Vikan - 24.09.1964, Qupperneq 11

V
lega útgáfu af dönsku, einhverja
útnesjamállýzku. ÞaS eina sem
hrökk honum satt af vörum, var
að Islendingar væru vinalegir og
vel klæddir. Bílasalinn var einn
þeirra fáu, sem vissi hvað höfuð-
borgin hét og hverjir væru Snorri
Sturluson og Halldór Kiljan Laxness.
Ég held meira að segja, að hann
hafi lesið Sjálfstætt fólk. Ekki leit-
aði hann mér þó lúsa.
Aheimssýningunni henti síð-
asta atvikið, þar sem ég
fékk að kenna á því að
vera íslendingur. Satt að
segja hélt ég, að allra
þjóða kvikindi kæmu til
heimsýningarinnar. Stúlkan, sem átti
hlut að máli, er sjálfsagt sammála
mér nú eftir að hafa séð íslending.
Hún stóð fyrir utan sýningarhöll
Ford Motor Company og rétti sýn-
ingargestum plastklippur, þar sem
á stóð Ford og heiti lands þess eða
fylkis, sem gestirnir voru frá. Við
komum þar síðla dags, íslenzkur vin-
ur minn og ég, göngumóðir og
orðnir hluti af heimsmenningunni.
Sú Ijóshærða með plastklippurnar
brosti fallega til okkar, þar sem
við leituðum að okkar landi á
veggnum. Þegar það reyndist ár-
angurslaust, spurði ég hvort hún
ætti nokkur merki fyrir sýningar-
gesti frá (slandi. Aumingja stúlkan
gleymdi að brosa eitt andartak.
Hún rak upp stór augu og sagði
spotzk: „Are you kidding?"
Auðvitað vorum við ekki að
gabbast að stúlkunni. Okkur var
ekki hrekkur f huga. Það vildi
bara svo til, að við vorum (slend-
ingar.
Snúum okkur að öðru. Fyrstu
þrjá mánuðina, sem ég dvaldi í
Texas, var ég hjá fjölskyldu, þar
sem gerðust einhverjir þeir undar-
legustu hlutir sem ég hefi komizt í
kynni við. Margir íslendingar
kannast við konuríki, eða hafa
heyrt þess getið af afspurn. En
algjört einræði konunnar hafa þeir
vart orðið að þola eins og aum-
ingja karlinn, sem kallaðist „hús-
bóndinn" á heimilinu þar sem ég
var.
Karlinn heitir Mr. Beal, er ætt-
lítill og tuskulegur að sjá, enda
mesti vindurinn farinn úr honum
eftir tuttugu ára sambúð við Mrs.
Beai. Hann gengur í gömlum brún-
um skóm með breiða tá, buxurnar
hans eru leiðinlega gráar með
alltof víðum skálmum. Mittisólin
er frekar breið og mikil og á
hún eftir að koma við sögu. Jakk-
inn hans er olnbogabættur sam-
kvæmt fyrirskipun frá kerlingunni,
og latra manna bindið um hálsinn
á honum er mesta andstaða fat-
anna sem hugsazt getur. Konan
hans, Malba Beal, er höfði hærri
en karl hennar, og einn sé mesti
einvaldur í ríki sínu sem um getur
síðan Neró hrökk upp af. Hún er
af þýzkum ættum og kynntist karli
sínum þegar hann var í hernum,
staðsettur skammt frá þýzku borg-
inni New Braunsfield í Texas, fæð-
ingarbæ frúarinnar. Mig grunar, að
hún hafi ráðið mestu um gang
mála þá eins og endranær, því þau
giftust eftir að hafa þekkzt aðeins
í rúma viku.
au hjónin eiga tvö börn, ann-
að tólf ára gömul stúlka,
sem lærir á píanó vegna
þess að mamma hennar seg-
ir svo, og hitt er átján ára
drengur, sem er hæstur í
stærðfræði í skólanum sinum vegna
þess að mamma hans lemur hann
fyrir lágar einkunnir.
