Vikan - 24.11.1938, Blaðsíða 21

Nr. 2, 1938
VIK AN
21
hálmpípur, sem hann tróð upp í nasirnar.
Það var eins og hann hefði delirium
tremens eða ölæði, þannig slangraði
hann viti sínu f jær milli ógiftu stúlkhanna,
faðmaði þær að sér og elti þær eins og
áleitinn skógarpúki. Stundum skjögraði
hann til Pipa og óskaði honum til ham-
ingju með hálfkveðnum orðum, því að
hann hafði það til síns ágætis að vera
mestur óvinur kúrekanna, hann hafði
brennt bæi þeirra, og samkvæmt lögum
Indíána var hann þá verður að eignast
dýrindis rýting og nýjan boga.
Á þessari villtu skemmtisamkomu var
hin bráðáfenga „chicha“ látin ganga á
milli fólksins, sem teygaði hana í stríðum
straumum. Konur og börn voru með ósið-
leg hróp og læti. Karlmennirnir tóku sig
saman og fóru að hringsnúast með hæg-
um hreyfingum eftir bumbuslætti og reyr-
píputónum, og hristu vinstri fót við þriðja
hvert skref, eins og reglur hins villimanns-
lega dansleiks mæltu fyrir. Dans þessi
líktist þreytulegri göngu herfanga utan
um geysistóran hring. Voru þeir neyddir
til að stíga æfinlega sömu sporin, án þess
að líta upp af jörðinni, eftir hinni þung-
lyndislegu hrynjandi veiðilúðursins og
dimmum undirslætti bumbanna. —
Menn skynjuðu brátt ekkert lengur
nema óminn af hljóðfæraslættinum og
heitan andardrátt dansfólksins, hvort-
tveggja draugalegt eins og tunglskinið og
fjarlægt eins og niðandi fljótið, sem lét
villiþjóð þessari eftir sandskriðurnar á
bökkum sínum, til þess að þar mætti stíga
dans, án þess að reka sig á risagróður
frumskógarins. Konurnar, sem stóðu þegj-
andi inni í hringnum, tóku nú um mitti
manna sinna og fóru að stíga sömu skref-
in klunnalegar og álútar.
En svo létti allt í einu yfir dansfólk-
inu og allir tóku að hrópa með vaxandi
ákefð, svo að undir tók í skóginum, eins
og ómur frá skrækhljóma líkaböng í turn-
hvelfingum einhverrar yfirnáttúrlegrar
kirkju: Aj-j-j . . . Ohe! . . .
— Ég lá í sandinum og studdi hönd
undir kinn. Glóandi skinið frá eldum villi-
mannanna upplýsti umhverfið, svo að ég
gat virt fyrir mér það, sem fram fór á
þessari einkennilegu hátíð.
Fann ég jafnvel til fagnaðar yfir því,
að félagar mínir skyldu vera fullir og geta
tekið virkan þátt í leiknum. Á þann hátt
myndu þeir bezt gleyma áhyggjum sínum,
betur en ég gat gert, og brosa aftur við
lífinu framundan.
En brátt varð ég þess var, að þeir voru
farnir að æpa eins og Indíánarnir, og að
kveinstafir þeirra virtust hafa í sér fólgn-
ar sömu hrellingarnar og vonleysið, eins
og allir væru undir sömu sökina seldir,
væru háðir hinum sömu beisku og óum-
flýjanlegu forlögum. Þessir kveinstafir
gáfu til kynna örvæntingu hinna sigruðu
kynbálka, og ekki var laust við, að þeir
bergmáluðu í hjarta mínu, sem var óvirkur
áhorfandi, en bjó yfir svíðandi harmi, sem
varirnar urðu að leyna. Aj-j-j . . . Ohe! . .
Frymskógurimi —
Framh. af síðu 14.
Þegar ég gekk aftur að hengirúmi mínu,
algerlega einmana, eltu indíánsku stelp-
urnar mig og settust á hækjur sínar um-
hverfis rúmið. í fyrstu pískruðu þær eitt-
hvað saman í hálfum hljóðum. En loks
þorði ein þeirra að lyfta upp horninu á
flugnaneti mínu og teygðu þá hinar sig
strax upp yfir axlir stallsystur þeirra,
góndu til mín og brostu. Ég lét aftur aug-
un og synjaði þannig um bæn þeirra.
Þegar dagur rann, komu dansmennirn-
ir heim í kofann. Brátt lágu þeir endi-
langir á moldargólf inu, og mátti þá ímynda
sér, að þeir væru liðin lík.
Enginn félaga minna var kominn heim,
og það hlægði mig að verða þess var, að
sumar ógiftu meyjarnar voru ekki heldur
komnar. Þegar ég gekk niður að fljótinu
til að athuga, hvernig færi um kænuna
okkar, fann ég Pipa allsnakinn á grúfu í
sandinum, rænulausan og varnarlausan
gegn brunageislum sóíarinnar. Ég tók
hann í fangið og dröslaði honum í skugg-
ann, því mér bauð við þessari tilhneigingu
hans, að vilja ganga ber. Þessi piltur var
hreykinn af hörundsristum sínum og ör-
um og vildi heldur klæðast gajakblöðum
en venjulegum fatnaði siðaðra manna,
þrátt fyrir hótanir mínar og ákúrur. Ég
ætlaðist til, að hann svæfi úr sér vímuna,
og lá hann þarna, unz nóttin skall á. Dag-
ur reis enn, og hann var þarna ennþá
hreyfingarlaus. Þá fór mig að gruna
margt. Ég tók byssuna mína ofan af snag-
anum, þreif í hárið á ættarhöfðingjanum
og knúði hann til að falla á kné á gólfið,
en á meðan myndaði Franco sig til að
sleppa hundunum. Gamh karlinn faðmaði
kné mín og stundi fram skýringu:
— Ekkert, ekkert! Takandi inn y a g é,
takandi inn y a g é !
