Vikan - 27.08.1964, Qupperneq 14

<5 Það var farið með Gretu Garbo sem stjörnu frá fyrsta degl að hún
kom til Hollywood, en samt vildi kvikmyndafélagið breyta henni.
Hún varð aö grennast, breyta um hárgreiðslu og fá nýjar tennur.
Hér er hún með hinni ríku og sérvitru Else von Korzian.
Allt var gert til að vekja athygli kvikmyndagesta. Greta var mynd-
uð við að klappa fílum og hér á myndinni er hún með hinu fræga
merki Metro Goldwyn Meyers, ljóninu. Hún sýnist ekki vera allt
of hrifin af þeim félagsskap.
4. HLUTI
ÆVIHTÝRID
Mauritz Stilleg, herra og
húsbóndi Gretu Garbo,
fékk oft óhugnanlega fyrirboða
um óhamingju. Þegar hann kom
til Hollywood var hann viss um,
að þar hefði hann gert mestu
mistök ævi sinnar. Kvikmynda-
jöfurinn Louis Meyer mundi
sjólfsagt steypa bæði honum og
Gretu í glötun. Þótt hann, Maur-
itz, væri þekktur fyrir listrænar
myndir, yrði hann sjólfsagt
neyddur til að stjórna ómerki-
legu rusli hér í Hollywood. Og
Greta — feimna og leyndardóms-
fulla Greta hans — henni mundu
þeir breyta í sama mót og tugir
annarra stúlkna.
Victor Sjöström reyndi að
hugga vin sinn og minnti hann
á brögð hans, þegar þeir voru
ungir. Þó var Stiller vanur að
taka í bæði frakkahornin þegar
syrti í ólinn, kippa ( og bera
höfuðið hótt. Svo sagði hann:
— Verið eins og Moje Stiller, þó
verðið þið nýir og betri menn.
Stiller brosti dauflega og þrýsti
hönd vinar síns. Saman höfðu
þeir breytt kvikmyndunum í list
og orðið þekktir og virtir alls
staðar í heiminum. Nú hafði Sjö-
ström verið ( Hollywood í tvö ór
og honum hafði gengið vel. En
hann horfði dálítið undrandi á
Gretu Garbo, þessa feimnu og
þögulu stúlku með hrokkna hár-
ið. Hann þekkti hana ekki, því
að hann hafði verið farinn
frá Svíþjóð, þegar Stiller gerði
Kvikmyndajöfurinn voldugi,
Louis B. Meyer, hótaSi Gretu
Garbo brottrekstri úr landinu ef
hún hlýddi honum ekki í öllu.
En Meyer varð að láta í minni
pokann fyrir stúlkunni frá Söd-
er í Stokkhólmi. Áður en varði
var hún orðin drotning kvik-
myndaheimsins. Fögur, leynd-
ardómsfull, þrungin jafnt kyn-
töfrum sem kulda, töfraði hún
allan heiminn!
Þannig
var vald
hennar
yflr
Hollywood
myndina „Gösta Berlings saga".
Greta hafði ekki jafnmiklar áhyggjur af sjálfri sér og hún hafði
af fjölskyldu sinni. Þegar hún hafði kvatt móður sína og fárveika
systur í Stokkhólmi, hafði hún lofað að senda peninga strax og
hún væri komin á áfangastað. En engir peningar sáust og taka
þurfti á þolinmæðinni. Victor Sjöström, hinn tryggi og umhyggju-
sami vinur, fékk því til leiðar komið, að Stiller fékk hús að láni (
Santa Monica, skammt frá Hollywood. Greta lelgði sér tvö ódýr
herbergi í nágrenninu.
Hún hélt upp á tuttugu ára afmælisdag sinn með Moje Stiller.
Victor Sjöström segir frá þv(, að þegar hann kom að heimsækja
vini sína hafi Stiller setið á veröndinni fyrir framan húsið og bent
niður á ströndina þar sem Greta gekk um ( alltof stórum sundbol.
— Hún kemst áfram. Trúðu mér.
Hvers vegna var hún ( svona Ijótum sundbol, og því var hún
alltaf svo ósmekklega klædd? spurði Sjöström sjálfan sig. Ef til
vill var það af hollustu við Stiller, því að hún vissi hve hræddur
hann var um, að einhver mundi stela þessari ungu stjörnu hans
frá honum. Leikstjórinn mikli elskaði fegurðina í sjálfri sér, og hér
hafði hann fundið unga konu með næstum ójarðneskan svip á
fullkomlega fögru andliti.
Til þess að vekja áhuga Luis B. Meyers á Gretu, lét Stiller taka
nokkrar reynslumyndir af henni. Þær fengu góðar móttökur, og
Meyer sá sér til ánægju, að sænska stúlkan hafði fylgt ráði hans
og grennt sig. Enn grennri gæti hún sjálfsagt orðið, og svo yrði
hún að fá nýja hárgreiðslu og nýjar tennur. Stiller setti Gretu
strangar matarreglur, og hún fékk allar máltíðir í húsi Stillers út
við ströndina. Þar grét hún yfir linsoðnu egginu og svörtu kaffinu.
Hún fékk líka reiðtíma. Á hverju kvöldi var henni svo ekið beint
til Miramar klukkan níu, og þar fór hún strax að hátta. Greta var
örvilnuð yfir þessum harða aga, sem fór illa með æsku hennar og
taugar. Hún kvaldist af heimþrá.
En það var skynsamlegt af Stiller að fylgja ráðum Meyers. Greta
fékk aðalhlutverkið í nokkuð stórri mynd, sem hét „Iðan". Hún
var ráðin hjá Metro og fyrstu launin sín sendi hún heim til móður
sinnar og systur, en það voru 400 dollara vikulaun.
En svo kom áfallið. Stiller fékk ekki að stjórna stjörnunni sinni (
fyrstu mynd hennar í Ameríku. Það hlotnaðist öðrum, sem ekki var
eins fær. Með góðum vilja mátti taka þetta sem kurteisi við leik-
stjórann fræga, og ætla að verið væri að spara hann til mikilvæg-
14
— VIKAN 35. tbl.