Tímarit iðnaðarmanna - 01.12.1967, Side 42

Minningarorð
Sigurður Guðmundsson
pipulagningapmeistari
Hinn 26. sept. s.l. andaðist í sjúkrahúsi hér í þorg
einn af okkar gömlu og góðu iðnaðarmönnum, Sig-
urður Guðmundsson, pípulagningarmeistari, liðlega 86
ára gamall.
Hann var fæddur að Miðhúsum á Vatnsleysuströnd
23. júlí 1881. Foreldrar hans voru hjónin Ingigerður
Jónsdóttir frá Skáney í Borgarfirði og Guðmundur
Jafetsson, sem fyrstur manna var kenndur við Háteig
hér í borg, enda byggði hann þá jörð. Börn þeirra
voru fjögur og var Sigurður yngstur þeirra, og eru þau
nú öll gengin á fund feðra sinna.
Á uppvaxtarárum Sigurðar var mjög víða mikil
fátækt meðal alþýðufólks hér á landi, og kom hún
harðast niður á barnmörgum fjölskyldum. Til þess að
létta á heimilunum, voru börn gjarnan send að heim-
an, strax og þau höfðu aldur til að geta unnið eitthvað.
Þetta varð líka hlutskipti Sigurðar. Þegar hann var 8
ára gamall fór hann að heiman, og lá leið hans þá til
Reykjavíkur, fótgangandi með aleiguna á bakinu í
pokaskjatta. Nokkru áður hafði hann misst móður
sína. Fram undir fermingaraldur var hann svo jafnan
í sveit á sumrum, en með föður sínum á veturna. Þeg-
ar hann var 15 ára að aldri gerðist hann sjómaður og
stundaði þá atvinnu í liðlega 10 ár ,en þá varð hann
fyrir slysi, sem orsakaði það að hann varð að hætta
sjómennskunni og varð raunar óvinnufær um tveggja
ára skeið. Eftir þetta gerist hann ökumaður með hest-
vagna og stndaði þá vinnu um skeið.
Árið 1908 vcrða merkileg tímamót í lífi Sigurðar. Þá
ræðst hann í vinnu til Ólafs Hjaltested pípulagninga-
meistara, og var þá meðal annars falið að annast vatns-
leiðslur fyrir ýmsa bændur, bæði í Árnes- og Rangár-
vallasýslum. Fórst honum þetta starf prýðilega úr
hendi, því maðurinn var ágætlega hagur og útsjónar-
samur. Hóf hann síðan nám í iðn þessari og lagði
jafnframt stund á járnsmíði hjá mági sínum, Jóni
Sigurðssyni, á Laugavegi 54. Fékk hann sér síðan full
réttindi í báðum þessum iðngreinum. Hinsvegar urðu
pípulagnir hans aðalstarf upp frá því, sem hann stund-
aði með sínu hægláta kappi meðan heilsan leyfði. Sig-
urður mun því hafa verið einn af allra fyrstu pípu-
lagningameisturum hér á landi. Hann var einn af
stofnendum Félags pípulagningameistara og tók lengi
vel mikinn þátt í félagsstörfum þar. Var Sigurður síðar
gerður að heiðursfélaga þess félags.
Sigurður var prýðilega greindur maður að eðlisfari
og furðu fróður um marga hluti, þótt engrar skóla-
menntunar hafi hann notið umfram almennrar barna-
fræðslu, eins og hún var á hans uppvaxtarárum. Hann
var óvenju íhugull maður og gerði sér ávallt far um að
kryfja hvert málefni til mergjar og taka síðan sína af-
stöðu. Hann dró sína lærdóma að þeim hörðu tímum,
sem hann ólst upp við, og fann alltaf mjög til með
þeim sem bágt áttu. Hann átti enga ósk heitari en þá,
að hægt væri að bæta hin hörðu kjör alþýðunnar,
þannig að hún mætti búa við mannsæmandi kjör.
Það var því engin furða þótt Sigurður heitinn fylkti
sér snemma undir merki jafnaðarstefnunnar. Hygg ég,
að hann hafi unnið málstað hennar meira fylgi en
margur annar, sem meira barst á, en það var einmitt
sérlega áberandi hve rólegur og hógvær hann var
bæði til orðs og æðis. Hann talaði ávallt mjög hægt
og rólega en um leið sannfærandi. En þótt Sigurður
væri mikill alvörumaður í daglegri umgengni, þá bjó
hann yfir mjög næmri kýmnigáfu og var oft spaugilegt
að heyra hann segja frá, og hlusta á markvissar athuga-
semdir hans við menn og málefni.
Ég hef oft verið að hugsa um það, hversvegna Sig-
urður hafi dregið sig svo snemma í hlé í félagsmálum,
eins og hann var mikill áhugamaður um þau, þó hann
hafi þá raunar verið búinn að leggja mikinn og góðan
skerf til þeirra á mörgum sviðum. En þótt hann þannig
hætti beinum afskiptum af þessum málum, þá fylgdist
hann ávallt vel með því sem var að gerast. Ég ræddi
einu sinni um þetta við Sigurð heitinn, og af svörum
hans mátti glögglega ráða að hann var ekki allskostar
ánægður með það ástand og þann hugsunarhátt, sem
skapaðist hér á landi með hinu mikla atvinnu- og
peningaflóði, sem steyptist yfir þjóðina er hvirfilvindar
ófriðarins æddu yfir álfur á árunum i939-’44. Honum
146
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA