Vikan - 14.07.1960, Blaðsíða 7

— Svel, gat hann ekkl varizt a!5 segjn, og han*
varð einhvern veginn fyrir vonbrigðum. Þá var
hún svona ... væmin ... En hún var með svo fal-
leg og alvarleg augu. Einnig begar hún sagði: —
Finnst yður ekki gaman aö ljóðum, skáldskap ? Þér
virðizt samt vera af þeirri manngerð!
Hann roðnaði, en honum gramdist þetta enn,
svo að hann sagði aðeins með fyrirlitningu:
— Væmni! Meira og minna óskiljanleg væmni
og tilfinningasemi.
— Hafið þér þá lesið mikið af ljóðum? spurði
hún einfaldlega.
— Nei, viðurkenndi hann, en ...
Hún beið ekki einu sinni eftir svari hans, því
að það var eins og hún vissi það fyrirfram, svo að
hún hélt áfram, eins og hún væri að tala við sjálfa
sig:
— Ég hef lesið þó nokkuð og á eftir að lesa
miklu fleiri ljóð, eins mörg og mér vinnst tími til
að lesa. Eiginlega ætlaði ég mér að læra lista- og
bókmenntasögu, reyna að skilja þvilíkt, skiljið Þér,
en þá skildu pabbi og mamma, og ég varð að sjá
fyrir mér sjálf. Ég vinn í verzlun núna. — Hvað
eruö þér þá vanur að lesa?
— Lögfræði. Ég er að læra lögfræði.
ú, sagði hún bara. Hún sagði ekki „svei“, þótt
A' hann hefði það á tilfinningunni, að henni hefði
vel verið trúandi til þess. Hann tók eftir því, að
þótt hún væri svona ung (ef til vill átján ðra)
skorti hana ekki dómgreind, þótt hún hefði vafa-
laust ekki lesið „Lög Svíaríkis".
Ef til vill varð maður þannig af að lesa ijóð. Þá
ætti hann að glugga dálitið í skáldskap. Hann gæti
byrjað á Karlfeldt.
— Sjálfsagt, hélt hún nú áfram hugsandi — eru
lagabreytingar og lagabókstafir bráðnauðsynlegir
hlutir. En ég furða mig á því hve umfangsmikið
þetta er allt saman, þvi að ef öllum þætti vænt um
náungann, væri þetta svo til óþarfi. Elska náung-
ann, það hljómar heldur of hátiðlega, og ég á auð-
vitað ekki við að manni eigi að þykja jafnvænt
um alla, síður en svo, en Þó þannig, að enginn geri
öðrum illt.
Til dæmis allar lagagreinarnar um skilnaði.
Þetta ættu aumingja lögfræðingarnir ekki að þurfa
að læra ... I fyrsta lagi ætti enginn að giftast án
þess að elska maka sinn heitt, í öðru lagi ætti eng-
inn að reyna að komast upp á milli hjóna og eyði-
leggja þannig hjónabandið. En ef annar aðilinn, af
hvaða ástæðu sem það nú er, vill skilnað, ætti það
að gerast án ósamlyndis og þrætu, til þess að draga
úr þjáningunni.
— Þetta hljómar glæsilega, sagði hann og fannst
hún tala óvenju barnalega. En á hinn bóginn hafði
hann aðeins séð Þetta vandamál fyrir sér sem þurr-
ar greinar í lögfræðiskruddunum sínum.
— Mér skilst, að þér séuð á þeirri skoðun, sagði
hún nú — og ég er einnig á þeirri skoðun, og auð-
vitað er þetta óþolandi þegar til lengdar lætur. Það
er vist líka vegna þess að ég er eitt þessara „milli-
liðabarna" að ég lít þannig á þetta. Et ég væri sá,
sem hefði brotið eitthvað af mér — mundi ég ef
til vill líta öðruvísi á það. En það er engu líkara en
pabba og mömmu hafi aldrei Þótt vænt hvoru um
annað — eða mig. Ég ólst upp án ástar, og það er
ef til vill þess vegna að ég trúi því í blindni, að ást-
in sé allra meina bót. .. En hvað er ég annars að
þrasa? Hann hafði ekki hugsað um það. Þetta virt-
ist allt svo eðlilegt. Á meðan hann hafði setið við
hlið hennar, hafði honum fundizt eitthvað losna
hið innra með sér, eitthvað hart og eigingjarnt.
og allar hinar ungu, óreyndu tilfinningar fundu til
með henni. Hún fann víst sannarlega til.
að er næstum eins slæmt með mig, bara öfugt,
F' sagði hann. — Ég er alinn upp í mikilli ást, sælu
og ljóðrænu andrúmslofti, ef svo mætti segja, og
það til svo mikilla muna, að það tekur hreinlega
enginn eftir mér! Og hann sagði henni frá „Ham-
ingjukofanum" og hlátrinum, sem hafði alltaf ásótt
hann, bundið hann ...
Síðan sátu þau bæði grafkyrr stundarkorn og
horfðu á sumarskýið, sem enn sveif á himninum
fyrir ofan þau.
— Þá hafði henni einnig skjátlazt, þegar hún
hélt, að það væri nóg, ef allir elskuðu hver annan.
Gat of mikill kærleikur verið til ama?
— Já... Það var reynsla hans En hún hafði
greinilega fundið of litla ást. Ást, blönduð heil-
brigðri skynsemi, einlægni og skilningi, mundi auð-
vitað vera öllum til gleði, er það ekki? sagði hann
og fannst hann afar lífsreyndur.
