Vikan - 30.12.1964, Side 34
væri banvænni en hann er, þ.e.a.s.
meira bróðdrepandi, mundi hann
vera mesta plóga mannkynsins."
Og dr. Chagas bætir við: „Þegar
maður hefir orðið fyrir biti, þó er
sáralítið, sem læknavísindin geta
gert. Vði höfum ekkert læknislyf,
og engar vonir standa til að það
finnist."
En þótt engin lyf finnist, þá eru
samt þekktar vissar varnar- og
varúðarráðstafanir, sem útilokað
geta, eða a.m.k. haldið sýkingar-
hættunni mjög í skefjum.
Ein leiðin er fólgin í því, að
sprauta kofaveggina með mjög
milljónum ísl. króna til þess að
sprauta 870 þúsund heimili með
skordýraeitrinu. Skordýraeitur
þetta, sem talið er mjög áhrifa-
mikið, er á máli vísindamanna
nefnt því langa nafni hexachloro-
cyclohexane.
Þrátt fyrir allt þetta er vandinn
ekki leystur. „Á meðan bændurn-
ir halda áfram að búa í þessum
moldarkofum með stráþökum," seg-
ir dr. Chagas, „munu engar að-
ferðir geta upprætt þennan sjúk-
dóm að fullu og öllu. Við verðum
að breyta lifnaðarháttum og hí-
býlum fólksins. Til þess þurfum við
það hafi verið af einskærri tilvilj-
un að báðir þessir flokkar komu
rétt þegar kosningar í landinu stóðu
fyrir dyrum.
„Við gerum okkur ekki niklar
vonir," segir Amaral, „þetta er
dapurlegur staður, Þorp vonleysis-
ins ..." ★
Agn fyrir einhleypa
Framhald af bls. 13.
— Eg meina hærri og meiri
menntun.
— O, það væri dásamlegt, sagði
hvað lengur, með því að skrifa
doktorsritgerð.
Rosemary spratt á fætur. Harry
andvarpaði, þetta ætlaði að heppn-
ast. I sigurvímu hélt hann áfram.
— Þá er ég orðinn undir það búinn
að vinna að vísindalegum fram-
kvæmdum fyrir ættjörðina.
— Harry, hrópaði hún, — en dá-
samlegt! Eg er viss um að viS get-
urp gert þetta. Ég get ekki beðið
með að segja mömmu frá þessu.
í örvæntingu greip hann um
handlegginn á henni, — en það
hefði hann aldrei átt að gera. Hann
mátti svo sem vita það, að öll við-
( OPAL hressir,bœtir og koetir! )
OPALkippir
öllu i lag r
Þad vona ég
ívo sannarlega
Eg mundi gera hvad
sem vœri til ad verda
,jafn vinsœl og Klarar
ORUGGUR
VEGUR TIL
VINSŒLDA
VÖLDIN n
sterku skordýraeitri.
Onnur aðferð sem reynd hefir
verið í mörgum smáþorpum er sú,
að þekja kofaveggina með blöndu
af sandi og kúamykju, og loka
þannig alveg þeim sprungum og
felustöðum öðrum, sem skordýrið
heldur sig í. (í herferð, sem gerð
var árið 1957, notuðu rannsóknar-
mennirnir ofangreinda blöndu á
um 2 þúsund kofa, sem vitað var
að skordýrin héldu sig í, og er
þeir komu aftur sex mánuðum
seinna fundu þeir ekki einn ein-
asta „rakara").
Þriðja mögulega leiðin, sem þó
er enn á algeru rannsóknarstigi,
hefir verið skýrð stuttlega af dr.
Earl Chamberlayne, sem starfar hjá
Sam-Amerísku Heilbrigðisstofnun-
inni. Aðferð þessa segir hann vera
fólgna í því, að fyrst sprautar hann
sterku skordýraeitri á veggina og
inn í sprungur, og gerir það út af
við um 90 af hundraði vargsins.
Því næst sleppir hann á stöðum
þeim sem sprautaðir voru tölu-
verðu af karlkyns „rökurum", sem
áður hafa verið gerðir ófrjóir með
geislavirkum efnum. Dr. Chamber-
layne vonar að með þessu móti
megi stemma mjög stigu við við-
komu skordýra þessara, og hann
álítur að e.t.v. sé mögulegt að út-
rýma „rakaranum" með öllu á ein-
um til tveim mannsöldrum, reyn-
ist aðferð þessi eins áhrifarík og
vonir standa til.
