Fálkinn - 15.02.1961, Blaðsíða 11

Ég þekkti mætavel viðhorf föður míns
til Hitlers og Þjóðverja. En hann var
Trauttmansdorff og hollusta og sóma-
tilfinning þeirrar ættar var rómuð um
land allt. Og nú réð hann mér til, meira
að segja skipaði mér, að gerast liðhlaupi.
Og svo bætti hann við, angurvær en
nærri fokreiður:
— Gömlu dagarnir eru liðnir hjá,
Norbert. Þú berst ekki fyrir Austurríki.
Þú verður að ganga í lið með hinum!
Ég hafði verið sama hugar sjálfur
síðan ég kom frá Stalingrad. Áður hafði
ég forðazt þessa tilhugsun. Ég gat ekki
séð, að hún væri sæmandi heiðarlegum
manni. En nú sá ég, að faðir minn hafði
rétt fyrir sér.
— Þú verður að komast til Afríku,
sagði hann. — Reyndu að láta senda
þig í Afríkuherinn. Það er auðvelt að
flýja í eyðimörkinni.
En það var enginn hægðarleikur að
komast til Afríku. Að minnsta kosti
þegar skilríkin sýndu, að maður var
af „óáreiðanlegri ætt“. Þjóðverjar voru
vandlátir, þegar þeir voru að senda
menn í Afríkuher Rommels í þá daga.
Ég fékk kökk í hálsinn, meðan faðir
minn var að tala um þetta. Mér fannst
allt hrynja, sem ég þekkti og elskaði.
En svo gat ég ekki annað en hugs-
að til gömlu gleðidaganna í Austurríki,
og gerði mér ljóst, að enn væri hægt
að lifa í glaumi, elska stúlkur og drekka
vín. Hver veit nema liðhlaupið væri
bezta lausnin.
MUSSOLINI OG CIANO.
Ég fór ekki til Afríku. Fór til Ítalíu
í staðinn. Yfirvöldin höfðu lengi verið
að reyna að gera úr mér liðsforingja,
en ég færðist undan. Yrði ég liðsforingi,
var miklu torveldara fyrir mig að ger-
ast liðhlaupi. Og liðsforingi ber ábyrgð
á sínum mönnum. Það var hræðilegt
að hlaupast brott frá þeim.
Þess vegna varð ég túlkur 1 þýzku
flota-aðalstöðvunum í Via Principesse
Clothilda í Róm. Mér var ekkert illa
við Róm. Faðir minn átti marga vini.
þar og ég átti góða daga. Umgekkst vini
Ciano greifa og annað heldra fólk.
Mér féll vel við Ciano, hægri hönd
Mussolinis. Hann var hámenntaður mað-
ur og prúður. Undir niðri mislíkaði hon-
um stefna Mussolinis, enda fór svo, að
Mussolini lét taka þennan tengdason
sinn af lífi, vegna þess að hann gagn-
rýndi hann.
Ég hitti Mussolini líka oftar en einu
sinni. Hann var segulmagnandi „self-
made“ maður. Hitler, sem ég hafði líka
kynnzt, var ruddi samanborið við hann.
Mussolini hafði lag á því, að láta manni
finnast, að maður væri einhvers virði.
Hann spurði mann alltaf um eitthvert
persónulegt, og meðan hann talaði við
mann, fannst manni að svarið væri
honum einhvers virði.
Fyrsta daginn sem ég var í Róm, fékk
ég einkennileg fyrirmæli. Ég átti að
hressa upp á enskuna mína. Það virtist
Framh. á bls. 32.
Síðast á tíunda tug nítjándu ald-
ar gerðist hneyksli í Englandi, sem
ekki aðeinsvakti athygli í sjálfu landi
hennar hátignar, Viktoríu drottning-
ar, — heldur um alla Evrópu.
Oscar Wilde, hið tigna leikrita-
skáid, gleðimaðurinn, fyndnasti og
orðhvatasti maður í allri Lundúna-
borg, — hinn frægi og dáði Oscar
Wilde, var bendlaður við, síðan dreg-
inn fyrir rétt og loks dæmdur eftir
lygilegt réttarhald -— fyrir kynvillu.
Hann var dæmdur í tveggja ára
fangelsi. Þegar hann var látinn laus,
að þeim tíma liðnum, höfðu allir snú-
ið baki við honum. Hann fór til Par-
ísar og lifði þar í nokkur ár, einmana
og yfirgefinn umrenningur. Hann
nánast drakk sig í hel og lézt á skít-
ugu hótelherbergi og hlaut fátæklega
gröf í Pére Lachaise. Síðan alger
þögn. Síðan ríkti fullkomin þögn um
manninn, sem hafði verið beittur
slíku ranglæti, að enn í dag fer hroll-
ur um Englendinga, þegar þeir minn-
ast þess.
Fimmtíu og fjórum árum eftir dauða
hans var settur minningarskjöld-
ur á hús það í Chelsea, þar sem hann
bjó, meðan hann var upp á sitt bezta
og lánið lék við hann. Gamanleikir
hans eru enn leiknir um allan heim
og fyrir skemmstu er lokið töku kvik-
myndar, þar sem efnið er sótt í rétt-
arbækur í sambandi við Oscar Wilde
málið. England hefur sem sagt viður-
kennt opiberlega þann órétt, sem Osc-
ar Wilde var beittur.
Það var sambandið við hinn unga
fagra Lord Alfred Douglas, sem leiddi
til þessa furðulega máls. Faðir Lord
Alfreds, markgreifinn af Queensbury,
hvetur Wilde til þess að höfða mál
(fyrir rógburð), — mál, sem hann
ekki aðeins neyddist til að taka aft-
ur, heldur gerði það að verkum, að
grunur beindist gegn honum fyrir
ósiðsemi — og síðan hinn þungi og
vafasami dómur.
Hinn ungi vinur hans svíkur hann.
Konan hans yfirgefur hann, og það
er varla hægt að lá henni, því að mál-
ið kom eins og reiðarslag yfir hana.
Allir snúa við honum baki með for-
akt og viðbjóði. Einn síns liðs geng-
ur hið fræga skáld til móts við ör-
lög sín. Hann, sem jafnvel í réttar-
salnum vann glæsilega sigra með
fyndni sinni og orðfimi — átti eftir
að enda líf sitt í göturæsinu.
Framh. á bls. 31.
Að ofan: Þannig lítur Oscar Wilde
út í túlkun Roberts Morley. — A'ð
neðan: Oscar Wilde ásamt hinum
unga Lord Alfred.
Kvikmynd um Oscar Wilde