Skömmu eftir að ég kom á þetta
heimili, fór ég að taka eftir ýms-
um hlutum, sem komu mér undar-
lega fyrir sjónir. Frúin fór að segja
manni sínum að halda kjafti þegar
minnst varði, og börnin fóru að
virðast undarlega þvinguð i návist
mömmu sinnar. Við kvöldverðar-
„Hvernig er það
annars meS snjóhúsin
á íslandi?"
borðið eitt sinn komst ég að hvers
vegna. Dóttirin situr andspænis móð-
ur sinni við borðið og étur náttúr-
lega samkvæmt þeim reglum, sem
henni eru settar. Nú vildi svo illa
til, að hún missti gaffalinn sinn
niður á gólf fyrir slysni. Hún beygði
sig niður eftir honum, en þegar
hún kom upp aftur, fékk hún mikið
kjaftshögg frá frúnni, sem er með
afbrigðum handleggjalöng og
fingralöng. (Sennilega þó aðeins
fingralöng í bókstaflegri merkingu).
Mér varð litið á húsbóndann á
heimilinu. Hann sat fyrir endanum
og horfði í gaupnir sér eins og
hrædd stúlka, sem hefur svindlað
á prófi með lélegum árangri. Aum-
ingja karlinn var með hjartað í bux-
unum. Hann hélt að hann yrði
flengdur líka.
|^( annað skipti hafði stelpan
I verið að leika sér þegar hún
I átti að vera að æfa sig á
I píanóið. Kellu þótti það heldur
| miður, svo hún kallaði á dótt-
urina og bað hana um að
koma fram í eldhús. Grafarþögn
ríkti í húsinu. Karlinn dró sig út í
horn, en sonurinn huldi sig bak við
dagblað. Ég vissi vart hvaðan á
mig stóð veðrið. En þegar stelpan
kom inn í eldhúsið breyttist aldeilis
andrúmsloftið. Móðirin byrjaði að
prédika um leti mannanna og
vonzku heimsins. Hún prédikaði í
á að gizka rúmar tíu mínútur með
þeirri mestu þrumuraust sem ég
hefi heyrt. Það var sem henni yxi
ásmegin með hverri mínútunni sem
leið. Loks komst hún á toppinn.
Hún gekk til karls síns, sem skalf
eins og hrísla úti ( horni, og reif
af honum mittisólina með stórkalla-
legum tilburðum. Aumingja maður-
inn stóð þarna og beið dauða síns,
reyndi að halda upp um sig bux-
unum og halda höndum fyrir ofan
höfuð eins og maður undir byssu-
hlaupi, allt á sama tíma. Konan
fór eins og hvirfilvindur til dóttur-
innar og lamdi hana svo á andlitið
og yfir bakið með ólinni, að hljóð-
in í fórnarlambinu heyrðust langt
út á götu. Ég stóð þarna eins og
api og vissi ekki hvað gera skyldi.
Næst þegar sama sagan átti að
endurtaka sig, varð ég fyrri til og
þreif mittisólina af varginum og
henti henni út um gluggann, þar
sem hún síðan lá, þar til karlinn
hætti sér út til að ná í hana. Fljót-
lega eftir þetta sleit ég samvistum
við þessa hrikalegu konu, sem hef-
ur erft hörku Þjóðverjans og
grimmdaræði nazistans.
Daginn sem ég fór, ætlaði ég
að kveðja hana með handabandi,
en það tókst ekki betur til en svo,
að hún næstum því náði að nef-
brjóta mig með því að skella á mig
svefnherbergishurðinni. Þegar ég ók
á brott, kom hún út á tröppur og
stóð þar [ rauðum kjól, hrikalega
stór og beinaber, með samanbitnar
varir og hatursglampa í augunum.
Það þykir fáum gott að sleppa
hendinni af þrælum sínum. Seinna
frétti ég, að þessi kona er fyrr-
verandi áfengissjúklingur og vart
heil á sönsum. Ég vil ekki gera
henni þann ógreiða að segja af
henni fleiri sögur. Þó reyndi hún
að koma þeirri sögu um bæinn, að
hún hafi ekki þorað að vera ein í
húsinu með mér, vegna þess að hún
hélt, að ég myndi ráðast á hana.
vo er það sagan um pödd-
urnar í Texas og viðskipti
mín við þær. Það er satt, að
þær eru stórar. Ein þeirra
réðist á mig. í blindu æði
elti hún mig yfir völlinn. Ég
reyndi að slá til hennar á flóttan-
um, en hún vatt sér fimlega undan.
Ég vsisi að hún myndi ná mér fyrr
eða síðar og drekka blóð mitt af
vægðarlausri grimmd. f örvæntingu
sló ég aftur en hitti ekki. Hún smaug
milli handa mér og stefndi á bera
fótleggi mína. Allt í einu fann ég
Framhald á hls. 44.
VIKAN 39. tbl. —