Vikan - 18.06.1987, Qupperneq 38

Laugardagur á Seltjarnarnesi
Leita til rótanna
- segir Páll Guðmundsson skólastjóri
„Fólkið er sér þess meðvitandi að
hér er sérstakt bæjarfélag en nýtir um
leið kosti þess að búa nærri Reykja-
vík. Fólki líður vel og vill fá að vera
héma. Hins vegar efa ég að hér ríki
meiri „þjóðemiskennd" en annars
staðar. Fáir innfæddir eru í bænum
og menn leita til rótanna. Sjálfur lít
ég á mig sem ísfirðing."
Páll Guðmundsson er skólastjóri
Mýrarhúsaskóla á Seltjamamesi.
Hann er fæddur á ísafirði og gekk
þar i skóla allt til þess að hann hóf
nám i Samvinnuskólanum. Þaðan
fór Páll í Iþróttakennaraskólann og
Kennaraskóla íslands. Þá hafði hann
kennt i Borgamesi í þrjú ár og eftir
tíu ára íþróttakennslu þar árið 1959
gerðist hann skólastjóri Mýrarhúsa-
skóla.
„I sjálfu sér vom ekki mikil við-
biigði að koma hingað. Hér voru
þá 89 nemendur, heldur færri en í
Borgamesi. Fáum árum síðar hafði
Ijölgað í 300 böm í skólanum og
1974 voru þau orðinn 600. Þá var
skólanum skipt. Nú eru bömin hér
frá sex ára aldii og allt til sjötta bekkj-
ar, alls 450 talsins. Sjöundi til níundi
bekkur staifar í Valhúsaskóla.
Börnin emfr jáls
Börnin hér em ákaflega fijáls,
frjálsari en víða, óþvinguð þó án
þess að vera á neinn hátt frek og það
er okkar stefna í skólanum að bæla
það ekki. Umhverfið á sinn þátt i
að skapa fijálsræðið. Gamall nem-
andi héðan, Ámi Indriðason,
handboltamaður og menntaskóla-
kennaii. nefndi cinu sinni við mig að
sér fyndist hann búa að því enn þeg-
ar hann naut svigmmsins. Það var
örstutt í að finna fuglshreiður og
drengurinn var bara hluti af náttúr-
unni.
Þetta er að breytast núna vegna
aukinnar byggðar og við höfum
áhyggjur af því að það sé veiið að
eyðileggja náttúmna. Ástandið er
nokkuð gott úti í Suðumesi en marg-
ir Seltimingar eru þeirrar skoðunar
að ekki megi byggja meira vestur á
bóginn. Valhúsahæðina, Suðumesið
og svæðið út að golfvelli vilja margir
vemda og þar á meðal ég. Þessi svæði
em ekki nein séreign Seltjamamess.
Þau eru fyiir höfuðborgarsvæðið allt
og fyrir utan Elliðaárdalinn er þetta
eina svæðið sem enn er ósnortið.
Margþætt sérstaða
Nessins
Hluti af sérstöðu Seltjamamess er
þetta allt. Við bjóðum annað í stíið-
inn fyiir það sem við síekjum til
stöðu Nessins. Hun er i verulegii
hættu vegna mengunar en það er
ennþá hægt að bjarga hcnni. Nú tök-
um við ekki þá áhættu að fara nteð
bömin i fjöruferðir. Seltirningar hafa
áttað sig á umhverfi sínu en þar koma
aðiir við sögu sem ckki hafa áttað
sig enn."
Páli hefur orðið tíðrætt um ó-
snortna náttúru sem fyrir börnin i
þéttbýlinu er fátiður kostur. Frjálslegt
andrúmsloft hlýtur að vera fengur i.
skólastaifi. En meira um lífið á Sel-
tjamamesi.