— Jú, jú, jú!
Þau brostu hvort tll annars. Og þá skildist hon-
um, að honum hafði skjátlazt; það var í rauninni
alis ekki óþolandi að sjá ungar stúlkur brosa!
M enningarþjóðir lifa
sín glæsilegu skeið
og líða undir lok, en
táknin lifa ... Ef teilcn-
aður er stafur og utan
nm hann er hringuð
slanga, kemur fram —
nú sem fyrr — tákn
læknislistarinnar.
Ef við setjum vængi
á stafinn og bætum
annari slöngu við, fá-
um við fram — nú sem
fyrr — tákn verzlunar.
Enn eiinir eftir af
slöngudýrkun forfeðra
okkar...
Frjósemi, daiiði
og endurholdgun.
Næstum allar fornar
menningarþjóðir hafa
þekkt slöngudýrkun.
Slangan var tákn hins
óvænta, bráða dauða.
En slangan, sem gat
hvenær sem er horfið
niður í jörðina og birzt
aftur jafnskyndilega,
slangan, sem gat horf-
ið heilan vetur og
komið aftur á hverju
vori, slangan, sem kast-
Drottinn sendi brenn-
andi slöngur meðal
jieirra, og þær bitu
fólkið og fjöldi Israels-í
manna lét lifið. Siðan
segir frá þvi, er ísra-
elsmenn leituðu til
Móses og sögðu: Við,
höfum syndgað, þvi að
við höfum talað gegn
Drottni og gegn þér.
Bið þú Drottin að
taka slöngur þessar frá
okkur. Og Móses bað
fyrir ísraelsmenn.
Þá segir frá þvi, er
Drottinn bað Móses að
gera sér brennandi
slöngu og setja hana á
stöng, og átti sá, sem
varð fyrir hiti og sá
slönguna, að lifa.
Þetta gerði Móses.
Hann gerði sér kopar-
slöngu og setti hana á
stöng ,og þegar menn
urðu fyrir slöngubiti
og litu á þessa slöngu,
iiéldu þeir lifi.
Leeknagnðinn lendir í
ástarævintýri —
í liki slöngu.
lnin er tengd Asklepi-
osi, hinum forngríska
læknaguði.
Myndastyttur af As-
klepíosi sýna hann þar
sem liann styðst við
staf, sem sianga hring-
ar sig utan um.
Frá því á 5. öld f.
Kr. voru Asklepiosi
viða gerð reisuleg liof
i Grikklandi. Þau urðu
smátt og smátt að
nokkurs konar heilsu-
liælum. Helgisiðinum
tilheyrði sá siður að
fórna einhverju á alt-
ari slangnanna i hofi
Asblepiosar.
Slangan var nokkurs
konar „fulltrúi“ Askle-
piosar, nema hvað
samband hennar og
guðsins var öllu nán-
ara. Asklepíos kemur
nefnilega sjálfur fram
í slöngulíki, þegar
hann vill það við hafa
— m. a. þegar hann
lendir í ástarævintýr-
um, sem segir frá i
fornum skrifum ...
Hin griska Asklepí-
SLÖNGURNAR
EILfFU
Sagan um tákn læknislistar eg
verzlunar er einna
líkust ævintýri.
aði af sér hinum gamla
ham sinum og smaug
síðan leiðar sinnar á
ný i nýju, glitrandi
skarti sinu ... slangan
varð einnig tákn end-
urfæðingarinnar.
Ef til vill einungis
vegna hins siðast-
nefnda var slangan
víða tákn frjóseminn-
ar.
Þegnr „Mosrs gerSi
koparslöngv".
Meira að segja i Bibli-
unni hafa slöngurnar
skilið eftir sig verks-
ummerki (auk sögunn-
ar um Evu og síöng-
una!)
f fjórðu ?Tósehók seg-
ir frá barmkvælum
fsraelsmanna, sem ótt-
ast það að deyja i
eyðimörkinni þar sem
hvorki finnst vatn né
brauð.
Loks segir frá þvi er
Er nokkuð undarlegt
liótt slangan, sem var
merki skyndidauða,
frjósemi og endur-
lioldgunar, hafi fljótt
einnig orðið vöru-
merki lækna?
Við finnum fyrs
minnzt á slönguna
þessu sambandi
Grikklandi, þar sem|
Frjósemistákn frá um
900 fyrir KrisL
/ gamla daga voru sett-
ar utan á lyfjabúðir
svona slöngumyndir —
)g áttu að vera trygg-
ng fyrir því, að lyfið
kæmi að Iwtdi. Á all-
mörgum nútímalyfja-
bögglum eða glösum
sjáum við svipaðar
slöngumyndir.
osardýrkun var lekin
upp i Róm, þar sem
guðinn nefndist Æsku-
lap. Frá þessu „guða-
«láni“ segir á einum
|stað:
Árið 293 f. Kr. gáus
’upp skæð farsótt i
Róm. Leitað var i bók-
um véfréttargyðjurtnar
Sibyllu, þar sem ráð-
lagt var að ná i Askle-
píos frá Epidaurosum
(þar sem var miðstöð
liinnar grisku Asklepi-
osardýrkunar).
Galeiða var strax
send af stað. Þegar
rómversku sendimenn-
irnir komu til Epidau-
ros, reis hin heilaga
Framhald á bls. 23.
VIKAN