Fálkinn - 01.04.1949, Síða 12
12
FÁLKINN
ÚT í OPINN
en liinn lýsti með vasaljósi. Allt í einu
rakst stöngin i vagngólfið, fast við höf-
uðið á Gregory. Hann sá stöngina í bjarm-
anum frá vasaljósinu en það skein líka á
(lálítið annað — á flygsu af spónullinni,
sem Gregory hafði ekki náð til og sópað
inn í kassann.
Maðurinn tautaði eitthvað og verka-
mennirnir fóru að afferma kassana og
voru nú komnir að þeim, sem Gregory lá
i. Á næsta augnablilci var kallað upp. Gre-
gory skildi ekki orðin, en þóttist vita að
hrópin væru viðvíkjandi honum. Nú var
stöngin rekin niður aftur og rakst í fæt-
urna á honum.
Það var tilgangslaust að hýrast þarna
lengur. Gregory skreið fram úr kassanum,
rétti úr sér og tautaði Guten Abend.
Þeir svöruðu kveðjunni góðlega, bentu
honum að klöngrast niður úr vagninum og
fylgdu lionum meðfram sporinu inn i
stöðvarhúsið.
Annar maðurinn sagði eitthvað við ein-
kennisbúinn mann, sem sat þar. Maðurinn
sneri sér að Gregory og ávarpaði liann á
þýsku:
— Halló! Nýr liðhlaupi? Jæja, þér hafið
sloppið lijá því versta, kunningi, en við
neyðumst til að halda yður hérna þangað
til stríðinu er lokið.
XIV. kap. Úr leik.
Gregory vissi mæta vel að samkvæmt al-
þjóðalögum skyldu allir hennenn, sjómenn
og flugmenn eða aðrir þegnar óvinaþjóðar
kyrrsetjast er þeir koma einkennisbúnir
inn í hlutlaust land í leyfisleysi. Hann hafði
vonað að liann fyndist ekki fyrr en hann
væri kominn hæfilega langt frá landa-
mærunum. Þar hefði hann getað laumast
úr vagninum og mútað einhverjum til að
útvega sér föt. Þegar hann hefði verið laus
við einkennisbúninginn átti það að vera
vandalaust að komast til Englands eftir
að hann hefði náð sambandi þangað með
lijálp sendisveitarinnar. En nú var þetta
allt erfiðara
Ilonum datt í hug að segja hollenska
embættismanninum að hann væri ekki
Þjóðverji og biðja hann um að senda sig
með gæslumanni til enska sendiráðsins í
Ilaag, en hann var ekki svo kunnugur
hlutleysisreglunum að liann þyrði að hætta
á þetta. Hann var í þýskum einkennisbún-
ingi svo að þetta var það sama og að játa
að liann væri enskur njósnari. Bæði hann
Hollendinga um að hjálpa sér að komast
í enska sendiráðið undir eins og hann var
nýkominn úr Þýskalandi þá gat það verið
hlutleysisbrot. Það væri á móti hagsmun-
um Þjóðverja en Bretum til gagns. 1 stað
þess að hjálpa honum gátu þeir eins vel
DAUÐANN
tekið upp á því að setja hann í kastala-
fangelsi og neita honum um að ná sam-
bandi við enska sendiráðið. Hann afréð
því að segja ekki neitt fyrst um sinn en
láta þá lialda áfram að trúa því að hann
væri venjulegur þýskur liðhlaupi.
— Eg skil vel að þið verðið að kyrrsetja
mig, Mynheer, sagði hann. En ég er han-
hungraður og særður á öðrum fæti. Er
mögulegt að fá matarbita og lækni til að
lita á sárið?
— Auðvitað, sagði Hollendingurinn. Við
höfum þegar sett upp dálitlar fangabúðir
fyrir þýska fanga fyrir utan Nijmegen.
Þér fáið mat og lækni undir eins og þér
komið þangað.
— Afsakir, Mynheer.^en er ekki skrambi
langt til Nijmegen? spurði hann þreytu-
lega.
Ilinn brosti. — Þetta er Nijmegen, eða
réttara sagt úthverfi frá Nijmegen. Bær-
inn er um sex kilómetra héðan, en fanga-
húðirnar ekki nema þrjá kílómetra.
Um leið og hann sagði þetta benti liann
tveimur lögregluþjónum, sem voru komnir
inn. Þeir fóru með Gregory út í hifreið.
Tíu mínútum síðar afhentu þeir hann
gömlum majór í stórum hragga, sem lík-
lega hefir verið skóli áður, en nú var not-
aður sem skrifstofa fyrir fangabúðirnar.
Við afgreiðsluna afhenti Gregory sldr-
teinin, sem hann hafði eftir Jóliannes
Heckt og var innritaður undir þessu nafni.
