Vikan - 07.11.1985, Blaðsíða 23
FJÖgur stórmannl smáflugsins á Islandi, ASLO sjálfur, það ar Asgair Long, Jón, forsvarsmaður Tóm-
stundahússins, Kristinn Gunnarsson, formaður Þyts, og loks ritarinn makalausi, Lárus Jónsson.
smáflugmanna, vetur konungur,
hefja smáskærur og loka þá inni
með flugflotann uns snjóa leysir.
En í því mótlæti finnst líka glæta
— eins og oft í svipuðum tilfellum
— aldrei eru smíðaðar fleiri,
glæstari né háfleygari smávélar
en einmitt á veturna.
I þann mund sem blaðamaður
mætir til leiks hefur hvítur far-
kostur sig til flugs með miklum
hreyfilhljóðum, gapandi áhorf-
endum til sýnilegs unaðar. En í
talsverðri hæð fatast farkostinum
skyndilega flugið og tekur að
hringsnúast á hraðri leið niður á
við uns... hann óafstýranlega
rekst í grænan grassvörðinn og
klofnar í frumparta sína. Ohug
slær á mannskapinn en eftir að
hafa kyngt fyrsta kekkinum þjóta
menn að slysstaðnum þar sem
athugasemdirnar fljúga.
„Sú splundraðist rosalega,
maður.”
„Sverrir greyið hefur orðið
bensínlaus,” og svo framvegis.
Enda þótt blaðamaður telji
síðari staðhæfinguna ekki meö
öllu tilhæfulausa spyrst hann í
krafti stöðu sinnar nánar fyrir um
tildrög óhappsins. Einhverjir tala
um misvísun stjórntóla, mannleg
mistök og þvíumlíkt en Lárus
Jónsson, sá ágæti flugkappi, hefur
ferska kenningu á takteinum eins
og hans er von og vísa.
„Sjáðu, svona fer hann Sverrir
að, prófar sig áfram í þessu, tekur
áhættu, lætur reyna á mistökin.
En í leigufluginu, þar skeður
aldrei neitt hjá honum. Hann fær
þjálfunina hér.”
— Eruð þið tryggðir gegn slys-
umáborðvið þetta?
„Nei, ekki gegn svona löguðu,”
segir Lárus kíminn yfir fávísi
blaðamanns. „En ef svona vél
flygi aftan í hvirfilinn á þér fengist
það allt saman bætt. Ég er meira
að segja viss um að foreldrar þínir
fengju minnst eina sólarlandaferð
útáþað, ha, ha, ha...”
Einn viðstaddra telur sig knúinn
til að upplýsa blaðamann um þá
staðreynd að hingað til hafi smá-
vél ekki einu sinni grandað mávi,
hvað þá mönnum í hans stöðu.
Hvar eru þeir
alvitlausu?
Það er orðið mikið kraðak fólks
þarna á túninu og ljóst að Þyts-
kappar eiga síður en svo einleik
þessa síðdegisstund við Elliðaár-
vog.
„Hvar eru þeir alvitlausu?”
rymur í askvaðandi aðkomu-
manni.
„Meinarðu þá í Snarfara? Þeir
eru þarna hinum megin á vogin-
um, sko, þú sérð þá þarna,” segir
prúður flugáhugamaður og bendir
á nokkrar skútur, svífandi seglum
þöndum. Or allt annarri átt
heyrist bílhorn þeytt og skömmu
síðar sést gljáfægð kerra liða
fram með vegarslóðanum, forn-
fúin mjög og vantar engan nema
Harold Lloyd, hangandi í vara-
dekkinu. „Þetta er Ford, ’27
módelið,” segir prúðmennið sem
hvað mest vissi um skúturnar
áðan. Blaðamann fýsir nú að
kunna deili á manni þeim sem þá
kynnir sig sem Ásgeir Long, fyrr-
um flugmann, nú smáflugmann og
flugfélagsforstjóra.
„Jú, jú, ég segi kunningjunum
alltaf að ég reki heilt flugfélag,
sem er náttúrlega hreina satt.”
Blaðamaður fær það síðan
uppgefið að flugfélagið ASLO
(myndað úr upphafsstöfum for-
stjórans) sé hið eina innan smá-
fluggeirans og óttist forstjórinn
ekki samkeppni í nánustu framtíð.
