Vikan - 09.09.1943, Blaðsíða 1

Nr. 36, 9. september 1943
Landsbókasafn íslands
„Söfn eru lykill þekkingar og fróðleiks,“ sagði Jón Jacobson, landsbókavörður,
og svo var og skoðun upphafsmanna Landsbókasafnsins, peirra Schlichtegroll,
aðalritara við hið konunglega vísindaakademí í Miinchen, og Karls Kristjáns
Rafns, hins merka danska fræðimanns og sanna íslandsvinar, sem öllum öðrum
mönnum fremur verður
að teljast „faðir“ safnsins.
Iminningarriti Landsbókasafns Islands
1818—1918, sem Jón Jacobson, lands-
bókavörður skrifaði, segir meðal ann-
ars um tildrög og upphaf safnsins: „Eftir
því sem fram liðu stundir, sáu Norður-
landabúar og aðrar þjóðir af germönskum
kynstofni æ betur, hvílík gullnáma hin
fornu íslenzku sagnarit, eddurnar og
skáldakvæðin voru fyrir þekking á fortíð
þeirra, en sú uppgötvun ól aftur hjá mörg-
um mætum manninum hlýtt hugarþel til
lands vors og þjóðar, sem fóstrað höfðu
slíkan fróðleik og geymt hann í miðald-
anna myrkri. Áhrif hinna fornnorrænu ís-
lenzku fræða fóru með tímanum sívax-
andi og í lok átjándu aldar og byrjun
nítjándu aldar er svo komið, að þau eru
tekin að setja 'mót sitt á ýmsa andlega
skörunga, skáld og vísindamenn, á Norður-
löndum .... Jarðvegurinn var þannig
smám saman búinn undir hinn mikla vöxt,
sem forn-íslenzkt fræðinám tók meðal
erlendra þjóða, þegar fram leið á nítjándu
öldina, og því hugarþeli til lands og þjóð-
ar, sem það nám skapaði, á Landsbókasafn
Islands að þakka tilveru sína, því að
hefðu ekki erlendir fræðimenn gerzt for-
vígismenn þess fyrirtækis, þá eru allar
líkur til, að stöfnun þess hefði dregizt um
langan aldur, ef til vill allt þar til ísland
fékk f járforræði, eftir öðrum framkvæmd-
um að dæma í þarfir íslenzkrar menningar
um þær mundir."
Til er langt bréf frá Friedrich Schlich-
tegroll í Miinchen, dagsett 22. ágúst 1817,
ritað dr. Munters, Sjálandsbiskupi. Þar
íeggur Schlichtegroll til, „að stofnað verði
Sjá bls. 2 og 3.