Vikan - 31.07.1980, Síða 8

I
Málverkasýning
Sveinn Björnsson listmálari og rannsóknariögreglumaður
sýnir á Kjarvalsstöóum
„VIL EKKI
SEUA MIKIÐ"
Sveinn Björnsson málar stærstu
myndir á íslandi, su stærsta er 12
m2 — „groddamyndir", segir hann
sjálfur. Hann hefur þurft að vinna
tvöfaldan vinnudag til að geta
sinnt list sinni. í vinnunni yfir
heyrir hann fólk og kemst fyrir
glæpi og þegar hann á frí hverfur
hann inn í gufuna í Krísuvík og
málar kynjaverur í landslag. Og
nú á að sýna, ekki glæpamenn,
heldur málverk.
t
„Eg ætla að opna sýningu í
vestursal Kjarvalsstaða núna í
byrjun ágúst. Þetta verður
mikil sýning en ég vona bara
að ég selji ekki of mikið. Ég
vorkenni málurum sem selja
allar myndir sínar út um hvipp-
inn og hvappinn og eiga svo
ekkert eftir sjálfir. Þegar ég sel
þá vil ég helst selja margar
myndir í einu á einn stað og
helst allar.”
Sveinn Björnsson hallar sér
makindalega aftur í rauðbólstr-
uðu bílstjórasætinu í Blazer-
jeppanum sínum sem siglir hrað-
byri yfir hraunið í átt að Krísu-
vík en þar er Sveinn með vinnu-
stofu, eina af þrem, og þar eru
líka hestarnir hans.
„Maður gerir lítið meira en
rétt að hafa upp í kostnað með
þessum sýningum,” segir hann.
„Eina sýningin mín sem stóð
nokkurn veginn undir sér var
þegar ég sýndi í Den Frie í
Kaupmannahöfn hér um árið.
Þá leigði ég mér gám, pakkaði
myndunum mínum ofan í hann
og sýndi svo í Danmörku. Ég
seldi vel, fantasíurnar minar
virtust falla Dönum vel í geð
þótt íslendingar vilji ekki sjá
þær. Danir eru fínt fólk, ég
kann alltaf vel við mig í Dan-
mörku. Einu sinni var ég með
vinnustofu þar ytra ásamt
öðrum og hugmyndin var alltaf
sú að vinna bæði hér heima og
úti. En þetta var dýrt og við
þurftum að láta húsið. Það var
eins þegar ég var í Listaaka-
demíunni í Kaupmannahöfn
1956—57. Þá hafði ég tekið
mig upp með konu og tvö börn
og haldið út en þurfti svo að
snúa heim til að vinna fyrir
mínu daglega brauði.”
— Gastu ekki þvegið upp
eða skúrað í Höfn?
„Nei, andskotinn!” segir
Sveinn og gefur Blazernum
duglega inn síðasta spottann
upp að græna húsinu sem hýsir
vinnustofu hans og myndir.
Nágrannar Sveins þarna í
Krísuvíkinni eru ekki margir,
helst eru það hundruð alisvína
sem dvelja í stóru búi rétt við
túnfótinn og svo stóri skólinn
sem stendur næstum fullbyggð-
ur rétt utar og varð ónothæfur
þegar kenningar í uppeldisfræði
breyttust skyndilega erlendis.
Þarna situr Sveinn i allri guf-
unni og hveralyktinni, þegar frí
gefst frá glæpamálum, og málar
stóru myndirnar sínar.
„Nei, lyktin er ekkert vond,
hún venst. Hér er gott að
mála, ég mála landslag og bæti
svo alls kyns kynjaverum inn í
það. Þessar kynjaverur eru hér
út um allt, ég sé þær allt í
kringum mig en fólk sem
brunar hér í gegn í bílum
sínum sér náttúrlega ekki neitt.
Krísuvík er dálítið skrýtinn
staður, Krísuvík heitir hann
vegna þess að til forna bjuggu
hér munkar sem hétu Krísar og
gengu um í hvítum kuflum.
Eitt sinn voru hér 13 bæir og
fullt af fólki en nú eru allir
farnir. 13 er ekki góð tala en
sagan segir að fólk hafi hrakist
héðan vegna drauga og svo átti
að vera skrímsli í vatninu.
Þetta skrimsli hefur að vísu
enginn séð en ég hef málað
það margoft og gestir mínir
geta barið það augum á sýning-
unni. Ég ætla að það sé í fyrsta
skipti sem skrímsli þetta er sýnt
opinberlega.”
— En draugarnir?
„í þessu húsi þreifst ekkert
fólk vegna draugagangs, eða svo
var sagt. Hins vegar hef ég
aldrei orðið var við neinar
vofur hérna síðan ég flutti inn.
Ég hitti nokkra drauga hér á
þröskuldinum þegar ég fyrst
kom en þá voru þeir á útleið,
enda hafa þeir vitað sem rétt
var að ekki er rúm fyrir fleiri
drauga en mig einan hér í hús-
inu. Hvert þeir fóru veit ég
ekki — kannski ofan í vatnið
til skrímslisins?”
— Þú segist rétt hafa fyrir
kostnaði með því að sýna. En
hvernig fer opinber starfsmaður
með meðallaun að því að keyra
um á bólstraðri lystikerru, hafa
vinnustofur út um allt og eiga
hesta — svo ekki sé minnst á
finu húfuna sem þú ert með?
„Það er rétt, ég hef rétt upp
í kostnað. Þetta er allt hluti af
kostnaðinum, bíllinn, vinnu-
stofurnar, hestarnir. Hélstu
e.t.v. að með kostnaði væri
aðeins átt við léreft og máln-
ingartúbur? Nei, ég þarf að
eiga góðan bíl til að komast á
milli staða, ég þarf að eiga
góða vinnustofu til að geta
unnið og hestarnir eru ómiss-
andi, maður sér svo mikið af
mótífum á hestbaki.”
— Hefur þér einhvern tíma
tekist að sameina starfið og list-
ina — tengjast glœpir listum á
íslandi eins og stundum í út-
löndum?
„Starfið og listin! Kollegar
mínir í lögreglunni skilja ekki
allir hvað ég er a0 fara. Þegar
ég byrjaði að mála um borð í
togurum á frívöktum 25 ára
gamall þá var ég kallaður vettl-
ingamálarinn, eftir að ég kom í
lögguna hef ég verið kallaður
Sveinn klessa. Það er skiljan-
legt, ég mála voðalega stórar
myndir og hef ekki próf úr
listaskólum. Einu prófin mín
eru úr Sjómannaskóla og Lög-
regluskóla. Þó lærði ég mjög
8 Vikan 31- tbl.