Vikan - 29.05.1980, Blaðsíða 9

Blói fuglinn
Brjóski og bandvef komið fyrir.
Þeim konum, sem gengist hafa
undir aðgerð þar sem brjóst-
vöðvinn hefur verið tekinn (sem
ennþá þarf í vissum tilvikum),
má einnig hjálpa, en þar þarf oft
tilflutning vefja og er hér um
mun meiri aðgerð að ræða sem i
sjálfu sér getur einnig verið
lýtandi og þá vegna þeirra öra
sem skapast af vefjaflutningi.
Takmörkun aðgerða
Hvaða árangri er hægt að
búast við? Læknir og sjúklingur
þurfa að gera sér ljósa grein fyrir
takmörkun aðgerða.
í fyrsta lagi er það alfarið
konan sjálf: sem tekur ákvörðun
um uppbyggingaraðgerð, þegar
búið er að kynna henni bata-
horfur og áhættu í sambandi við
aðgerðina. í öðru lagi munu
brjóstin ekki líta eins út og í
þriðja lagi er fyrst og fremst um
það að ræða að líta vel út í
fatnaði eða sundfötum því án
klæða er greinilegur munur á
brjóstunum, þó oft geti hið
mótaða brjóst mjög nálgast að
vera eðlilegt.
Myndun nýs brjósts
Þau útlitsatriði sem reynt er
að laga eru einkum fjögur. 1)
Brjósthol vantar. 2) Geirvörtu
vantar. 3) Fremri holhandar-
fellinguna vantar. 4) Brjóst-
veggur er innfallinn, eða aflíð-
andi frá viðbeini að brjósti og er nú
eins og laut. Atriði 3 og 4 eru
ekki vandamál hafi verið hægt
að varðveita vöðvann (sem nú er
oftast gert). Með silicone
protesu má mynda brjósthól en
til að ná stærðarsamræmi getur
stundum verið nauðsynlegt að
minnka heilbrigða brjóstið.
Að likja vel eftir geirvörtu og
vörtubaug getur verið erfitt en
komast má nærri því með
húðflutningi frá einhverjum
Sköpun brjósta hefur farið fram.
dökkuiti húðhluta líkamans eða
heilbrigða vörtubaugnum, og til
að líkja eftir geirvörtunni sjálfri
má flytja annan þéttan vef, t.d.
brjósk og bandvef, frá eyra eða
hluta af heilbrigðu geirvörtunni.
Á að bíða — og af hverju?
En eru einhverjar læknis-
fræðilegar mótbárur gegn
þessum aðgerðum — er verið að
skapa þessum konum verri
horfur um lækningu á
krabbameininu? Hvað á að bíða
lengi og af hverju? Þetta eru
spurningar sem læknir og
sjúklingur verða að ræða af
skynsemi.
Eftir að brjóst hefur verið
tekið finnst flestum konum
brjóstveggurinn eins og í
klemmu og vefirnir stífir. Hið
upprunalega skurðör er orðið
þroskað og vefirnir eins mjúkir
og þeir verða eftir u.þ.b. eitt ár
og er því uppbyggingaraðgerð
auðveldari ef beðið er í allt að
eitt ár þó stundum sé hægt að
gera aðgerð fyrr.
Mjög fá prósent kvenna fá
krabbameinsvöxt í örið eftir
hina upprunalegu aðgerð og þær
fáu sem það hendir fá slíkan
vöxt flestar innan 1 árs og engar
líkur eru á að silicone valdi nýju
krabbameini eða örvi vöxt þess
;sém fýrir er.
Þverskurður af brjósti — silicone-
pokanum hefur verið komið fyrir.
Eðlileg ósk
Þær konur sem hafa gengist
undir aðgerðir hér hafa allar
talið þetta hjálp, sumar hafa
ekki óskað eftir mótun
vörtubaugs, ein telur nýja
brjóstið sitja of ofarlega og
verður það lagfært. Sú ósk konu
að fá byggt upp nýtt brjóst eftir
að hennar eigið hefur af
nauðsyn verið numið brott er
ofur eðlileg, enda eru nú slíkar
aðgerðir mögulegar.
22. tbl. Vikan 9