Fálkinn - 23.01.1948, Blaðsíða 8
8
FÁLKINN
Pietro
Taiaskín: hÍlUia þÖglU
Stórhýsið var eins og ævin-
týraliöll þarna uppi á brúninni.
Háir, mjóir gluggarnir virtust
vera að horfa á lífið í hænum,
og steinveggirnir teygðu sig
mikilúðlega í sólskininu.
Garðurinn, sem var með
járngrindum allt í kring, fyllt-
ist ávallt síðdegis af iðandi
harnahóp. Þau hlupu og hopp-
uðu eins og önnur hörn, en
þarna var alll svo ömurlega
liljótt þar heyrðist enginn gleði-
hlátur og ekki kom nokkurt
hljóð yfir varir barnanna. Gleði
þeirra var svo einkennilega dauð
og fábreytileg. Þá sjaldan það
kom fyrir að eitthvert barns-
hjartað varð barmafullt al'
gleði og lífsgleðin svo áköf að
hún varð ekki byrgð inni, kom
fögnuðurinn fram sem urgandi,
dýrslegt öskur.
Ævintýrahöllin var dauf-
dumbrastofnun. Fólkið þar tal-
aðist ekki við, Það nolaði teikn.
Spriklandi fingur tifuðu og
hjuggu til orð, sem eftirtektar-
söm augu skildu.
Ræflaskraddarinn og þvotta-
konan sem unnu á stofnuninni
kunnu ekki heldur mannamál,
svo að þau urðu líka að grípa
lil fingranna og gera teikn út
i loftið þegar þau vildu láta
starfsfólkið eða börnin skilja
sig.
Skraddárinn hét Baltasar,
hann var laglegur maður. Hann
var ærlegur, áreiðanlegur og
vinnusamur, en af því að hann
var mállaus þá bar lítið á hon-
um. Júlía þvottakona var ung,
liraustleg og rösk, og það kom
alltaf ljómi i augu hennar þeg-
ar hún leit á skraddarann. Þau
kunnu bæði vel við sig á dauf-
dumbrastofnuninni og þess varð
skamint að hiða að þau yrðu
góðkunnug.
Eitt fagurt vorkvöld urðu
]>au samferða út úr hliðinu.
Allt í kringum þau var líf og
fjör, en þessi daufdumbi pilt-
ur og stúlka gengu þögul hlið
við htið. Þegar þau voru kom-
in inn i þvöguna á götunni
fóru þau að tala saman á fingra
máli.
— Júlia, þegar ég er einn
liður mér svo illa. Mér finnst
eins og ég sé útskúfaðúr úr
mannfélaginu.
Og mjúkar stúlkuhendurnar
teiknuðu svarið í loftinu:
— Alveg eins finnst mér, Balt-
asar.
— En þegar ég er með þér
þá finn ég ekkert til þess. Fing-
ur Iians titruðu þegar hann
gerði þessa játningu.
— Eg ekki heldur, svaraði
unga stúlkan og roðnaði.
Hann greip um hönd hennar
hlýtt og innilega, og þannig
gengu þau þangað til þau komu
að húsinu, sem Júlía átti heima
í. Þá sleppti hann hendinni og
og samtalið gat byrjað aftur.
— Gætirðu hugsað þér að
giftast mér, Júlía?
Hún ætlaði að svara, en varð
svo annarshugar að hún gal
ekki fundið orð að þvi, sem
hún vildi láta í ljós. Hún
sneri sér frá og hljóp inn.
Þau héldu brúðkaup um jól-
in. Náðu sér í ofurlitla leigu-
íbúð, og þar voru þau aldrei
kölluð annað en „mállevs-
ingjarnir“. Þau körpuðu aldrei,
þau voru ekki einu sinni ósátt,
en lifðu ánægð og gerðu engar
kröfur. Skraddarinn saumaði
og hún þvoði. Þau komust vel
af og liöfðu meira að segja
dálítið afgangs.
Eitt kalt vetrarkvöld, þriðja
árið sem þau voru gift, þrýsti
konan manninum að sér fagn-
andi, og gleðin sem henni var
í hrjósti hraust alla leið fram
i fingurgómana þegar hún túlk-
aði:
— Yið eigum von á barni,
Baltasar!
Fyrst skildi liann ekki neitt,
en svo greip hann fagnaðar-
kennd, svo sterk að hann hélt
að hann ætlaði að ganga al' vit-
inu. Ilann róaðist ekki aftur
fyrr en hún hélt áfram og nú
kom raunasvipur á andlit
hennar:
— En ef það hefir rödd og
verður talandi, hvað þá?
Þau töluðu ekki um annað
allan daginn. Þau höfðu í fyrsta
skipti fundið lil áhyggna. Það
var eins og dimmt ský sveim-
aði yfir þéim.
Eftir langar íhuganir lcom
þeim saman um að taka gamla
frænku lil sín á heimilið, svo
að hún gæti kennt barninu að
tala.
Baltasar vann meir en áður
og sparaði enn meira, og þegar
Júlía litla loksins fædilist heið
liennar mjallhvítur barnafatn-
aður, og Anna gamla frænka
var komin til þess að liugsa
um hana.
