Vikan - 26.08.1971, Blaðsíða 36

— Komdu nú, þú finnur aldrei
þennan lakkrísmola!
ingunni og heldur uppi mörg-
um, sem geta stundað afbrot
sín undir vernd laganna eða
réttara sagt lögreglunnar. Auð-
ugar fjölskyldur hafa á leigu
einkaheri til að vernda líf sín
og eigur.
Ekki kveður minnst að of-
beldinu á vettvangi stjórnmál-
anna. Langflestir filippínskir
stjórnmálamenn eru taldir sek-
ir um morð og önnur myrkra-
verk. Meira að segja núverandi
forseti, Ferdinand Marcos, hef-
ur einu sinni verið ákærður
fyrir morð. 1939 drap hann einn
af stjórnmálalegum keppinaut-
um föður síns, en þáverandi
forseti náðaði hann.
Filippínskir stjórnmálamenn,
héraðsstjórar og háttsettir op-
inberir starfsmenn geta ekki
gert sér miklar vonir um að
verða ellidauðir. Spillingin el-
ur af sér hatur og ofbeldi og
gamla skæruliðahreyfingin frá
árum síðari heimsstyrjaldar,
HUK (Hukbalahap, /sem þýðir
andjapanski alþýðuherinn), er
aftur tekin að færast í aukana.
HUK eru teknir að vega í stór-
um stíl þá stjórnmálamenn, sem
þeim iíkar ekki við, og einn
dag fyrir skömmu slógu þeir
þannig af ellefu pólitíkusa með
einni hnitmiðaðri vélbyssu-
hryðju.
Fiiippseyjar hafa lengstum
verið illa stæðar fjárhagslega,
og oft hefur gjaldþrot virst á
næsta ieiti. Til að bjarga þeim
málum var á fjórða áratugn-
um lagður lúxustollur á allar
innfluttar vörur. Þetta kom af
stað miklum ipnfiutningi smygl
aðra vara frá Hongkong, Mac-
ao, Sabah (á Borneó, tilheyrir
Malasíu) og Formósu. Á hverju
ári er nú smyglað inn í landið
öllu sem nöfnum tjáir að nefna,
frá sígarettum og áfengi upp
í bandarísk dollaragrín, fyrir
fjárhæð sem nemur þetta fjöru-
tíu til níutiu milljörðum ís-
lenzkra króna. Þetta eru meiri
viðskipti en sú utanríkisverzl-
un landsins sem fram fer fyrir
opnum tjöldum.
Milljónir manna eru flæktar
í smyglið og við höfum ekki
fangelsisrúm fyrir nema lítið
brot af þeim, sagði varnarmála-
ráðherrann nýlega í sambandi
við herferð gegn smygli.
Smyglið er hægt að stunda
nokkurnveginn sér að áhættu-
lausu, og það gefur góðan pen-
ing í aðra hönd, jafnvel þótt
helmingur hagnaðarins fari í
mútur. Smyglvörurnar eru
seldar fyrir opnum tjöldum í
vöruhúsum og verzlunum um
allt iandið.
í frumskóginum tíu kíló-
metra fyrir sunnan Manila er
leynilegur flugvöllur, þar sem
stöðug umferð er af flugvélum,
sem koma með smyglvarning
erlendis frá. Auðmaður nokk-
ur flutti um skeið inn tíu banda-
ríska lúxusbila á viku gegn-
um þennan flugvöll. Pening-
ana fyrir þá ætlaði hann að
nota í kosningabaráttu um
fylkisstjóraembætti. Ef hann
yrði fylkisstjóri myndu gróða-
möguleikar hans margfaldast.
En af því varð ekki; skömmu
síðar fannst hann dauður á af-
viknum stað. Höfuðið vantaði
á líkið og hefur ekki komið i
leitirnar enn. Talið er að bana-
maður hans, annar stjórnmála-
maður og stórsmyglari, geymi
það balsamerað til minja.
Sjórnmálamennirnir múta
bláfátækum bændunum til að
kjósa sig og kaupa börnum sín-
um framtíð. Þeir fjárfesta líka
mikið í fyrirtækjum í Singa-
púr og Hongkong, en þessar
borgir eru taldar búa við meira
pólitískt öryggi en Filippseyj-
ar. Og miklar fúlgur eru lagð-
ar inn á bankareikninga í Sviss
og Líbanon.
í sex ár hefur á Filippseyj-
um af opinberri hálfu staðið
yfir herferð gegn smygli, og
mikið verið gert úr henni í
blöðum. Nokkur þúsund smygl-
arar hafa lika hafnað bakvið
lás og slá, en þeir hafa allir
verið smáfiskar að undanskild-
um tveimur stórlöxum, sem
voru fljótir að kaupa sig úr
prísundinni. Herferðin gegn
smyglinu hefur einkum verið
til að sýnast, til að bæta mann-
orð þjóðarinnar og friða svelt-
andi bændurna.
Auðvitað gæti stjórnin auð-
veldlega útrýmt smyglinu með
því að afnema lúxustollinn og
selja bandarískt tóbak og á-
fengi á sama verði og smygl-
ararnir. Fyrir ríkiskassann
kæmi það sér varla nema vel.
En stjórnmálamennirnir segja
að það gengi ekki.
Þeir óttast að smyglararnir
snúi sér þá að annarri gamalli
filippínskri atvinnugrein, sjó-
ráninu!
Maður skyldi ætla að svo-
leiðis væri búið að vera fyrir
minnst hundrað árum, en það
á ekki við um Filippseyjar.
