Fálkinn - 11.04.1947, Side 8
8
FÁLKINN
Ricardo Fernandez Garcia:
GÖFUGLYNDI
Kvöld eitt i júlí héldu fjórir
ríðandi menn af stað frá bæ
einum i Uruca og riSu hratt
fram þjóSveginn, í áttina þangaS
sem hliSarvegurinn til San Ant-
onio de Belén greinist frá. Þar
námu þeir staSar.
— Hérna verSum viS aS skilja
sagSi einn þeirra. — Til ham-
ingju, Ramon, bætti hann viS
og fálmaSi eftir hönd vinar síns
i myrkrinu.
—- Adíu, Salvador, adiu, svar-
aSi hinn og rödd hans skalf af
geSshræringu. Þeir héldust lengi
í hendur og færSust svo nærri
hvor öSrum aS ístöSin snertusl
og glamraSi i þeim. — Adíu. —
Og til hamingju.
Svo hleyptu þeir báSir af staS
sinn í hvora áttina og hver meS
sinn fylgdarmann, sem höfSu
horft upp á hinn alvöruþrungna
viSskilnaS þeirra. Þeir sem héldu
þjóSveginn komust ekki langt.
ViS Circucla-ána féllu þeir í
liendur hermannavarSsveitar og
voru fluttir sem fangar í Aluja-
ela-fangahúSirnar. Hinir tveir
voru heppnari og héldu áfram
sem leiS lá til San Antonio. ÞaS
var svo dimmt aS þeir sáu ekki
hvar þeir fóru, en urSu aS
treysta ratvísi hestanna í blindni.
Sem betur fór rigndi ekki, því
aS þá hefSu þeir ekki getaS riS-
iS eins hratt og nauSsynlegt var,
undir þeim kringumstæSum sem
Salvador Moi-eno var staddur í.
ÞaS var sem sé veriS aS leita
aS honum vegna þess aS nótt-
ina áSur hafSi liann tekiS þátt
i árásinni á virkiS San José. —
Byltingartilraunin hafSi mistek-
ist. Þeir, sem áttu aS koma til
hjálpar úr næstu borg, til þess
aS setjast um hin virkin þegar
aSalvirkiS hafSi falliS, höfSu
svikist undan merkjum. ÞaS
var ekki neinn af þeim, sem
kom, þegar mest reiS á, og þeir
liraustu menn, sem höföu komiS
aS setuliSinu í San José sofandi
um nóttina kl. 2, urSu aS hætta
umsátinni um morguninn í birt-
ingu, en þá hafSi aSförin kost-
aS mikiS blóS.
Salvador svaraSi ekki spuirn-
ingunum, sem fylgdarmaSur
lians var viS og viS aS bera upp
fyrir honum. Hann lifSi hina
blóSugu aSför upp aftur í hug-
anum, fundinn í húsi samsæris-
mannanna, hina taugaæsandi biS
eftir mönnunum, sem aldrei
komu og loks árásaraugnablik-
ig, er dyrnar aS virkinu voru
opnaSar af svikaranum, návíg-
inu viS varSmennina, og liina
traustu liSsforingja, sem dóu á
verSinum. En sárast þótti honum
aS minnast ungs liSsforingja,
sem hafSi komiS lilaupandi meS
sverS í hendi til aS hjálpa fé-
lögum sínum, og sem hann sjálf-
ur hafSi skotiS til bana á nokk-
urra metra færi. Árangurslaust
hafSi liann reynt aS telja sér
trú um aS þetta væri heiSarleg
hardagaaSferS, en rödd sam-
viskunnar sakaSi liann eigi aS
síSur um aS hann hefSi fram-
iS níSingsverk. Salvador Moreno
var tilfinninganæmur maSur og
göfuglyndur, og ofheldi var hon-
um viSurstyggS. En hann var
skapmaSur og elskaSi frelsi og
gat því ekki sætt sig' viS kúgun-
ina, sem hrjáSi þjóS lians eins
og di’epsótt. Hann hafSi taliö
þetta samsæri einu leiSina til
þess aS kasta af sér okinu,
hjarga heiSri þjóSarinnar og
vinna lienni frelsi á ný. Og hon-
um fannst þetta svo mikils virSi
aS vert væri aS fórna lífinu fyr-
Englendingar selja Kínverjum mikið af samgöngutækjum um þessar mundir. Þessi mynd er
frá höfninni í London, og er verið að. skipa eirnreiðum um borð í skip, sem fer til Kín.a.
ir þaS. Nú var sorg hans þeim
mun stærri og frelsisdraumur-
inn liorfinn eins og fögur sýn,
og lijarta lians barSist eins og
i krampateygjum af reiöi haiíl
yfir ragmennsku þeirra, sem
höfSu valdiS því aS tilraunin
mistókst. MeS harmi liugsaSi
hann til kunningja sinna, sem
höfSu látiS lífiS án þess aS nokk-
ur árangur yrSi aS, og til dauSa-
kvíSa ungs, hrausts manns, sem
hann liafSi boriS deyjandi út
úr virkinu. Skýrt og greinilega
svifu myndir úr orustunni á-
fram í röS fyrir innri sjónum
hans, sumar grimmilegar en
aSar ómótstæSilega hroslegar,
eins og til dæmis dólgslegi gorl-
arinn sem sneri viS í hliSinu
og þóttist liafa glcymt skamm-
byssunni ,sinni og þyrfti aS fara
aS leita aS lienni. En alltaf sá
hann fyrir augum sér unga liSs-
foringjann, sem liafSi hnigiS
niSur og haldiS hendinni um
brjóstiS, án þess aS gefa frá sér
nokkurt hljóS. Eftir örvænting-
una eftir ósigurinn, undanhald-
iS i birtingu gegnum manntóm
strætin i höfuSstaSnum, tímana
sem aldrei ætluöu aS líSa, er
hann og Ramon Solares lágu
i feluin undir pokadruslum á
sumarbústaS eins vinar hans og
heyröu raddir þeirra, sem voru
aS leita aS þeim. Loksins nótt-
ina, sem kom til þcirra eins og
bjargvættur, flóttann, ömurlega
framtiSina, sem virtist jafn ægi-
leg og reiSi liins ofsafulla ein-
ræSisherra. Til þiess aS eiga
liægara meS aS komast undan
liöfSu flóttamennirnir komiS sér
saman um aS fara sína leiSina
livor. Salvador Moreno kaus
leiSina til Puntarenas, sem lá
um San Antonio de Belén og
Carmensléttuna. Ramon Solar-
es kaus San Carlos-leiSina og
ætlaSi sér að reyna aS komast
til Nicaragua, og þar átlu svo
vinirnir aS hittast, ef Salvador
tækist aS komast fram hjá hip-
um árvöku tollyfirvöldum í
hafnarbænum.
BáSir höfSu þeir meS sér á-
reiSanlega inenn, sem voru
kunnugir landinu. Og Salvadoi-
Moreno var heppinn, hann komst
á veginn til Puntarenas lcl. 1
um nóttina, eftir aS vinur hans
var kominn í hlekki og sat i
fangelsinu og hað þess aS vini
sinum tækist aS komast undan.
Klukkan ö um morguninn kom
liann aS bæjarhliSunum í San
Mateo en þá voru iiestarnif upp-
gefnir. Flóttamennirnir höfSu
gert ráS fyrir aS dvelja um dag-
inn hjá vinveittu og áreiSanlegu
fólki á Surubes-slétlunni, en þaS
var ekki liægt þegar til kom
vegna þess aS hestarnir voru