Vikan - 21.09.1939, Side 4

4
VIK A N
Nr. 38, 1939
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin 1111111111111111111111111111111111 iii Mi
Harald Herdal:
| r \
Oveðursnótt.
I Blásvarta haf með bylgjanna hvítu falda l
byltist í hæðir, villt með þrumurödd kalda, i
og stormarnir gegnum stjörnulaust rúmið halda.
Hafið og stormurinn rymja með reiði blæ, I
í rökkvuðum tryllingi þjóta í kringum minn bæ. i
Og særinn ber þang og saltlykt inn yfir landið.
Skipin farast og hafið er hinsta gröf i
hundraða þeirra, er ferðast um veraldar höf.
— En morguninn kemur með örléttan andvara að gjöf. i
Himinninn brosir, er aftur sér auga vort dag, \
I og örléttar bárur kveða við ströndina lag. i
Það er eftirfylgja af óveðurs dauðabrag. \
| Er lífið ekki ein slík óveðurs nótt,
með óró dauðans í fylgd, er svæfir vorn þrótt?
Er endirinn stormur, er hjaðnar svo hægt og rótt? i
| (Björn Dan, þýddi). |
*Villllllllllllllllllllllll|||||1l 11111111111111111111111 lllll■l■■■l•l■lllll■■il•■lll II111111111 lllllllllll■lllll■lllllllll■■l■llllll■■l■■llllll■lllllllllllllllllllll■llllllll■l III ■■■l■l■■ll■lll■lll■llll■■■llll'■'*
síðara fallið varð hann fyrst „goltóttur af
blóði“, segir Þórarinn.
Það er nú með öllu ómögulegt, að mað-
urinn hefði haldið lífi (og verið meira að
segja óbrotinn), ef hann hefði komið niður
á lágrétt. Hann hefir komið niður á fláa
á bjargfætinum með ca. 1 cm þykku lagi
af blautu slýi, sem þarna er. Hann hefir
runnið eitthvað og það dregið úr. Samt
voru föt hans að mestu órifin og hrein.
Hvemig sem á þetta er litið, er atburður-
inn hinn furðulegasti, ekki hægt að finna
líkindi til þess, að svo varð sem varð —
að maðurinn fór ekki í klessu.
Við, sem athugað höfum, séð og skoð-
að, bárum okkur fyrst saman í haust. Mæl-
ingu upp á fáa metra á bjargbrún eða
fallhæð er ekki hægt að gera, nema ef
við Þórarinn kæmum þarna saman. Bezt
væri og að hafa Hólsf jöllung með og ganga
í gljúfrið, ef maður nennti að hafa fyrir
slíku.
Það er nú af ferðafólkinu að segja, að
sumir leituðu niðurgöngu, en hún er hvergi
fyrr en við Hafragilsfoss, tveim kílómetr-
um (bein lína) norðar. Aðrir fóru í bif-
reiðinni upp í Grímsstaði til þess að kalla
á lækni og aðra hjálp. Þarna réði ókunnug-
leiki. Styttra er og fljótfarnara að Skinna-
stað og miklu vissara með símaafgreiðslu,
því að frá Grímsstöðum þarf í síma annað-
hvort um Vopnafjörð og Þórshöfn eða
Breiðumýri og Húsavík til þess að ná
Kópaskeri, en þetta var og eigi á síma-
tíma. Á Skinnastað var og bifreiðin á leið
til læknis, ef önnur fengist eigi. Dag þenna
var allt á ferð og flugi hér í héraðinu, all-
ar bifreiðar að selflytja fólk áleiðis til Ás-
byrgis, því að þar átti næsta dag að vera
samkoma mikil, sem og varð, að þar var
fólk hvaðanæva að á einum 50 bifreiðum.
Kl. 2,10 var símað til mín frá Grímsstöð-
um og ég beðinn að koma á vörubifreið
með rúm etc.
Svo vel vildi nú til, að á Kópaskeri var
stödd utanhéraðs vörubifreið — síma-
manna, er voru að vinna í Axarfirði. —
Skaraði ég nú saman skrani mínu og kl.
