Vikan - 31.07.1980, Blaðsíða 41

Þýðandi: BJörn Baldursson. (Ljósm. einkaréttur Vikan — Worldvision Enterprices Inc.)
Annar hluti
Við ættum ekki í stríði og þvi þyrfti þá si
og æ að ganga i stígvélum?
,.Þú verður að gera það," sagði hún.
„Fólk ber virðingu fyrir þér. Kaupmenn-
irnir i grenndinni vita hver þú ert. Þá fæ
ég besta kjötið. ávextina og grænmetið.
Sá sem er voldugur á að nota vald sitt."
Ég sagði ekkert. Aldrei hafði hvarflað
að mér að meðal þeirra friðinda sem SS-
búningurinn veitti væru þykkari kjöt-
sneiðar og þroskaðri melónur. En Marta
er svo séð. Hjartakvillinn hefur aldrei
dregið úr snerpu hennar eða gáfum.
Ég reyndi að fá Pétur til að bjóða mér
góða nótt með kossi en hann hljóp burt
frá mér. Ég kyssti Mörtu i kveðjuskyni
áður en ég færi til vígsluathafnarinnar
og minntist atriðisins í llións-kviðu
Þegar Hektor setti á sig gljáfægðan.
fjöðrum skrýddan hjálm sinn og eigin-
kona hans heldur á loft syni þeirra til að
'eyfa honum að dást að föður sínum og
barnið æpir yfir sig af skelfingu. svo
óttaðist þaðútlit hans.
Viðbrögð Péturs valda mér
leiðindum. Ég hafði aldrei ímyndað mér
að ég væri þess háttar maður að börn
mín forðuðust mig.
Frásögn
Rúdís
Á árunum 1935—38 hertist enn
kverkatakið á gyðingum i Þýskalandi.
Við fórum hvergi. Móðir min hélt þvi
stöðugt fram að ástandið myndi batna
og faðir minn samsinnti henni.
Anna hafði neyðst til að hætta i
skólanum og stundaði nú nám í einka-
skóla i eigu gyðinga. Hún var afbragðs-
nemandi, miklu betri að mér fannst en
Karl eða ég. Karl reyndi að sjá sér far-
borða með listmálun og fékkst sama og
ekkert við auglýsingagerð. Inga dáði
hann, starfaði sem ritari' og var
Barta Weias og dóttír hennar,
Anrta, æfa saman lag tíleinkað af-
mæli Jósefs Weiss.
aðalfyrirvinna heimilisins. Ég hjálpaði
til við heimilisstörfin og var orðinn hálf-
atvinnumaður í knattspyrnu. Við rétt
skrimtum.
Nú var orðið augljóst að sjúklingar
föður míns voru þeir einir sem voru ekki
svo forsjálif, frekar en við, að fara úr
landi.
Dagbók
Eiríks Dorfs
Berlin
í nóvember 1938.
I dag lágu fyrir hin hversdagslegustu
verkefni, m.a. skýrslur frá fólki sem
njósnar um nágranna sina. Ég rakst á
kunnuglegt nafn á borði mínu, Jósef
Weiss lækni.
Satt að segja var það kærkomin til-
breyting frá þeim leiðindastörfum sem
ég hef haft með höndum að undanförnu.
öðru hverju fæ ég að fara á fundi með
Heydrich en sjaldan verð ég vitni að
þeim ákvörðunum sem teknar eru af
æðstu valdamönnum. Samt féyni ég,að
kvarta ekki. Ég er duglegur, vipn skipu-
lega og Heydrich getur treyst þvi að ég
sjái svo um að skipunum hans sé full-
nægt. „Látum Dorf um þetta,” segir
hann oft þegar einfalda þarf orðalag eða
umskrifaskýrslu.
Ég þarf ekki að kvarta. Marta virðist
betri fyrir hjartanu og börnin eru hraust.
Við fáum nægan mat.
Þegar ég rakst á nafn Jósefs Weiss í
dag minntist ég þess að heilsa Mörtu var
nú stórum betri. Dvöl okkar á lækninga-
stofu hans fyrir þremur árum rifjaðist
upp fyrir mér. Ég las orðsendinguna.
Hún var frá lítilsigldum skrifstofumanni
sem bjó andspænis læknishúsinu.
Gyðingurinn Jósef Weiss, sem rekur
læknisstofu að Groningstrasse 19, hefur
stundað a.m.k. einn sjúkling af arískum
stofni. Þetta er brot á Nurnberg-lög-
unum og þarf að athuga nánar. Hér er
um að ræða konu, ungfrú Gutmann,
sem sést hefur fara á stofu læknisins.
Litilfjörlégt málridrtdtr—venjttfegum
kringumstæðum hefði ég falið rann-
sóknina starfsmanni RSHA þar sem
sú deild fer oftast með mál gyðinga.
Ég velti þessari skýrslu fyrir mér um
hríð. Varðaði mig nokkuð um þetta
mál? Ég er samþykkur áætlun okkar og
styð skoðanir Heydrichs á málefnum
gyðinga. Ég hef brotið Mein Kampf til
mergjar og f^llst á að þýsku þjóðinni
standi eilíf ógn' af gyðingum og líklega á
ég ekki að láta gamla þakkarskuld við
lækni hafa áhrif á mig. Því veit ég ekki
með vissu hvers vegna ég hegðaði mér
eins og ég gerði í dag. Ég afklæddist
einkennisbúningi mínum, fór í látlaus,
grá jakkaföt og hugsaði með mér: „Ef til
vill á ég Weiss skuld að gjalda.”
Biðstofa hans var óhrjálegri en rrlíg
hafði minnt. Málningin var tekin að
flagna af veggjum og lofti. Inni sátu
gamall gyðingur og ungt par. Ég barði á
matt glerið. Weiss læknir opnaði. Hann
var klæddur hvítum sloppi. Hann var
tekinn í andliti og gráhærður. Hann bað
mig að bíða andartak, hann væri að
skoða sjúkling.
Þá bar hann kennsl á mig. „Guð minn
góður,” sagði hann. „Þetta er Dorf.
Gakktu í bæinn.” Hann bað sjúklinginn
að biðaframmi.
Aftur leit ég á myndirnar á veggnum
— af konu hans, börnum og brúðhjón-
unum. Ég virti vandlega fyrir mér
myndirnar af yngri börnunum. Pilturinn
virtist harður af sér. Hann var i knatt-
spyrnubúningi.
„Þetta er Rúdí, yngri sonur minn,”
sagði læknirinn. „Hann var miðherji hjá
31. tbl. Vikan 41