Vikan - 17.05.1990, Blaðsíða 46

Milljóndollarakvartettinn frá 1955 endurvakinn 1987. Hér er Roy Orbison kominn i stað Elvis Presley.
NIXON, FYRRUM BANDARÍKJAFORSETI, UM JOHNNY CASH:
„RÖDD AMERÍKU“
Saga söngvarans er með ólíkindum - og afar drungaleg á köflum
Tíðar komur stórstjarna hafa sett svip sinn á skemmtanalífið undanfarna
mánuði. Heimsfrægir hljómlistarmenn hafa litað langan og strangan vetur og
veitir kannski ekki af þegar þjóðarsálin er heldur drungaleg og á köflum illa
haldin af áhyggjum. Dr. Hook, Tammy Wynette og Boney M. komu og sungu
sín fegurstu Ijóð og nú síðast Tom Jones við dágóðar undirtektir. Klappið
eftir lokalag Tom Jones er varla dáið út þegar enn eitt stórmennið í dægur-
menningunni boðar komu sína. Hann heitir Johnny Cash og mun ásamt fjöl-
skyldu sinni og stórsveit hljóðfæraleikara halda tvenna hljómleika í Laugar-
dalshöll dagana 7. og 8. júní. Um þessar mundir heldur kappinn upp á 35 ára
starfsafmæli sem söngvari, sögumaður og lagahöfundur og fer víða í tilefni
af því. Hingað kemur hann frá Bretlandi en þar hefur hann verið á hljómleika-
ferðalagi undanfarið við geysigóða aðsókn.
ohnny Cash er ótvírætt í hópi
hinna stóru í dægurmenningu
hins vestræna heims og ferill
hans er með ólíkindum - langur
w og litr kur. Hann kom fram á sjón-
arsviðið um svipað leyti og Elvis Presley,
söng inn á sínar fyrstu plötur 1954 og hef-
ur haldið velli allar götur síðan. Hann hef-
ur siglt í gegnum öldurót skemmtanaiðn-
aðarins uppréttur og eftir eigin forskrift.
Hann nýtur mikillar virðingar og ber vel
nafnbótina „lifandi og goðsögn" í heima-
landi sínu, allt til efstu þrepa þjóðfélags-
stigans. Á afmæli hans í febrúar síðast-
liðnum sendu fjórir síðustu Bandaríkja-
forsetar honum heillaskeyti meö miklum
hrósyrðum, skeyti sem hafa verið birt í
flennistórum afmælisritum. Þar er hann
meðal annars nefndur „rödd Ameríku".
Rætur Johnny Cash liggja hins vegar
ekki meöal þeirra æðstu og valdamestu.
Þvert á móti er hann rödd hinna raddlausu
í bandarísku þjóðlífi, talsmaður hinna
ólánsömu og gæfusnauðu. Orð eins og
réttlætiskennd, hetjudáð, heiðarleiki og
staðfesta eiga vel við um ímynd Johnny
Cash og á löngum ferli hefur hann ósjald-
an sannað í verki hug sinn til þeirra sem
minna mega sín. í Ijóðum hans og lögum
er alls staðar að finna lífsspeki í ýmsum
myndum og í sögum sem allir skilja.
„Johnny hefur reynt margt um ævina,
meira en margur annar og ekki alltaf verið
barnanna bestur. Ofar öllu öðru er þó
sjálfsvirðingin og virðing hans fyrir lífi
annarra sem alls staðar kemur fram. Það
gerir hann að meiri manni en okkur,“ segir
náinn samstarfsmaður Johnny Cash
gegnum tíðina. Faðir hans, Ray, hefur
meðal annars þetta um hann að segja:
„Hann gerði auðvitað margt í æsku sem
hann hefði ekki átt að gera en hann laug
aldrei, sagði alltaf satt - það er einhvers
virði, ekki satt.“