Nú er margt hjalað og blaðamanni
skilst að tilveran hafi ekki bein-
línis mulið undir ASLO fremur en
önnur flugfélög hérlendis, allra
síst þegar vél félagsins — Harry
Crash — fórst í sínu fyrsta flugi.
„Jú, það var ansi sorglegt. Það
var í Kópavogi, í fyrsta fluginu
hans. Þaö klofnaði á honum
vængurinn, smíðisgalli, það var
ekkert hægt að gera.
Mannsfórn við Geirsnef
En nú er greinilega eitthvað
mikilfenglegt í uppsiglingu. Lárus
Jónsson geysist um svæðið og
skipar ábúðarmikill börnum og
öðrum ábyrgðarleysingjum að
yfirgefa flugvallarsvæðið hið
snarasta og hörfa flestir yfir
kaðal, enda flugkappinn í ham.
Jú, það gat ekki minna verið.
Sjálfur ritari smáflugmanna-
félagsins Þyts hyggst stefna henni
rauðu sinni á loft og það kvisast út
að ekki aðeins ætli Lárus að sýna
fólki listflug eins og fegurst gerist
heldur fallhlífarstökk í ofanálag.
Menn færa sig, allir sem einn, í
sjónmál við athafnasvæði
meistarans — engin hans minnsta
hnitmiöuð hreyfing fer fram hjá
fólki. Svo gerist þaö smátt og
smátt— fjarstýrður mótorinn
drynur uns hann nær fullum styrk
og sú rauöa tekur hægt og varlega
að fikrast eftir grænni brautinni,
svo hraðar og hraðar og — já, nú
lyftir hún sér — og... FLÝGUR.
Ekki má á milli sjá hvor seið-
ir meiri athygli, rennilegur
skrokkurinn á himinhvolfinu eða
listflugmaðurinn á jörðu niðri,
yfirkominn af hamingju. Og nú
stefnir hann henni hærra... og enn
hærra. Hálsreigðir áhorfendur sjá
nú ekkert nema örsmáan, dökkan
díl á bláum fleti. Þá sleppir Lárus
stökkvaranum hugprúða. Fagn-
aöaralda fer yfir um leið og sá
stutti birtist, hangandi í netinu.
En hvað er þetta? Á hann að fara
svona hratt? — Voðalegur hraði er
þetta — hann beinlínis brunar
niður. Haldi hann þessum hraöa á
leiðarenda má kalla á lík-
flutningamennina strax. Og nú
verður mönnum litið á vélina og
ekki er hún gæfulegri. Rétt eins og
hafi hún ekki þolað viðskilnaðinn
viö stökkvarann feiga endasendist
hún niður á við eins og í yfirveg-
uðu sjálfsmorösflugi. En... loksins
tekst Lárusi með úrslitaátaki að
knýja þá rauðu á réttan kjöl. Það
gat heldur ekki annað verið, hann
hefur bara ætlað að reyna á þolrif
áhorfenda, hann Lárus, hann brot-
lendir sko ekki í miöju listflugi.
Hins vegar telur hann ekki eftir
sér að fórna einum fallhlífar-
stökkvara veiti það einhverjum
skemmtan. Og í þann mund sem
stökkvarinn lendir í læknum
hrópar ritarinn: „Sækiðhann,” og
tveir ungir hlauparar leggja sem
byssubrenndir út á engið.
Blaðamaður snýr sér að ASLO
sjálfum og spyr: — Hefði hann
farist í raunveruleikanum?
„Já, hann hefði farist,” segir
forstjórinn og brosir breitt. Og um
það bil sem Lárus hleypur til móts
við sjúkraliðana, hrópandi leið-
beiningar örvæntingarfullum
rómi, búast blaðamaður og ljós-
myndari til heimferðar. Blaða-
maður hefur um nóg að hugsa á
þeirri leið. Hann veltir fyrir sér
„áhættu” flugsins og ályktar með
sjálfum sér að líklega sé Þytur
bráðnauðsynlegur flugöryggi
þjóðarinnar, alltént meðan sumir
geti enn algerlega fullnægt flug-
þrá sinni í þrefalt smækkuðu
formi smáflugsins. Það er betra
að einskoröa svona sýningar við
Geirsnef, hugsar hann, ekki yröu
þær burðugri á Reykjavíkurflug-
velli. Alltént fengju þá hjálpar-
sveitirnar nóg að starfa.
Og blaðamaður strýkur sér um
hvirfilinn og telur sig bara hafa
sloppið nokkuð vel miðað við
aðstæður.
45. tbl. Vikan 23