Þegar Júlía Iiélt á barninu í
fanginu i fyrsta skipti spurðu
óþolinmóðir fingur hennar:
Baltasar, heldurðu að hún
læri að tala?
Og ]iegar Anna gamli liafði
loksins lært fingramálið spurði
Júlía livað eftir annað:
Getur hún talað, Anna
frænka?
Og loks kom að því að Anna
gamla tók barnið á handlegg-
inn og sagði við l'oreldrana á
lipru fingramáli: Nú segir hún
„mamma“ og nú segir hún
„pabbi“ — „lahha“ — „da-da“.
Júlía var með tár í aug-
unum.
— Barnið okkar lalar, en
við getum ekki heyrt það, sagði
hún við manninn.
Júlía litla stækkaði. Hún var
farin að skríða á fjórum fót-
um milli herbergjanna. Hún
suðaði og hjalaði og lærði fleiri
og fleiri orð; foreldrar hennar
lásu á vörum hennar livað hún
sagði.
Þau unnu bæði haki brotnu
svo að Júlíu litlu, sem bæði
gat hlegið og talað, skvldi ekki
vanta neitt.
Barnið dafnaði vel. Það fór á
góðan skóla, fékk falleg föt og
það var nostrað við það á all-
an hugsanlegan hátt, og for-
eldrarnir kinkuðu kolli livort
til annars og sögðu:
— Er liún ekki yndisleg?
— Er hún ekki töfrandi?
— Og hún getur talað!
— Ilún liefir eflaust ljórn-
andi fallega rödd.
Og árin liðu. Baltasar var
orðinn hvítur fyrir liærum og
Júlía bogin í haki. En Júlía litla
varð fallegri og fallegri. Hún
bar af öðrum ungum stúlkum.
Þegar hún var sextán ára
var hún svo l'alleg að grann-
konan liristi kvíðin höfuðið
og hvíslaði: — Það lientar ekki
fátækri stúlku að vera svona
falleg.
IJún er ekki fátæk, hafði
þá kannske önnur grannkonan
lil að segja. IJún á bæði lakk-
skó og silkisokka. Líttu bara á
hana hún fær allt sem hún
biður um. Foreldrar hennar
dekra við hana og gefa henni
allt sem þau afla sér, og svo
vill hún varla kannast við þau.
Fagran sunnudag síðdegis,
að vori til gegnu gömlu hjónin
gegnum skemmtigarðinn. Þau
leiddust og horfðu með forvitni
á iðandi lífið kringum sig.
Júlía hafði þvegið fyrir ríka
konu og fengið hetri borgun en
venja var til, og nú langaði
liana til að fara á kvikmynda-
liús.
Þau keyptu sér ódýra að-
göngumiða framarlega i hús-
inu, og fóru svo að litast um
í salnum. Allt í einu kipptust
]>au við. í stúkunni sat dóttir
þeirra með ókunnugum manni.
Þau fóru að tala saman á
fingramáli.
— Sástu ])að?
Hún er með ókunnugum
manni.
— IJún brosir lil hans — en
kannske það sé ekkert að
niarka ])að?
— Við gælum séð á munn-
inum á lienni hvað hún segir,
sagði Ballasar.
Júlía lirökk við, en gerði
samt eins og hann hafði stung-
ið upp á. í hverju hléi starði
hún eins og i leiðslu á fallega
stúlkumunninn, og varð hrygg-
ari og liryggari. Hún liríðskalf.
Baltasar byrgði niðri í sér
gremjuna og varð æ þung-
brýnni. Þegar aftur varð
dinmit í salnum og myndin
kom fram á léreftinu, tók hvor-
ugt þeirra eftir henni. Augu
þeirra voru full af tárum.
Þau héldust í hendur dauða-
haldi þegar þau komu út úr
salnum og hvorugt þeirra hafði
uppburði til að segja neitt á
heimleiðinni.
En þegar þau loksins voru
komin inn byrjuðu fingurnir
að tila.
Ó, Ballasar, gelur þetta
verið satt?
— Þú hefir lesið það á munn-
inum á lienni, alveg eins og ég.
Ivonan sagði grátandi:
— Það er okkur að kenna
— allt okkur að kenna.
— Hvernig ætti það að vera
okkur að kenna?
Þetla kemur af því að við
gátum ekki lalað, svöruðu fing-
ur Júlíu. Við liöfum ekki
getað kennt henni neitt gott.
Anna frænka liefði átt að vera
lengur hjá okkur.
Þegar unga stúlkan kom heim
um kvöldið létu fingur föður
hennar hana standa fyrir máli
sínu. Fyrst starði hún óttasleg-
in á foreldra sína. Faðir henn-
ar var fokreiður og móðir henn
ar úrvinda al' sorg. Hún skildi
að lienni þýddi ekki að reyna
að Ijúga sig út úr þessu, og
grimm eins og aðeins barn get-
ur verið, hratt hún hlæjandi
upp hurðinni og ldjóp út, léll
eins og fugl.
Ævi málleysingjanna varð
enn ömurlegri en áður. Þau
voru að hcita mátti liætt að tala