinnar er að baki
skýjunum og bráðum mun lnin skína
á þig. Og 12. febrúar dó Tsarevnan
rússneska. Kraftaverk hafði gerst og
bjargað Brandenborgarkonunginum.
„Der Fiihrer tárfelldi við þessa
hjartnæmu sögh,“ sagði Göbbels.
Þeir ræddu liorfurnar fram og aftur
og sendu eftir tveimur stjörnuspám
(hóroskópum), sem voru vandlega
geymdar í einni stjórnardeild Himm-
lers: stjörnuspá Hitlers, sem samin
hafði verið 30. janúar 1933 og
stjörnuspá lýðveldisins, sem dagsett
var 8. desember 1918.
Þeir tóku þessi heilögu plögg og
íhuguðu þau vandlega og uppgötv-
uðu „furðulega staðreynd“, sem þeir
hefðu átt að sjá fyrr: báðar spárnar
sögðu fyrir strið árið 1939, sigrana
1941 og síðan langa röð af ósigrum,
sem skyldu ná hámarki vorið 1945,
sérstaklega fyrri hluta aprílmánaðar.
En svo átti að koma þýskur sigur
seinni hluta aprílmánaðar en eftir
hann langt þóf þangað til í ágúst
en í þeim mánuði komi vopnalilé.
Daginn eftir sendi Göbbels mér
spárnar, segir von Krosigk. Eg skildi
allt sem í þeim stóð, en í skýring-
um þeim sem fylgdu fann ég ráðn-
ingu gátunnaf og nú bíð ég með
eftirvæntingu þess, sem gerist seinni
hlutann í april.“
Svona voru atburðirnir, sem styttu
hina löngu bið í jarShúsinu undir
stjórnarráðshöllinni. Stjörnuspárnar
sem voru nákvæmlega réttar aS því
er snerti liðna tímann, voru miður
áreiðanlegar að því er vissi að því
ókomna, og Schwerin von Krosigk
beið árangurslaust eftir hinum vænt-
anlega sigri í seinni hluta apríl.
En upplestur sögu Friðriks mikla
dró á eftir sér dilk, sem verr er að
segja frá.
Fáeinum dögum síðar, eftir eina
stóru loftárásina á Berlin, sat Sch-
werin von Krosigk ásamt nokkrum
vinum sínum að víndrykkju. Eftir
miðnætti harst þeim sú frétt, að nú
hefði herforingjaráðið skipað verka-
möiinunum að verða á burt úr síð-
ustu púðurgerðinni í Þýskalandi.
Þeim vinunum kom saman um, að
nú væri skammt að bíða hinna end-
anlegu úrslita; skotfæralausir geta
jafnvel ekki liinir hraustustu her-
menn barist. ... í þessum svifum
hringdi síminn. Ríkisritarinn óskaði
að tala við von Krosigk. Hvað gat
hann viljaS um miðja nótt? Hann
sagði aðeins eina stutta setningu:
Roosevelt er dauður „Við lieyrðum
vængjaþyt engils sögunnar líða um
stofuna!11 sagði von Krosigk í dag-
bók sinni.
Morguninn eftir símaSi von Kros-
igk til Göbbels til þess að óska hon-
um til hamngju með þennan þýð-
ingarmikla atburð. Göbbels sagði hon
um, að daginn áður liefði hann ver-
ið i lieimsókn í aSalstöðvum Bussc
hershöfðingja hjá Kíistrin og hefði
hann um kvöldiS setið lijá ráðs-
foringjum Busses „og útskýrt kenn-
ingu sína um, að nú væri það ó-
hjákvæmilegt vegna sögulegrar nauð-
synjar og réttlætis, að stríðsgæfan
snerist til hollustu við Þjóðverja
alveg eins og þegar undrið gerðist
hjá Friðrik mikla í 7-ára striðinu.
Einn liðsforinginn spurði þá ef-
andi og liæðnislega hvaða rússnesk
keisarafrú gæti dáið núna. Göbbels
sagðist ekki geta svarað því, en
örlögin væru aldei ráðalaus, sagði
liann. Svo fór liann heim til sín
og nú frétti hann lát Roosevelts.
Hann símaði Busse samstundis og
sagði: „Czarevne er dauðl“
Ritari einn í áróSursráðuneytinu
segist muna vel eftir því sem gerð-
ist 13. april. Göbbels var á leið til
Berlín frá Kústrin og kom ekki lieim
fyrr en síðla nætur, frekar en hartn
var vanur. Við dyr áróðursráðuneyt-
isins sagði fréttamaður við liann:
„Herra ríkisráSherra, Roosevelt er
dauður."
Göbbels vatt sér út úr bifreiðinni
og sem snöggvast var eins og hann
stirðnaði allur. Svo sagði liann:
„NáiS í besta kampavíniS okkar,
og ég verð að síma til foringjans!“