Vikan - 10.04.1986, Side 47
Einfáldar aðstæður í miðaldaþjóðfélagi ólu af
sér einfaldan sannleika. Þeir sem voru með
mikið hlass veltu því með lítilli þúfu. Til þess
að skilja heiminn var nóg að skilja náttúruna
umhverfis sig.
Nú er öldin önnur. Allt umhverfis okkur eru
vélar sem við höfum sjálf búið til en kunnum
oft ekkert á, skipulag sem við höfum gert en
ráðum ekkert við. Gömlu húsráðin eru máttlaus
gagnvart þessum aðstæðum. Þess vegna fer
næstum því allt úrskeiðis og tilraunir til endur-
bóta gerailltverra.
Til allrar hamingju er stundum ljós i myrkr-
inu. Einstaka maður hefur hæfileikann til þess
að fella staðreyndir um nútímah'f í kennisetn-
ingar.
Segja má að þrír menn megi teljast stóru
spámennirnir á þessu sviði. Þeir heita Murphy,
Parkinson og Peter.
Kafteinn Ed. Murphy var amerískur verk-
fræðingur sem vann árið 1949 við verkefni
MX981 fyrir flugherinn við Edwards flugvöllinn
í Muroc í Kaliforníu. Við vinnu sína þar upp-
götvaði hann að allt sem getur farið úrskeiðis
fer úrskeiðis. Til eru þeir sem halda því fram
að Murphy hafi gert þessa uppgötvun þegar í
ljós kom að það var annar erfmgi að ættar-
auðæfum stúlkunnar sem hann var lofaður (það
er að segja stúlkunnar sem hann var lofaður
um þær mundir).
C. Northcote Parkinson var óþekktur sögu-
prófessor við háskólann í Malaya fram til 19.
nóvember 1955. Þá skrifaði hann ómerkta grein
í The Economist þar sem hann setti fram kenn-
inguna: Öll vinna fyllir út í þann tíma sem
áætlaður er fyrir hána. Hann öðlaðist þegar
heimsfrægð.
Dr. Lawrence Peter er nú búsettur í Kali-
forníu. Hann setti fram Peterslögmálið ásamt
Raymond Hull árið 1969. Það hljóðar svona: I
hverju einasta fyrirtæki hafa starfsmenn til-
hneigingu til að hækka upp í stöðu sem þeir
ráða ekki við.
Hér koma nokkur lögmál í svipuðum anda
sem vonandi verða lesendum nokkur stoð í
dagsins önn.
Hjálparlögmál Ásbjörns:
Þegar hjálpin er næst er neyðin næst.
Odontlögmálið:
Tannpínan byrjar þegar tannlæknastofan er
lokuð.
Dyralögmálið:
Maður ýtir alltaf á hurð sem opnast út og öfugt.
Bótalögmálið:
Það sem er týnt finnst aidrei fyrr en maður er
búinn að kaupa eitthvað nýtt.
Veltilögmálið:
Hlutir, sem geta rúllað, fara alltaf undir
þyngsta húsgagnið í stofunni.
Ábyrgðarlögmálið:
Ábyrgðartimi er sá tími sem það tekur hlut að
eyðileggjast.
Lögmál handaríska hersins:
Flýttu þér og bíddu.
Áleggslögmálið:
Brauðsneiðin dettur alltaf með sultuhliðina
niður.
Fisbeinlögmálið:
Sprungið dekk er bara loftlaust að neðan.
Fyrsta sérfræðingslögmál:
Spyrðu aldrei rakara hvort þú þurfir að láta
klippa þig.
Spámannslögmálið:
Því lengra að heiman þeim mun meiri sérfræð-
ingur.
Pompidoulögmálið:
Það eru þrjár leiðir til andskotans: konur, spil
og sérfræðingar. Þægilegust er leiðin með
konum, fljótlegasta leiðin er í gegnum spilin
en sú öruggasta er með aðstoð sérfræðinganna.
Wittgensteinslögmálið:
Maður á að halda kjafti um hluti sem maður
hefur ekkert að segja um.
Stieglerslögmálið:
Það eru yfirleitt bara fjórtán toppmenn til á
hvaða sviði sem er og oftast eru þeir ekki nema
sex.
Blaðmannslögmálið:
Blaðamaður er sá sem skilur kjarnann frá hism-
inu og prentar hismið.
Lögmál sálarlífsins:
1. Sérhver sá sem fer til sálfræðings ætti að
láta rannsaka á sér höfuðið.
2. Jafnvel menn með ofsóknaræði eiga sér óvini.
3. Sálræn vandamál aukast í réttu hlutfalli við
fjölgun sálfræðinga.
4. Taugabilun er smitandi.
Shaw/Menckens lögmálið:
Þeir sem geta gera.
Þeir sem ekki geta kenna.
Þeir sem ekki geta kennt verða rektorar.
Puttslögmálið:
I sérhverju fyrirtæki eru tvær gerðir manna,
þeir sem skilja það sem þeir gera ekki og þeir
sem skilja ekki það sem þeir gera.
Ákvörðunarlögmál:
Ef þú kemst ekki hjá því að taka ákvörðun
skaltu stofna nefnd.
Joneslögmálið:
Sá sem getur brosað þegar eitthvað fer úrskeið-
is veit hverjum hann getur kennt um.
15. TBL. VIKAN 47