Vikan - 22.09.1960, Blaðsíða 12

Þorsteinn á Úlfsstöðum
Var Einstein
óskeikull ?
1 5. tölubl. Vikunnar þ. á. er grein með fyrirsögn-
inni Er Uf á öörurn hnöttum? En gegnt þvi, sem grein
þessi byrjar, er efst á síðu mynd af Einstein, og stendur
þar fyrir neðan að hann hafi „sett fram nýjar kenning-
ar um lif á öðrum hnöttum'1. En þar sem ég hef aldrei
heyrt þessarar kenningar getið, þá eru það vinsamleg til-
mæli mín til Vikunnar, að frá þeim verði skýrt að
nokkru.
Það má víst heita undantekningarlaust, að meira sé
við Einstein haft en nokkurn visindamann annan, og er
því líkast, að hann sé talinn með öllu óskeikull. Og
auðvitað var gengið út frá því sem sjálfsögðu og óve-
fengjanlegu í nefndri grein, að svo hljóti að vera sem
haft er eftir honum, að engin geislan geti, hvað hraða
snertir, komizt fram úr hraða Ijóssins. En það er nú
samt það, sem áreiðanlegt má telja, að Einstein hafi
ekki haft rétt fyrir sér. Ég efast ekki um að Einstein
hafi verið mikill vísindasnillingur, og kann ég þó ekk-
ert um það að segja af eigin mati. En þó get ég sagt
það um kenningar hans, sem dr. Helgi Pjeturss segir
einhversstaðar, að ég sé vel hvað ekki hefur og ekki
áunnizt við þær. Og þar sem þær stefna að því að tak-
marka eða loka inni mannlega hugsun, þar getur rétt-
mæti þeirra ekki staðizt. Án óendanleiks heimsins og
án óendanlegra sambandsmöguleika hins óendanlega
heims vantaði frumorsök alls þess sem er. Og sé nú svo,
sem ekki mun verða hrakið með neinu skynsamlegu
móti ,að sambönd við framliðna menn séu í rauninni
sambönd við íbúa fjarlægra hnatta, Þá getur ekki verið
um það að villast, að til muni vera einhver hraðgeisl-
aðri kraftur en kraftur ljóssins.
Þorsteinn Jónsson á Úlfsstööum.
Kenning Einsteins varöandi Uf á öörum hnöttum var
fyrst og fremst stæröfræöilegs eölis. Réttara vœri
kannski aö kálla þaö kenningu varöandi möguleika fyrir
lífi á öörum hnöttum. Hún er í því fólgin, aö í öllum
þeim aragrúa sólkerfa, sem fyrirfinnast í himingeimn-
um hljóti aö fyrirfinnast margar „jarÖir“, þaö er aö
segja hnettir, þar sem lífskilyröi eru öll hin sömu og
ásigkomulag hiö sama og á okkar jörö eöa aö minnsta
k.osti mjög svipaö, og þá um leiö sterkar Ukur fyrir því,
frá stœröfrœöilegu sjónarmiöi séö, aö þar sé Uf á svipuöu
stigi og hér. Lengra mun Einstein áldrei hafa gengiö í
þeirri kenningu. Vísindalega mun Ijóshraöákenning hans
ekki hafa veriö afsönnuö, enn sem komiö er — dnnaö
mál er svo þaö hverju menn trúa í þeim efnum eins
og öörum. Ristj.
Kópavogskaupstaður er vaxandi
á flestum sviðum og hvert menn-
ingar- og þjóðþrifafyrirtækið rís
þar af öðru. Eitt af þeim er fé-
lagsheimili kaupstaðarins. Það er
vel sett á hæðinni ofan við Hafn-
arfjarðarveginn og ofan af efstu
hæð þess er herlegt útsýni yfir
Kópavogskaupstað og inn yfir
Reykjavík. Þar á þakinu á að
verða veitingastaður, þegar fram
liða stundir, og verður hægt að
sitja bæði inni og úti, hvort sem
menn heldur vilja. Meðf. mynd
er tekin ofan af þakhæðinni og
sýnir hún útsýnið til norðurs, yfir
Fossvog og Bústaðarhverfi. Það
var þoka yfir E'sjunni og þess
vegna sést hún ekki.'
Á neðstu hæð hússins er kvik-
myndahús, eins og alþjóð veit, og
þar að auki veitingasalur, þar sem
gestir staðarins geta fengið sér
snúning á síðkvöldum. Sveinn
Kjarval, húsgagnaarkitekt, hefur
teiknað innréttingar. Þær eru
mjög fjölbreytilegar að efni og
Sveinn hefur megnað að gera
húsið í senn vistlegt og glæsilegt.
Því til áréttingar birtum við mynd
úr forsal félagsheimilisins og vilj-
um við sérstaklega vekja athygli
á loftinu, sem er með frumlegum
hætti.
Nýtt hverfi í fæðingu
Eftir nokkur ar verður ekki hægt að taka svona mynd af Kringlumýrinni. Garð-
kofarmr, sem sett hafa mestan svip á svæðið frá Hlíðunum og inn undir Smáíbúða-
hverfi, munu tina tölupni og í þeirra stað rísa háhýsi, blokkir, raðhús og einbýlishús.
Þ* uh*ÍUr, hegar verið byrjað á nokkrum sambyggingum og raðhúsum, en ætla má
að það taki nokkur ár aö byggja allt hverfið. Það verður að einhverju leyti með
nýstárlegu sniði og hafa verið höfð um það góð orð að endurtaka ekki oftar sömu
vitleyurnar sem hafa orðið klassiskar í skipulagi baéjarins. Margir eru þeirrar
skoðunar, að skipulag Reykjavíkurbæjar eigi sér ekkert líkt og fyrir það verði
aldrei bætt úr því sem komið er. Sumsstaðar sé einbýlishúsum dreift yfir víðfem
svæði, en annarsstaðar séu sambyggingar með 30 íbúðum og meir byggðar svo þétt,
að halda mætti að landþrengsli væri meginvandamál landsmanna. Við skulurrí
vona, að betur takist til með þetta nýja hverfi.
Með útsýni
yfir öll
Suðurnes