„Það hefur veiið mjög algengt að
öll systkini frá sama heimili hafi vcr-
ið hér í skólanum. Við þekktum áður
mjög margar fjölskyldur bamanna
en auðvitað hefur það breyst mikið
síðustu árin. Hingað em gífurlega
miklir flutningar. Þó er mikil festa i
byggðinni og fólk, sent hefur alist
upp á Nesinu, leitar gjaman þangað
aftur. Við emm að fá í skólann böm
fyn-verandi nemenda okkar.
Bömin fara heim í mat í hádeginu
en það gengur varla miklu lengur.
Nú eru lengri leiðir í skólann og
umfcrð miklu meiri og hættuleg víða
þó að almennt ríki gotl öryggi í
umferðinni. Við gerðum könnun i
fyrra sem lciddi i Ijós tið um joað bil
helmingur mæðranna cr heima og
tekur á móti krökkunum. I lin börn-
in ganga beinl tið tilbúnum mat.
Lyklabörnin eru, luigsa ég. ckki fierri
cn annars staðar. Utideildin i Reykja-
vík hefur leill i ljós að hlutfiillslega
eru fi'iir unglingar hcðan í óreiðu.
Við finnum ekki mikið lýrir rót-
leysi meðiil barna og unglinga.
Samfélagið er liltölulega þröngt og
hér hefur verið hættulitið umhverfi
vegna lítillar umferðar. Börnin hafii
getað leikið sér hvar sem jteim sýnist
án [tess að vera í nokkum hættu.
Fastur kjami
kennara
Bæjarfélagið hlynnir að skólanum
á þann veg að kennaramir fá styrk
til að sækja námskeið og eru þvi
ánægðir í starfi. Þess vegna em litlar
breytingar á kennaraliðinu frá ári til
árs. Það er að mínu áliti gmndvallar-
atriði. Sæmilegu skólástarfi verður
ekki haldið uppi ef alltaf er verið að
skipta um kennara.
Okkur hefur tekist að skapa já-
kvæða ímynd skólans. Vikulcga er
opið hús í skólanum og áhugasttmir
kennarar hafa lcitt það sLuf. Á sumr-
in er skólinn nýttur til leikjanánt-
skeiða og næsta sumar verður
aðsLiða þar fyrir unglingavinnuna.
Það er stefna okkar kennaranna að
skólinn verði nolaður sem mcst.
Opinberar byggingttr á að noLt lil
félagslífs þær eiga að vera opnar."
Nú átt þú, Páll, þinn þátt i að
byggja þennan bæ. Hvernig horfir
framtíðin við jtér?
„Fyrir um það bil lutlugu árum
hcyrði ég mann segja að eftir fii ár
yrðum við útsvarslaus. Enn greiðum
við útsvar og alltaf bætist citlhvað
við sem þarl að gcnt. Skólalóöir eru
ekki nærri frágcngnar eins og víðar
a landinu. Þaö þarf að byggjtt við
skólann. I mínum huga er ekki vali
að jx’gar skólinn cr orðinn fullnægj-
andi verður komin önnur kynslóð
sem þarf að sinna. Þtið cr eldra fólk-
ið.
Verndnm náttnruna
Ennþá er möguleiki að halda
náttúrunni í þvi horfi scm nú cr en
við þurlúm að vera á vcrði. Það eru
sterk öll sem vilja byggja vegna jxss
hve gotl verð fiest fyrir lóöimar. Ilui
koma cllaust tiugti á sjóntinnið nátl-
úruverndar en litti svo á að skamm-
tímagróði sé mikilvægari.
Scltirningar halii áttað sig á sér-
slöðu síns umhverfis. Þeir vilja vera
hérna og tim leið njóta nágrennis sins.
Btejarfélögin hér á svieðinu munii
vinna saman en hljóta ;ið halda sín-
um einkcnnum hvert lyrir sig."
Páll med dótturdóttur sinni, Sóleyju: Sæmilegu skólastarfi veróur ekki haldið
uppi ef alltaf er verið að skipta um kennara.
Reykjavíkur. Fjaran er líka hluti sér-
38 VIKAN 25. TBL