Þar leggjast menn í víking full-
um fetum enn þann dag í dag.
Þeir vopna hraðskreiða vélbáta
með litlum fallbyssum og vél-
byssum og ráðast jafnvel á
hundrað þúsund smálesta olíu-
skip. Þeir læðast að bráð sinni
í skjóli náttmyrkurs, kasta lín-
um upp á þilfar og streyma um
borð, vopnaðir vélskammbyss-
um, sverðum og hnífum.
Venjulega mæta sjóræningj-
arnir engu skipulegu viðnámi.
Til þess koma árásir þeirra um
of á óvart. Flestir af áhöfninni
eru venjulega sofandi og eru
læstir inni í klefum sínum. Pen-
ingaskápur skipsins er tæmd-
ur, áfengisbirgðir þess teknar
og loftskeytasendirinn eyði-
lagður. Stundum fremja sjó-
ræningjarnir einnig spellvirki
á vél skipsins, áður en þeir
hverfa á brott jafn hljóðlaust
og þeir komu.
í fyrra réðust filippínskir sjó-
ræningjar á tíu skip yfir þús-
und tonn að stærð. Japanska
flutningaskipið Jamamatsú
Marú, sem leitað hafði vars í
Manilaflóa undan fellibyl, var
að morgni dags umkringt tíu
smábátum, og voru sumir vopn-
aðir fallbyssum. Tuttugu sjó-
ræningjar réðust um borð í
skipið og rændu það, þótt bjart
væri ,og aðeins fimm hundruð
metrar að mestu umferðargötu
Manila.
British Architect, tuttugu og
þrjú þúsund smálesta olíuskip,
var rænt á opnu hafi eftir að
stýri þess hafði bilað og það
rekið um stjórnlaust í heilt
dægur. Þrátt fyrir mikinn
storm réðust sjóræningjarnir til
uppgöngu í skipið.
Mest er sjóræningjahættan
kringum Jolo og aðrar pálma-
vaxnar eyjarnar í Suluklasan-
um.
— Ég vil heldur sigla sjó
rr.orandi í tundurduflum, en
koma nálægt Jolo, sagði sænsk-
ur skipstjóri sem siglt hafði
á stríðsárunum. Þarna fela sjó-
ræningjarnir sig í litlum vík-
um, sem kringvaxnar eru frum-
skógagróðri. Þeir ráðast bæði
á stór skip og smá, fiskimenn,
smyglara og skemmtisiglara.
Þeir hafa meira að segja loft-
varnabvssur sem þeir nota gegn
einka- og könnunarflugvélum.
En eins og fyrr er að vikið
er sjálf höfn Manila langt í
frá örugg fyrir sjóræningjum.
Einu sinni þegar sænskt skip
var nýlagst þar að bryggju,
komu sjóræningjar um borð,
dulbúnir sem tollverðír, og
höfðu á brott með sér áfengis-
og tóbaksbirgðir skipsins, svo
og nokkur transistortæki. Þeir
hurfu frá borði rétt í sömu
svipan og hinir réttu tollverð-
ir sýndu sig.
Um tuttugu ára skeið fram
að 1968 gerðu næstum allir
brytar á erlendum skipum, sem
til Manila komu, góð viðskipti
þar. Þegar vel gekk, græddu
þeir kannski uppundir milljón
krónur aukalega í einni ferð.
Þeir keyptu birgðir af skatt-
frjálsum sígarettum í Aden,
Singapúr eða Hongkong og
fleygðu þeim í Manilaflóann á
leiðinni inn að hafnarbakkan-
um. Smyglarar í sampönum
eða fiskibátum veiddu síðan
upp birgðirnar, sem vafðar voru
í vatnsheldar umbúðir, og komu
þeim áfram til vöruhúsanna í
Manila. Nú hafa útgerðarfyrir-
tækin tekið fyrir þessi við-
skipti, hvað brytunum viðvík-
ur, en ennþá geta þó sjómenn,
sem til Manila koma, þénað
þar eitthvað auka á tóbaki, á-
fengi, myndavélum, segulbönd-
um og útvarpstækj um. Og því
fer fjarri að Manila sé óvinsæl
af sjómönnum, þrátt fyrir allt
ofbeldið þar. Svo er filippínska
kvenfólkinu fyrir' að þakka.
Þeir fullyrða að eina ráðið til
að halda lífi og limum i Manila
sé að ná sér í stelpu. Þeim sé
hægt að treysta, og þær standi
með þeim, sem blæðir á þær.
Stelpur þær sem sjómennirnir
hitta halda til á börum í hafn-
arhverfinu, sem bera nöfn eins
og Europa, Aurora, Pinas, Ta-
hiti, Amor. AÍlt eru þetta hrein
ræningjabæli.
Stelpurnar eru þreyttar, slit-
legar, sveittar og klístraðar í
meiki. Þær hanga í sjómönn-
unum og biðja um að drekka.
Lýsingin er dauf, oft fjólublá
eða græn, og víndauðir sjó-
menn liggja fram á borðin. í
hornunum eru þeldökkir Fil-
ippseyingar í nankínsbuxum og
skyrtum utanyfir. Þeir fylgjast
með.
Hér þarf ekki nema minnsta
tilefni til að koma illindum af
stað. Tllúðlegt augnaráð, óvar-
legt orð eða hrinding af óvar-
kárni — allt þetta getur dugað
til að staðurinn logi í slags-
málum. Öll vopn eru leyfð.
Brotnar ölflöskur eru mikið
36 VIKAN 34. TBL.