Vikan - 16.04.1987, Side 34
Þorsteinn Pálsson, formaður SjálfstiwMstlokksiiis,
yfirheyrður af Elínu Olmu Arthursdóttur, Alþýðuflokki
Þjóðarsátt eða ekki
- Sjálfstæðisflokkurinn boðaði til blaða-
mannafundar fyrir síðustu kosningar þar sem
hann hét ungum húsnæðiskaupendum 80%
lánum. Nú hefur verið reist miðstýrt kerfi sem
sogar fé af landsbyggðinni til Reykjavíkur og
hefur skilað nýrri husnæðiskynslóð inn í 26
mánaða biðröð. Var það þetta sem Sjálfstæð-
isflokkurinn átti við á blaðamannafundinum
vorið.1983?
Forsendur spurningarinnar eru villandi og
auðheyrilega teknar upp eftir Jóhönnu Sig-
urðardóttur sem hefur reynt að gera kerfið
tortryggilegt. Þetta húsnæðiskerfi vapð til í
samningum milli aðila vinnumarkaðarins og
ríkisstjórnarinnar. Á öllum ferli ríkisstjórnar-
innar hefur verið sett stóraukið fé inn í kerfið.
Efnahagsaðgerðir stjórnarinnar hafa auðveld-
að fólki að komast út úr vandanum sem það
átti við að glíma og var reyndar tilkominn
að tveim þriðju hlutum fyrir tíð þessarar ríkis-
stjórnar. Það var alltaf ljóst að veruleg ásókn
yrði í lán í nýja kerfinu en það þarf að halda
utan um kerfið svo ekki komi til stóraukin
þensla eins og hugmyndir um milljarða inn í
húsnæðiskerfið myndu leiða til. Þá byggjum
við við stóraukna verðbólgu og tjármagn
væri dregið frá atvinnuvegunum.
- Og meira um húsnæðislán. Ríkisstjórnin
hét því að greiða niður vexti vegna húsnæðis-
lána þegar lögin voru samþykkt, en það
fyrirheit gildir aðeins til 25. apríl. Munt þú
beita þér fyrir áframhaldandi niðurgreiðslu á
vöxtum eða láta markaðsvexti ráða?
Mér finnst eðlilegt að vextir af húsnæðislán-
um séu niðurgreiddir. Það er ljóst að þeirri
stefnu verður haldið áfram. Hvort vextirnir
hækka eða lækka er ekkert hægt að segja um
en eðlilegt er að þeir séu undir markaðsvöxt-
um.
- Á stuttum formannsferli hefur þú átt í
erfiðleikum með það sem kallað hefur verið
„gamla ráðherragengið" eða „framsóknar-
mennirnir í Sjálfstæðisflokknum" og telja
margir yngri sjálfstæðismenn að 3000 milljóna
króna fjárlagahalli í ár sé afleiðing þess. Skýr-
ir þetta að stjórn efnahagsmála er rjúkandi
rúst þegar ríkisstjórn mesta góðæris undan-
genginna ára er að fara frá?
í spurningunni koma fram óviðeigandi full-
yrðingar. Kynslóðaskipti hafa verið með
eðlilegum hætti í Sjálfstæðisflokknum, sem er
stærsti fiokkur þjóðarinnar. Efnahagur í
landinu stendur með miklum blóma og ég
held að meira að segja í kosningabaráttunni
þori stjórnarandstaðan ekki að halda öðru
fram. Kaupmáttur hefur aukist, verðbólgan
hefur minnkað. Árangur í efnahagsmálum er
í samræmi við þau markmið sem þessi ríkis-
stjórn setti sér. Hvað varðar halla á ríkissjóði
þá er hann hluti af pólitískri ákvörðun um
þjóðarsátt. Eg hef sagt að rikissjóð eigi að
reka hallalausan, en það er fráleitt að hugsa
sér að það geti gerst í einu vetfangi. Menn
skulu muna að peningar koma ekki ofan úr
skýjunum. Menn verða að svara því hvort
þeir standa með þjóðarsáttinni eða ekki.
- Finnst þér siðferðilega rétt að gera sölu-
samning við forsvarsmenn bænda til fjögurra
ára upp á 28 þúsund milljónir króna skömmu
áður en ríkisstjórn fer frá?
Já. Með nýju búvörulögunum eru gengin
skref til að aðlaga landbúnaðinn íslenskum
markaðsaðstæðum, þetta er í fullu samræmi
við það. Menn eiga að vita að hverju þeir
ganga.
- Gagnast þessi samningur ekki fyrst og
fremst milliliðakerfinu en ekki þeim bændum
sem nú eiga í erfiðleikum.
Nei, hann gagnast fyrst og fremst bændum,
hvort heldur þeir reka stór bú eða lítij, og við
stefnum í meginatriðum í rétta átt. Ég nefni
staðgreiðsluna.
- Sjálfstæðismenn - og þú sérstaklega
hafa þangað til nýlega verið talsmenn niður-
fellingar tekjuskatts af almennum launatekj-
um. Nú hefur þú sérstaklega beitt þér fyrir
staðgreiðslukerfi skatta á þá sem þú vildir
áður fella niður tekjuskattinn hjá. Éru þetta
ekki stakkaskipti og viltu skýra hvers vegna
þú tókst stakkaskiptum?
Enn á ný einkennist spurningin af áróðurs-
brögðum Alþýðufiokksins. Það kerfi, sem nú
hefur verið samþykkt, er einfaldasta skatta-
kerfi sem þekkist. Spyrja má hverjar séu
almennar launatekjur. Skattleysismörk hjá
íjögurra manna fjölskyldu eru nú 850.000
krónur, lengra var ekki hægt að ganga, og í
rauninni er þetta meiri árangur en fiestir
þorðu að vonast eftir. Þegar þú spyrð hvort
milliþinganefndin, sem komið var á fót, sanni
ekki að kerfið sé gallað þá var alltaf ljóst að
endurskoða þurfti kerfið eftir álagningu vegna
ársins 1986. Mér þótti fullkomlega eðlilegt að
allir stjórnmálafiokkarnir fengju að fylgjast
með gangi mála í svo veigamiklu máli seni
þessu. Það er raunar athyglisvert að einungis
Alþýðubandalagið hafði athugasemdir við
frumvarpið á Alþingi og Alþýðufiokkurinn
reis upp vegna þess að hann vildi ekki að
þessi ríkisstjórn kæmi þessum breytingum á
skattakerfinu í gegn. Hann vildi fórna hags-
munum skattgreiðenda fyrir íntyndaðan
stundarávinning í kosningum.
34 VIKAN 16. TBL