Mjölnir - 01.12.1937, Síða 9

MJÖLNIR
21
i
huga þeirra. Þeir skoða sig sem pólitíska áróð-
ursmenn fyrir marxismann. Dæmi eru til þess,
að þessir þokkapiltar hafa gengið svo hranalega
fram við þetta óþokkastarf sitt, að þeir hafa
hundelt börnin um skólastofurnar og barið þau
fyrir að bera út blað okkar þjóðernissinna.
Annað kemur líka til greina. Það er sjálft
fræðslukerfið. Meiri áherzla er lögð á fræðslu um
önnur lönd og aðrar þjóðir en um ísland og íslenzku
þjóðina. 1 æðri skólum læra menn annarrar gráðu
líkingar og að beygja sögnina ,,að elska“ á ýms-
um tungum. En það er hart á því, að þeir viti,
sumir hverjir, hvernig fiskur er dreginn úr sjó
eða hvernig staðið er við slátt. Að vísu mætti
segja, að ekki kæmi þetta þeim að gagni í lífinu,
sem ganga ætla menntabrautina. Þar við er þó
að athuga, að lærðir og menntaðir menn verða
ávallt beint og óbeint leiðtogar þjóðarinnar. En
góðir leiðtogar geta þeir því aðeins orðið, að þeir
þekki og skilji kjör og atvinnuhætti sinnar eigin
þjóðar.
Við þjóðernissinnar viljum, að uppfræðsla þjóð-
arinnar sé miðuð við hana sjálfa. Þjóðinni er
skyldara að vita deili á sjálfri sér og atvinnu-
háttum sínum, tungu sinni, sögu og landi, held-
ur en á öðrum þjóðum og þeirra háttum. Þjóðin
verður að þekkja, skilja og um fram allt að virða
sjálfa sig. Að þessu á fræðslukerfið að miða.
Síðan kemur hitt allt á eftir.
Skólarnir og þjóðfélagið í heild leggja hvergi
nærri nóga áherzlu á líkamsmenningu æskulýðs-
ins í landinu. Æðsta skylda hvers þjóðfélags er
að hlúa sem bezt að yngstu kynslóðunum, æskunni,
sem erfa á landið, taka við starfi feðranna, auka
það og bæta. Heilbrigð og hraust æska er því
dýrmætasta eign þjóðarinnar. Hún ein er megnug
að halda baráttunni áfram. Hún er framtíðar-
vonin.
Við þjóðernissinnar álítum aukna líkamshreysti
all-verulegan þátt í viðreisnarbaráttu þjóðarinn-
ar. Aðeins hraust og harðgerð þjóð hefir afl og
áræði til þess að standast og yfirvinna þá örðug-
leika, sem fámenn og fátæk þjóð, eins og við ís-
lendingar erum, á sífellt yfir höfði sér. Svo er
annað, sem hefir sína þýðingu. Aðeins heilbrigð
þjóð getur alið með sér heilbrigðar hugsanir, en
hugsanir eru afl, sem geta leitt af sér illt og gott
eftir eðli þeirra. Þess vegna viljum við þjóðernis-
sinnar, að meiri áherzla sé lögð á íþróttaiðkanir
æskunnar en gert er. Iþróttaiðkanir eiga ekki ein-
göngu að vera kappleikar örfárra afburðamanna.
Þær eiga að vera alþjóðareign, iðkaðar af öllum,
ungum og öldnum, sem því koma við. Það ber að
stefna að því, að íþróttir verði því sem næst liður
í daglegu lífi hvers einstaklings.
„Mannvonzkan býr í ljótum húsum og illa hirt-
um höfðum," hefir einhver sagt. Ekki er þetta
algilt frekar en annað, en mikill sannleikur er þó
í þessum orðum. Óþrifnaður og kæruleysi um útlit
híbýla og annarra verustaða ber vott um litla
sjálfsvirðingu. Ekkert gott og fagurt getur þrifizt
í vondu og ljótu umhverfi. Hreinar hugsanir geta
ekki lifað í óhreinu andrúmslofti. Umhverfið breyt-
ir að vísu aldrei eðli mannanna, en það hefir áhrif
á dagfar þeirra og framkomu. Rúmgóðir íveru-
staðir, bjartir, hreinir og smekklegir, hvort held-
ur eru heimili eða vinnustaðir, er ekki aðeins ein-
föld heilbrigðisráðstöfun, heldur og menningar-
bragur, sem bætir og göfgar þá, sem að þeim
vinna og í þeim dvelja. Fagurt umhverfi eykur
vinnugleðina og lífsfjör fólksins. Þess þarfnast
þjóðin, og að því viljum við þjóðernissinnar vinna.
Það er þáttur í menningarbaráttu okkar.
Bókmenntir og fagrar listir eru merkir þættir
menningarlífsins, svo merkir, að ekki ósjaldan hef-
ir menningin verið talin í þeim einum fólgin. Það
er að vísu rangt. Hún er f jölþættari en svo. Listir
og bókmenntir eru kjarnfóður andans, andleg nautn
þeim, sem það kunna að meta. Hin síðustu árin
hafa skoðanir manna á eðli og tilgangi listarinn-
ar komizt fullkomlega úr jafnvægi. Marxistar hafa
tekið það ráðið, að afneita tilverurétti lista og
bókmennta, nema sem áróðurstæki í stéttabarátt-
unni fyrir einræði og ofríki skrílsins. Ringlaðir
listamenn og ráðþrota borgarar hafa smeygt sér
undan öllum heilabrotum með því að segja: listin
fyrir listina (l’art pour l’art). Þetta er eins mikið
út í hött og nokkuð getur verið. Ekkert er jafn
persónulegt og hlutrænt og listin. Hún sýnir eðli
listamannsins, skoðanir hans og tilfinningar, við-
horf hans til lífsins og skilning hans á hlutverki
sínu, ef um nokkuð slíkt er að ræða. En þessi
haldlausa skoðun hefir leitt til hreinasta stjórn-
leysis (anarkisma) á sviði bókmennta og lista.
Ýmsar stefnur og „ismar“ hafa komið fram, hver
öðrum vitfirringslegri, sem frekar virðast vera
ávextir margskonar sálsýki en hugmyndaríks
listeðlis.
I