Majórinn, sem hafði verið drifinn upp úr
rúminu til að taka móti Gregory, var súr
og önugur. Það var enn klukkutími til
dagmála og eldhúsfólkið ekki komið á fæt-
ur, En þegar Grgory bað um að fá eitthvað
að eta gaf majórinn hermanni einum ein-
hverja fyrirskipun og kom hann eftir
nokkrar mínútur með'rjúkandi könnu með
kókó og slórt stykki af brauði með osti.
Majórinn símaði til læknis og skildi svo
Gregory eftir í umsjá varðstjórans.
Læknirinn, sem var digur kubbur og á-
nægður með sjálfan sig, kom hálftíma síð-
ar. Hann þvoði sár Gregorys, batt um það
og fullvissaði liann um, á liðugri þýsku,
að hann þyrfti ekki að liafa áhyggjur af
því. Sárið væri alveg hreint og mundi gróa
á einni viku. Hann óskaði Gregory til ham-
ingju með að honum hefði tekist að kom-
ast á hurt úr Þýskálandi. Virtist hann vera
á þeirri skoðun, að þýska hernum mundi
reynast erfitt að rjúfa hringinn, sem nú
væri kominn kringum þriðja ríkið.
Hermaðurinn, sem hafði gætt Gregory,
kallaði hann líka forsjálan, að hafa afráð-
ið að forða sér svona fljótt, og sagði í
spaugi, á lélegri þýsku, að honum mundi
að vísu leiðast í fangabúðunum ef stríðið
stæði nokkur ár, en hann bjargaði þó allt-
af lífinu.
Þegar Gregory hlustaði á þessi gaman-
yrði varð honum liugsað til þess gamla
vísdómsorðs, að alltaf væri þó sannleikur
í fyndninni. Það mundi verða meira en
þreytandi að sitja lengi i fangelsi, og það
yrði enginn hægðarleikur að komast úr
þessum fangabúðum, en lífinu hafði hann
þó bjargað. Þeir vissu minnst um hve mjótt
hefði verið milli hans og dauðans síðustu
tvo sólarhringana.
Með þessum huggunarhugrenningum lét
hann þá fara með sig upp á loft og inn
langan gang á þriðju hæð, og þar opnaði
varðmaðurinn dyrnar að klefanum, sem
han átti að vera í.
Hann hafði fengið það staðfest að bygg-
ing þessi liefði verið notuð sem skóli til
skemmsta. Þetta hafði verið dýr skóli fyr-
ir ríkra manna syni. En Hollendingum
hafði hugkvæmst að Þjóðverjar kynnu að
gera skyndiárás á landið, til þess að kom-
ast fram hjá Maginot-linunni. Ef það yrði
þá var skólinn of nærri landamærunum
og þessvegna höfðu nemendurnir verið
fluttir langt inn í land.
Hver nemandi liafði lestrar- og svefn-
lierbergi fyrir sig á efstu hæðunum. Þessi
herbergi voru nú prýðilegir l'angaklefar,
með bókahillu, hægindastól, horði, skrif-
púlti, þvottaborði og bedda, sem rnátti
lialla upp að þilinu á daginn. Þarna var
mjög rúmgott og miklu meiri þægindi en
fangar gátu krafist. Eina hreytingin, sem
gerð hafði verið á herberginu var sú, að
járnrimlar höfðu verið settir fyrir glugg-
ana, og sterkir lásar fyrir dyrnar.
Undir eins og varðmaðurinn var farinn
afklæddi Gregory sig og fór í rúmið. Þrátt
fyrir nokkurn svefn á leiðinni var hann
ótrúlega þreyttur eftir áreynsluna og
spenninginn. og hann steinsofnaði von
bráðar. Hann fékk að sofa í friði fram
yfir miðjan dag og vaknaði ekki fyrr en
læknirinn kom að heimsækja hann klukk-
an 4.
Læknirinn leit fyrst á sárið og sagði að
lionum væri best að liggja fyrsta kastið.
Daginn eftir skyldi liann fá hækjur, og
þá mætti hann fara á fætur. En hann mátti •
ekki stíga í særða fótinn.
Matarbitinn sem hann hafði fengið um
morguninn hafði ekki deyft sultinn. Hann
bað aftur um mat, og hálftíma síðar fékk
hann fyrstu sæmilegu máltíðina, sem hann
hafði fengið síðan hann borðaði hjá Rhein-
hardt í Traben-Trabach. Það var þriðju-
dag 12. sept. og í dag var föstudagur 15.
En svo margt liafði drifið á dagana síðan
að honum fannst margir mánuðir vera
liðnir.
Iílukkan sex kom lítill, svarthærður mað-
ur i kapteinsbúningi að heimsækja hann.
Hann var syfjulegur en alúðlegur. Sagðist
lieita Bimigen og byrjaði samtalið með því
að s^iyrja Gregory um sárið og bauð Gre-
gory sígarettu.
Gregory þáði sígarettuna. En mátti ekki
gleyma að leika hlutverk þýsks hermanns,
þó að hann væri bara í náttfötunum. Hann
svaraðí því svo auðmjúklega sem þýsk-
um hermanni sæmdi.
Kapteinninn settist á stól við fótagafl-