Ég þekkti eiginleika þessarar jurtar,
sem vísindamaður einn í heimalandi mínu
hafði gefið nafnið ,,telepatína“. Safi henn-
ar hefur þau áhrif, ef drukkinn er, að
menn sjá draumsýnir af því, sem raun-
verulega gerist á fjarlægum stöðum. Ég
minntist þess, að Pipa hafði nefnt hana á
nafn við mig. Hún var honum gagnleg til
þess að komast á snoðir um ferðir kúrek-
anna og um þá staði, þar sem veiðin mundi
bera beztan árangur. Og hann hafði boðið
Franco að taka inn safa þessarar jurtar
til þess að fá nákvæma vitneskju um það,
hvar væri að finna ræningja Alicíu og
Griseldu.---
Nú kom þurrktíminn, og var það lítið
fagnaðarefni fyrir Arturo og félaga hans.
Sumarhitinn brældi steppuna og naut-
gripirnir hlupu ærðir um allt vegna hitans
í leit að vatnsbóli eða einhverjum svalandi
sagga í jarðveginum uppskrældum. í bugð-
óttum, skrælþurrum farvegi ár einnar voru
nokkrar kvígur að krafsa við hliðina á
villihesti, sem var að drepast, með nasirn-
ar á kafi í aurleðjunni. Hópar af Brasilíu-
fálkum gleyptu í sig slöngur, froska og
eðlur, sem skulfu af þorsta og ótta innan
um hræ af beltisdýrum og bjórum. Naut-
ið, sem fór á undan hjörðinni, útbýtti
strátuggum með verndarlegri umhyggju-
semi, eins og til að herða beljurnar upp í
það að fylgja sér til annara héraða í leit að
vatnsbóli; það baulaði öður hvoru til þess
að lokka kvendýrin með sér lengra út á
grösuga sandsléttuna. Ein kvígan, sem var
nýborin, hafði slitið klaufunum upp í
kvikur á því að krafsa í þurran jarðveginn
eftir vatni, og nú kom hún aftur til kálfs-
ins síns til að bjóða honum spenana upp-
þornaða. Síðan lagðist hún á jörðina og
fór að sleikja kálfinn, og þar drapst hún.
Ég tók kálfinn í fang mér, en hann var
nú svo lasburða, að hann drapst líka, áð-
ur en ég fékk tíma til að gefa honum
vatnsdropann, sem ég átti eftir í leður-
flöskunni minni. —
Þegar þurrktíminn var á enda, tók strax
að rigna, og það í heldur stórfeldara lagi.
Og er gengið hafði á nokkrum regnskúr-
um, tók landið að fá á sig annan svip, ekki
vingjarnlegri. Allt flóði brátt í vatni, hvert
sem litið var. Mátti sjá ,,lapa“-páfagauka,
refi og héra klifra hátt upp í trén til þess
að forða sér undan flóðinu, sem lagði und-
ir sig allt láglendið. Og beljurnar, sem
voru á beit niðri á mýrunum með vatnið
upp á miðjar síður, misstu júgrin í gráð-
uga kjafta karibe-fisksins.
Áfram var förinni haldið til kátsjúk-
héraðanna við Vichada-fljótið. Þangað
hafði Barrera ætlað ásamt mörgum mönn-
um er hann hafði í hyggju að selja í ánauð
niður í Brasilíu við Guainia-fljót (Rio
Negro), en þaðan hafði -spurst, að menn
vantaði við kátsjúkvinnslu. Lengi urðu þeir
Arturo einskis varir og ráfuðu um hálf-
viltir, því að erfitt var að fá upplýsingar
hjá Indíánum, og Pipa, • er skildi mál
þeirra, strauk nú frá þeim. Hittu þeir þá
af tilviljun mann, sem tekist hafði að
strjúka úr fangabúðum kátsjúkvinnslu-
mannanna, og hjá honum fengu þeir fulla
vissu um afdrif Alicíu og Griseldu. Barr-
era hafði þær með sér, en karlmennina
hafði hann selt sem þræla. —
Arturo var alls óvanur ferðalögum á
þessum slóðum. Þó gekk honum furðan-
. lega að sigrast á hættum og erfiðleikum,
eins og hinir reyndari félagar hans. En
loftslagið þoldi hann ekki, og hin skað-
vænlegu áhrif þess komu fljótt í ljós.
— Ég hef aldrei orðið eins gagntekinn
af hræðslu og þann dag, þegar ég varð
skyndilega var hvikskynjanar heila míns,
þegar upp rann fyrir mér sönnun þess, að
ég hafði sýkst af hitabeltisköldu. En það
átti sér langan aðdraganda. I meira en viku
hafði ég verið stoltur af því, hvað hugur
minn var skilningsgóður, tilfinningar mín-
ar næmar og f jölbreyttar, hugmyndir mín-
ar hárfínar. Mér fannst, ég hafa svo mikið
vald á lífinu og örlögunum, ég fann svo
auðvelda lausn á öllum vandamálum, að
ég hugði að fyrir mér lægi alveg óvenju