Þar til fyrir örfáum árum virtist
ríkisstjórn Brasilíu alveg sinnulaus
um plágu þessa, sem svo hart lék
borgarana. Árið 1961 voru t.d. að-
eins veitt sem svarar rúmum 4
milljónum fsl. króna samanlagt til
rannsókna og útrýmingar vágests-
ins. Eftir að heilbrigðismálaráðherr-
arnir Paulo P. Chagas og Wilson
Fadul höfðu flutt sitt mál, voru
fjárveitingarnar hækkaðar. Á þessu
ári veitir Brasilía sem svarar 75
sem svarar 240 milljónir ísl. króna
árlega. Að öðrum kosti mun sjúk-
dómur þessi einfaldlega breiðast
út. Allar aðrar ráðstafanir ríkisins
munu ekki einu sinni magna að
halda honum í skefjum."
Þegar íbúum Itacambira er sagt
frá nýjum ráðstöfunum stjórnar-
innar til útrýmingar sjúkdómnum,
virðast þeir áhugalausir. Þeir hafa
heyrt þetta sagt svo oft áður. Að-
eins einn flokkur búinn skordýra-
eitri hefir heimsótt þorp þeirra síð-
an 1958, og þar sem „rakararnir"
þrífast vel. Tvær aðrar opinberar
sendinefndir hafa komið til þorps-
ins, en engir læknar voru þar í
hópi. Ibúar Itacambira eru stund-
um að velta því fyrir sér hvort
hún og hélt áfram að bursta af
honum sandinn.
— Heldurðu ekki sagði hann, —
að ef þú værir fædd til að gera
eitthvað til hjálpar vísindalegum
framkvæmdum í heiminum, að það
væri siðferðileg skylda þín að gera
það?
— Elskan, sagði Rosemary og
velti sér á magann, — ég er viss
um, að ef þú ert fæddur til ein-
hverra vísindalegra starfa, er það
skylda þín að gera það . . .
— Harry færði vindsængina að-
eins nær og sagði: — I september
get ég innritað mig í meistaradeild-
ina. Það tekur eitt ár. Svo get ég
haldið áfram að doktorsgráðu, það
eru þrjú ár í viðbót, kannske eitt-
koma við þetta yndislega hold,
kom honum til að gleyma öllu sem
hét karlmannaklúbbar og einka-
líf . . .
— Rosemary, sagði hann af veik-
um mætti, — þetta verð ég að fram-
kvæma einn.
— Láttu ekki eins og asni, sagði
hún. — Hver á að viðhalda heilsu
þinni meðan á þessu námi stendur?
Hver á að breiða yfir þig á nótt-
unni? Hver á að nudda þig, þegar
að þú færð sinadrátt, — þú veizt
að þú færð svo oft sinadrátt, Harry.
Sjáðu bara Pasteur, — sjáðu Alex-
ander Graham Bell, — þeir þurftu
svo sannarlega á konum að halda.
— Mamma!
Mamma hennar hlýtur að hafa
beðið í gryfjunni sinni, því að hún
var komin á blettinn á stundinni.
Rosemary sagði henni gleðitíðind-
in og mamma Ijómaði í framan.
— Harold, sagði hún, — maður-
inn minn og ég, höfum alltaf verið
hrifin af þér, þú ert svo notaleg-
ur og góður drengur. Og svo þegar
við vissum hvaða hug þú barst til
Rosemary, var það aðeins eitt, sem
við höfum áhyggjur af. Það var
framtíð þín, okkur fannst þú vera
frekar hægfara.
— Mamma meinar að þú sért
latur, elskan, sagði Rosemary og
klappaði honum á kinnina.
— Frændi minn er prófessor f
Oxford, hélt mamma áfram, — ég
skrifa honum bara strax í kvöld og
bið hann um að leiðbeina þér við
val verkefna. — Og svo höfum við
bara litla brúðkaupsveizlu . . .
Harry féll aftur á vindsængina.
— Rosemary . . . nei . . .
Rosemary hallaði sér yfir hann
og sagði: — Nú finnst mér þú ættir
að kyssa mig.
— Nei, sagði hann og reyndi að
halda í síðasta hálmstráið, — ég
gæti aldrei lesið, með svona æs-
andi kvenmann mér við hlið.
UÞfGFRÚ YNDISFRÍÐ
býður yður hið landsþekkta
konfekt frá. N Ö A.
HVAft ER ÖftKIN HAN S NOA1
Þ*V er all.taf siml leUnurtan i Jhfanl Yh4«
Isfríð okícar. Hún hefur fallS Brklna hani
Höa etahvers staSar I hlaSlnn'oe heltlr
gótum verðlaunum handa þelm, sem retur
íunilIS Brklna. TerBlannln .ern etör kon-
féktkassl, fullnr af hezta konfektl, eg
tramlelSanðlnn er au.SvitaS Bœlf œtlígorB-
in Nói.
m
Nafn
HelmHI
örkta eic i IU,
tm
BXSart er flregts var hlant verSIaunln:
KRISTÍN F. GARÐARSDÓTTIR, Vinninganna má vltja f skrifstofu
Mávahlíð 4, Rvík. Vikunnar. 53. tbl.
34 ~ VIKAN 53. tbl.