Vikan - 01.10.1959, Page 5
fremur kaupa, segjum tuttugu flöskur af bjór tU
aö gleðja góöa vini en eina flösku af víni. Og
miklu yrði þaö kvöld skemmtilegra eh víndrykkju-
kvöld.
1 húsi viö Ægisgötu hefur Ölgerð Egils Skalla-
grímssonar aðsetur fyrir skrifstofur sinar. Þar
hitti ég aö máli Tómas Tómasson forstjóra, sem
ræddi við mig litla stund.
Auðséö er, að allar umræður um ölframleiðslu
hafa engin áhrif haft á Tómas. Hann vinnur sitt
verk af samvizkusemi og gagnrýnir alls ekki
stjórn þessara mála, en lætur í ljós það álit
sitt, að — léttir drykkir, hvers konar gosdrykkir,
eru miklu hættulegri blandaðir vlni en sterkt öl.
Það held ég. Við framleiðum og seljum mjög mik-
iö af gosdrykkjum, og mest fer það magn sem
blanda með sterkari drykkjum. Unglingum þykir
ölið vont, og þaö verður aldrei tizkufyrirbæri
meðal kvenfólks aö drekka bjór.
— Fyrir hvaða aðila bruggið þiö sterkan bjór?
— Aðallega fyrir erlendu sendiráðin. Að visu
sendum við nýlega sýnishorn af Export-bjór til
íslenzka sendiráðsins í Moskvu, en sendiráðin okk-
ar mega kaupa bjór. Við seljum ekki svo mikið
af bjórnum til Keflavíkur, herinn flytur inn mest-
megnis þaö magn, sem hann notar, og þá dósabjór.
Viö setjum ekki bjórlnn á dósir.
— Það kvað vera miklum eríiðleikum bundið
fyrir almenning að íá þennan bjór ykkar?
— Já, fyrir almenning. Við framleiðum sterkan
bjór undir eftirliti. Sérstakur fulltrúi frá dóms-
málaráöuneytinu er viðstaddur, þegar viö erum
að setja á flöskur. Jafnvel þeir af starfsmönnum
okkar, sem annast þann starfa, geta ekki fengið
sér sopa, — ég hef lagt blátt bann viö því. Þó
geri ég ráð fyrir, að suma langi gjarnan I hress-
ingu, enda ekki óeölilegt.
Bruggun annast þýzkur sérfræðingur, mjög fær
í sinni grein.
— Er nokkur von til þess, að almenningur i
landinu geti á næstunni keypt bjór?
— Veit það ekki, ekkert bendir til þess. Ég
held, aö það væri æskilegt. Fólk mundi drekka
meira af léttu en sterku öli. Það er út af fyrir
sig einkennilegt, að ef maður ætlar aö fá sér
vin, þarf hann að kaupa heilflösku, — fyrir. nú
utan það, að vín verkar æsandi á flesta. Bjórinn,
hæfilega sterkur, er róandi og hollur. Dr. Helgi
Tómasson, sem var reglumaður hinn mesti, taldi
bjór hressandi og nærandi. SjáiÖ t. d. ÞjóÖverja.
Þetta er mikil bjórdrykkjuþjóö, kannski ein mesta
í heimi. Hún er hraust, andlega og likamlega.
ViÖ megum alls ekki gleyma því, aö sumu fólki
er ekki hægt að bjarga, — það fer í hundana,
hvort sem er.
— Hvað munduð þið framleiða sterkan bjór,
ef leyfi fenglzt?
— Hér væri heppilegast að brugga 3,2% bjór,
almenningur hefur ekkert við sterkara aö gera.
— Er þaö fjárhagslegur gróði fyrir ðlgarðina
að brugga þennan sterka bjór?
— AUs ekkl. Elns og ðg sagði i upphafh «r þa(5
faglega miklu ánægjulegra að bmgga starkt flH
en veikt. Við framleiðum ekki nema nokkra tugi
þúsunda flaskna á ári.
— Og ölgeröin gengur vel?
— Já, það er auövitað hjá okkur eins og annars
staðar, — við þurfum að gjalda rikissjóði stóran
hluta af tekjunum. En þetta er skemmtilegur iön-
aður. ölgerðin hefur verið heppin meö starfsfólk.
Elzti starfsmaður okkar á 46 ára starfsferil aö
baki og fjölmargir yfir 30 ár.
Þetta mun rétt hjá Tómasi. Fyrirtækið hefur
verið heppiö með starfsfólk, en fáir vilja vinna
lengi á sama stað, ef húsbóndinn er ekki góður,
og aö vera góöur húsbóndi er list, aðeins gefin
greindum mönnum.
Þegar ég seinna sama dag heimsótti sjálfa öl-
gerðina í fylgd meö Tómasi Tómassyni yngra, var
fyrst setzt inn á skrifstofu verkstjórans, Jóseps
Helgasonar, sem kom umsvifalaust meö þunnan
bjór. Siðan leiddu þeir mig upp og niður stiga,
um rangala marga og sýndu mér helztu tæki
ölgerðarinnar, sem notuð eru við framleiðsluna.
Hvernig pilsner og annað til drykkjar er framleitt,
verður ekki rakið i stuttri blaðagrein, enda ekki
á færl nema beztu manna að skilja þann leyndar-
dóm. Fyrirtækið býr viö mikll húsnæðisþrengsli,
en öllu er þar vel íyrir komið.
Mér er sagt, aö bruggaður hafi verið sterkur
bjór á stríðsárunum fyrir herina, svonefndur Polar
Ale. Styrkleiki hans var 4,5%. Þegar ég spyr,
hvar sterki bjórinn sé geymdur, brosir Tómas
yngri.
— Ég skal fara með þig þangaö á eftir, en þú
mátt ekki láta þess getiö, hvar það er. Annars
liggur hér, i þessu herbergi, sterkur bjór í ámum,
en verður brátt settur á flöskur.
Tómas opnar lágar dyr, og við göngum inn í
kalda geymslu. Þar eru margar tegundir öls i ám-
um, — maltöl, pilsner og sterkur pilsner. Það er
auðvelt að sjá, hvar sterki pilsnerinn er geymdur,
þær ámur eru með lás fyrir.
Litlu seinna ókum við af staö og komum innan
stundar á staðinn, þar sem sterki bjórinn er af-
grelddur., Ég er kynntur fyrir hávöxnum, grann-
leitum mánni, hann er gamall starfsmaöur ölgerð-
arinnar, heitir Jóhannes Éliasson. Hann hefur í
sínum fórum eina lykilinn, sem til er aö geymsl-
unni.
Ég horfi á manninn með lotningu, en hann er
hvergi uppnæmur.
— Það má leyfa ykkur aö sjá inn I helgidóm-
inn, kímlr hann, röltir á undan okkur aö óásjá-
legum dyrum. Þetta eru fyrstu dyrnar. Svo kom-
um viö inn í gang, og þar nemur Jóhannes staöar
fyrir utan aörar dyr og sterklegar.
— Hér er það, segir hann og mundar lykilinn.
Ég held niðri í mér andanum, það marrar I dyr-
unum, og á móti kemur loft, blandaö sérkennl-
Framh, á bls. 26.
Og þetta eru nú öll ósköpin. Stwrri er lagerinn
ekki af „AfU sterka“. Meiriparturinn fer til
wadirátnni.
Jóhannes hefur eina lykilinn,
£• a»1 tí ! nv -i A Kinniravmcltinni
Tómas Tómasson, yngri, við ámurnar
þar sem „Egill sterki“ gerjar.