2y2 lögðum við af stað og héldum af miklu
forsi upp eftir. Hinn harðduglegi bifreiðar-
stjóri minn, Guðmundur Jónsson frá Múla
í Húnaþingi, sparaði hvorki sig né bifreið-
ina, er hann átti sjálfur. Þegar upp eftir
kom, hittum við fyrir okkur slæðing af
fólki, er ráfaði í eyðimörkinni. Síðan hlup-
um við í gljúfrin um einstigið við Hafra-
gilsfoss. Eru þar klappir litlar og sand-
skriða síðan niður að fara. Niðri tekur við
undirlendi, allbreitt, reifað gróðri. Um 1
km. sunnan við Hafragilsfoss dregst það
saman í snarbratta stórklungursskriðu frá
hömrum niður í á. Hún er svo dauð, að
ekki sér skóf á steini, allt eins og þetta
hefði hrunið í gær — nema á stöku stað
uppi við bergið, þar sem vatn spýtist út úr
því, eru háir hvannarunnar, sem koma upp
úr berri urðinni. Þegar að skriðunni kom,
mættum við A. J. Johnson, fararstjóra
ferðafólksins. Sagði hann líf mannsins, en
vildi snúa til byggða og fá Guðmund til
þess að sækja lið, með því að hið fáa, er
niðri væri, mundi ekki nægja, enda matar-
laust. Þetta var vel ráðið, og sneru þeir
til byggða.
Ég skildi eftir hafurtask mitt mest allt
og hélt á skriðuna. Leizt mér eigi væn-
legt að koma sjúklingi þessa leið, enda
liggur við, að mér þyki eins furðulegt, að
það tókst, eins og hve vel hann slapp frá
fallinu. Illskárst var að fara fast upp við
bergið, en neðar varð að skríða. Héngu þar
heljarbjörg við hvert fótmál, sem barn
hefði getað fellt í ána. Ca. 1 km. sunnar
mætti ég fólkinu með sjúklinginn á stuttu
hurðarflaki, víst fjárhúshurð af Hólsfjöll-
um. Var það búið að tosa honum ca. 150—
200 metra og vera að því lýó klukkustund.
(Ég kom því aldrei þangað, sem Braae kom
niður). Hann hafði náðst i fjöruborði ár-
innar, spriklandi nokkuð í óráði. Hann
var með mörg sár og annar fótur ber-
sýnilega í ólagi — líklega brotinn lærleggs-
háls — en ekki var nú hafin rannsókn.
Sjúklingurinn var mjög kaldur eftir langa
legu og hráslagi þarna niðri, þó að veður
væri gott. Hann var rænulaus, en hreyfði
nokkuð útlimi, nema hinn bilaða fót. Starf-
semi hjartans var ákaflega léleg, æðaslátt-
ur um 180, daufur og óreglulegur, enda
gaf ég manninum næstu sólarhringa og þá
fyrst og fremst strax hjartastyrkjandi lyf.
Lá nú fyrst fyrir að komast til byggða,
og héldum við norður skriðuna. Var þetta
allillt verk og tafsamt. Liðið var: 2 menn
af Hólsfjöllum, er þó gátu ekki borið sjúk-
linginn — annar var gamalmenni, hinn
veikur í hendi. Þá voru Danir nokkrir, en
það var bæði, að þeir höfðu hreint orðið
að gjalti, enda þreklausir sem úr osti væru
eða smjöri — líka unglingar. Við saman-
burð varð ég í fyrsta sinn stoltur af minni
þjóð. íslendingarnir lögðu hver fram sína
krafta, eftir því sem til voru, þöglir og
ótrúlega þolnir. Þarna voru tveir menn
gildlegir og var annar bifreiðarstjórinn, en
hinir voru og vaskir í raun. Ekki vissi ég
nöfn þeirra, en nafn vissi ég á hjúkrunar-
konu frá Kleppi, frk. Áslaugu Sigurðar-
dóttur, sem bar fætur sjúklingsins, er oft-
ast löfðu aftur af flakinu, sem hann annars
valt alla vega á, en þó aldrei af, jafnvel þótt
Framh. á bls. 23.