Tímarit iðnaðarmanna - 01.04.1939, Blaðsíða 8

Tímarit iðnaðarmanna.
land, komst í móð að nýju, þá var honum tek-
ið tveim höndum. Skólunum og sýningunum
er það og mikið að þakka, að íslenzkt efni er
nú mikið meira notað en áður á tímabili, hæði
lil útvefnaðar og ísaums. Það þykir nú sjálf-
sagt, en áður illnothæft. Hinar ágætu tókonur
og litunarkonur liafa þar fengið verðuga upp-
reisn. Ýmsir erfiðleikar vegna innflutnings hin
síðari ár liafa og liert á framleiðslunni innan-
lands. En innflutningstregðan má með engu
móti koma niður á þeim efnum, sem lands-
nienu þurfa að vinna úr, efni til að vefa eða
prjóna úr má ekki vanta. Ekki er hægt að nota
islenzku ullina til alls, þó sjálfsagt sé að nota
liana að svo miklu leyti sem mögulegt er. Ot-
lend efni, svo sem vefjartvist, hör o. fl. efni til
að vefa og prjóna úr má ekki vanta. Efnið i
þær vörur, sem áður voru nefndar, sem sjálf-
sagðar framleiðsluvörur í söluiðnað er aðeins
litill hluti af verði þeirra. Vinnan er meiri
hlutinn, og hana getum við lagt til.
Að öllu atlniguðu sýnist mega vel við una
um framfarir ullariðnaðarins á íslandi, Iiann
smáfærist í lag. Fleiri og fleiri rétta honum
hjálparhönd, og óliætt mun mega fullyrða, að
hann á drjúg ítök í hugum landsmanna, verður
því alt hægra um vik, þegar um fjárframlög
er að ræða og annan stuðning. Hefir það löng-
um sýnt sig, að þing og stjórn er þessum mál-
um hlynt. Það sést Ijósast á framlögum til verk-
færakaupa til almennings, þar sem lagt var til
þeirra hluta árið 1937 kr. 15345,65. Hið sama
sést í þeim stuðningi, sem skólarnir fá til alls-
konar handavinnufræðslu. Slikt hið sama
mundi og sýna sig, ef eftir væri leitað alvarlega
um stuðning til Heimilisiðnaðarsamhandsins,
þvi nú þarf sérstaklega riflegan styrk, er heimil-
isiðnaðarfélögunum fjölgar i landinu, sem þurfa
að sjá um framleiðslu á ýmsum söluvarningi,
sérstaklega á söluframleiðslu vel'naðar á heim-
ilunum.
Það hefir sýnt sig ótvírætt að kaupmenn og
kaupfélög vilja fúslega kaupa þá vöru, sem
framleidd er á heimilunum i heildsölu. Reynsl-
an mun sýna og sanna að það verður umstangs-
minst og ódýrasl að verzla þannig, þegar öllu
er á botninn hvolft. Halldóra Bjarnadóttir.
Atvinnubætur
fyrir iðnaðarmenn.
Á hverjum degi er rætt og ritað um aðþrengj-
andi atvinnuleysi og þverrandi afkomu hjá
þorra vinnandi manna. Og víst er um það að
margur heimilisfaðirinn horfir með döprum
liuga á ókomna tímann. Atvinnuhótavinna sú,
sem ríki og bæjarfélög hafa haldið uppi langt
um efni fram, hefir hætt úr sárustu neyð nokk-
urra fátækra manna, en jafnframt valdið út-
gjöldum, sem annars hefðu ekki átt sér stað.
Atvinnubótavinna er neyðarhrauð.
Hér í Reykjavík litur út fyrir að atvinnuleys-
ið muni aukast stórlega á þessu ári. Gjaldeyris-
vandræðin magnast. Og nú er svo koihið, að
efni til naiiðsynlegrar framleiðslu fæst ekki inn-
flutt. Sérstaklega er dregið úr innflutningi
byggingarefnis. Það vofa því alveg sérstök
vandræði yfir hyggingariðnaðarmönnum í
þessum hæ.
En þeir munu nú vera fjölmennasta stéttin
og þurfa ekki síður en aðrir að liafa atvinnu,
eigi þeir ekki að hætast í hinn alt of stóra
þurfalingaf jölda.
Ég hefi dálítla reynslu í sjósókn hér út í fló-
ann. Og mér datt í lmg livort ekki væri hægt
að koma þvi við, að nokkur hluti atvinnulausra
hyggingamanna og annara, gæti komið sér upp
hæfilega stórum „trillubátum“ og veiðarfærum
á þá, til þess að stunda hér sjósókn yfir vertið-
ina. Það er alveg víst, að slík starfsemi borgar
sig vel flestar vertíðir. Aflabrögð þeirra fáu
manna, sem stunda þetta nú í vetur, hera þess
ljósan vott. Þess eru mörg dæmi að 3 menn á
litlum „trillubát" með hera liandfæriskrókana
(lnikk) fái 3 þús. pund af ágætum þorski yfir
7—8 líma. Með lægsta verði 7 au. pr. kiló, ger-
ir sá afli 105 krónur. Og þetta getur orðið að
erlendum gjaldeyri svo að segja jafnóðum.
Vinnutækin, hátarnir og veiðarfærin eru ó-
dýr og auðfengin. 20. feta hátur með 3—4 liest-
afla vél mundi kosta 1600 kr. Bátnum þyrfti
að fylgja 20 þorskanet, er kosta 50 kr. stykkið.
Handfæri á hvern hát fyrir 60 kr. Ilæfilegar