Tímarit iðnaðarmanna - 01.04.1939, Blaðsíða 13

Tímarit iðnaðarmanna.
uni 2 milj. kr. til pess að eiga fyrir skuldum.
Og þó hefir hagur þeirra versnað mikið síðan.
Ástæðurnar fyrir þessari sorglegn útkomu
telur nefndin margar: Aflaleysi, sölutregðu,
gamaldags tæki, slæma stjórn o. fl. Tveir af
nefndarmönnum liafa gert áætlun um ársrekst-
ur togara og sýnir hún 30 þús. kr. reksturshalla
yfir árið. Aðrar tillögur til úrbóta hefir nefnd-
in ekki gert. Mun mega telja að gengislækk-
unin eigi að hæta ástand sjávarútvegsins og
framleiðslunnar i landinu yfirleitt. En um þetta
eru skiftar skoðanir. Flestir munu þó viður-
kenna að hærra verð i ísl. krónum fáist fyrir
útflutta vöru og að innlendur iðnaður eigi hægra
með að keppa við útlenda vöru á meðan kaup-
gjald liækkar ekki að mun.
Gengislækkunin er skollin á og virðist hafa
verið óumflýjanleg. Þeir sem eru henni andvigir
verða að sætta sig við liana og allir landsmenn
ættu að taka höndum saman um það, að þessi
stórfelda ráðstöfun verði þjóðinni lil sem mestr-
ar hagsældar.
1 umræðum um málið hefir margt viturlegt
verið sagt. Þykir rélt að taka hér upp bending-
ar atvinnumálaráðlierra, Skúla Guðmundsson-
ar, um framkvæmd almennings á gengislækk-
uninni. í framsöguræðu sinni á Alþingi segir
ráðherrann.
„Sérstök ástæða er til að benda kaupstaðabú-
um á j)að, að með ákvæðum þessa frumvarps,
ef samþykt verður, geta þeir að verulegu leyti
sparað sér þau auknu útgjöld, sem verðbreyting
peninganna að öðrum kosti hefði í för með sér,
með því að nota lilutfallslega meira en áður
af íslenzkum vörum. Verð á þeim verður eftir-
leiðis hlutfallslega hagstæðara fyrir neytendur
en áður, samanborið við verð á erlendum vör-
um. Með því að auka neyzlu á islenzkum vör-
um geta því kaupstaðabúar sparað sér aukin
útgjöld af völdum gengisbreytingarinnar, um
leið og þeir með því styðja framleiðslustarf-
semina og atvinnulífið i landinu. Er ástæða til
að vekja á þessu sérstaka athygli“.
Og annarsstaðar i ræðunni fórust atvinnu-
málaráðherranum svo- orð:
„Ef framleiðslan dregst saman, um leið og
fólkinu fjölgar, svo að útflutningur minkar,
hlýtur það að valda atvinnuleysi og þrenging-
um fyrir allan landslýð. Þeim, sem eiga pen-
inga, fasteignir eða aðrar eignir, má benda á
það, að eignir þeirra eru raunverulega einskis
virði ef framleiðslustarfsemin stöðvast, vegna
þess að hún er sá grundvöllur, sem öll þjóðfé-
lagsbyggingin hvílir á. Þeim mönnum, sem hafa
fastlaunuð störf hjá einstaldings fyrirtækjum
eða því opinbera nú sem stendur, og sem sum-
ir munu e. (. v. við fyrstu athugun telja að
þeim sé íþyngt með þessum ráðstöfunum, má
benda á það, að ef framleiðslustarfsemin stöðv-
ast, liverfa um leið möguleikarnir til að greiða
þeim launin í framtíðinni. Verzlunarfólkið og
iðnaðarfólkið myndi, þegar svo væri komið,
tapa sinni atvinnu og lífsmöguleikum, þar sem
þá hlyti að taka fyrir innflutning á verzlunar-
vörum og hráefnum til iðnaðarins. Það er því
á hörmulegasta misskilningi bygt, ef nokkur
maður eða kona er til í þjóðfélaginu, sem telur
sér óviðkomandi erfiðleika framleiðendanna, og
álílur að alt annað geti gengið sinn venjúlega
gang, hvernig sem framleiðslunni vegnar. Efl-
ing framleiðslunnar og aukinn útflutningur er
ekki aðeins hagsmunamál þeirra manua, sem
hafa lagt fé sitt og lánsstofnana i þennan at-
vinnurekstur, og þeirra verkamanna, sem að
framleiðslunni vinna. Það er ekkert síður lífs-
nauðsyn fýrir alla aðra. Það er raunverulega
jafnmikið hagsmunamál embættismannsins,
verzlunarmannsins, iðnaðarmannsins, sem vinn-
ur í nýjum iðngreinum hér og annarsstaðar, og
byggingameistarans, sem lifir á því að byggja
falleg liús, hér í höfuðstaðnum og annarsstað-
ar, og sem veit að húsið getur því aðeins staðið,
að grunnurinn sé traustur. Ef framleiðslan er
rekin með tapi ár eftir ár, er voði fyrir dyrum,
ekki aðeins hjá þeim, sem i þeirri atvinnugrein
starfa beinlínis, heldur einnig hjá öllum hinum.
Aukning framleiðslu og útflutnings er ekki sér-
hagsmunamál neinna einstakra manna eða
stétta, það er jafnmikið hagsmunamál allra ein-
staklinga og allra stétta i þjóðfélaginu“.
Það verður varla annað sagl en að iðnaðar-
menn geti vel fallist á þessar röksemdir ráð-
herrans.
27