Vikan - 27.01.1944, Blaðsíða 4

4
VIKAN, nr. 4, 1944
Gömul kona, sem misst hefir allan áhuga á umhverfi sínu,
verður þess áskynja, að listakona hefir notað nafn hennar í
óleyfi. VerðUr það til þess, að hún fær áhuga á lífinu á ný.
Clara de Calignac hafði alltaf haft
gaman af því að lesa. Þegar fólk
. sagði við hana, að tilvera hennar
hlyti að vera dapurleg, þar sem hún væri
algjör einstæðingur, þá brosti hún undr-
andi og benti á allar bækurnar, sem voru
á hillum, sem náðu ofan frá lofti og niður
á gólf í íbúð hennar.
Þeim átti hún að þakka, að hún hafði
fylgst með án þess að þurfa að hreyfa
sig; hún hafði fundið hjarta sitt slá fyrir
hetjurnar og elskendurna, og hún hafði
íhugað og dreymt. Þar sem hún hafði nú
kynnst allri hamingju og þjáningum heims-
ins á þennan hátt, þá sætti hún sig við
það að verða gömul.
Ef það kæmi einstöku sinnum fyrir að
hún færi út, þá svimaði hana af fersku
loftinu, og augu hennar, sem voru blinduð
af dagsljósinu, leituðu eins og hvíldar í
gluggum bókabúðanna, þar sem bækur
með fallegum nöfnum, sem hún hafði ekki
Iesið, freistuðu hennar. Hún keypti stóran
pakka af bókum og flýtti sér heim til að
lesa þær.
cClara de Calignac lifði á eignum sínum,
sém voru litlar, ög hún bjó í skuggalegu
húsi í Rue de Verneuil, en þar sem hjarta
hennar var ekki lengur vel sterkt, ráðlagði
.læknir hennar henni að flytja í sólríkari
íbúð.
Bókum hennar var komið fyrir í sextíu
kössum, kötturinn settur í körfu, öll gömlu
húsgögnin og allt annað var flutt upp á
sjöttu hæð í sólríka íbúð í nýbyggðu húsi
i Camp de Mars.
„Mikil skelfing er að sjá gömlu hús-
gögnin mín í þessu umhverfi,“ sagði
fröken Calignac.
Henni þótti samt vænt um að sjá sólina,
sem hún hafði hafði varla séð síðan hún
var bam. Sólin skein í gegnum þunnu
silki-gluggatjöldin, brann á slitnum leður-
bindum bókanna, og afhjúpaði slitna
bletti gólfábreiðunnar, en Clöru de Cali-
gnac leið vel.
Frá þessari stundu gat það komið fyrir,
að bókin, sem hún var byrjuð á rann úr
.höndum hennar, og hún horfði á himin-
inn og fólkið, sem gekk niðri á götunni, og
hafði áhuga á lífinu, sem var fyrir utan.
Clara de Calignac var há og mögur og
stórskorin í andliti. Andlit hennar var
rautt, hárið strítt og grátt og föt hennar
íátækleg, en rödd hennar var alveg í and-
Stöðu við útlitið. Hún var mild og hæglát,
eins og raddir þær, sem hevrast í bóka-
söfnum þar sem talað er lágt, til þess að
truf-la ekki fólk, sem les.
Þegar veggirnir höfðu verið þaktir af
bókum, sá hún næstum því eftir því, að
hafa flutt í allt þetta ljós, í staðinn fyrir
að búa áfram í dimmu íbúðinni, þar sem
hún hafði lifað svo margar skemmtilegar
stundir. Hún varð næstum feimin, þegar
hún kom inn í svefnherbergið þar, sem
stórir speglar voru, er sýndu útlit hennar
miskunnarlaust. Þar var líka baðherbergi
með mörgum skínandi vatnskrönum.
Litla mjóa rúmið hennar stóð meira að
segja á upphækkuðum palli, og nákvæm-
lega klukkan níu á kvöldin gekk hún upp
tvö þrepin, sem voru upp að rúminu, og
gekk aftur niður þau klukkan sex á morgn-
ana.
Eftirmiðdag nokkurn, þegar hún var að
taka sígilda bók úr heiðursstaðnum í bóka-
hillunum, var hún ónáðuð af þjónustu-
stúlkunni, sem kom inn með blömvönd.
„Hvað er þetta!“ hrópaði fröken de
Calignac. „Blómvöndur til mín? Það hlýt-
ur að vera misskilningur.“
En með þessum yndislegu rósum fylgdi
umslag og á því stóð með klaufalegri en
þó greinilegri skrift: „Til fröken de Cali-
gnac,“ og fyrir neðan stóð heimilisfang
hennar.
„Það er þó ekki afmælísdagur yðar?“
spurði stúlkan.
„Ég hefi aldrei átt afmæli," svaraði
gamla konan.
„Jæja, þá ætla ég að kalla á dyravörð-
inn og vita, hvort hann getur gefið okkur
einhverjar upplýsingar."
VEIZTU —?
1. Hafa úlfaldar augnahár?
2. Hvar er Góðrarvonarhöfði ?
3. Hvaða frönsk drottning lét lífið til þess
að bjarga bömum sínum?
4. Hver var fyrsti Bnglendingurinn, sem
sigldi í kringum hnöttinn?
5. Hvað þýðir franska orðið pourboire?
6. Eftir hvern er þessi vísa:
Syngdu vinur, syngdu skært,
syngdu á þýða strengi,
svo mig dreymi, dreymi vært,
dreymi rótt og lengi?
7. Hvað er kallað skip eyðimerkurinnar ?
8. Hvaða ár var Jón Arason, biskup, háls-
höggvinn ?
9. Hvenær var sænska skáldið Bellman
uppi?
10. Hver var Aþena?
Sjá svör á bls. 14.
Dyravörðurinn kom og var hátíðlegur,
en feiminn á svipinn.
„Ég hygg, að ég geti útskýrt málið,“
sagði hann. „Það er einkennileg tilviljun.
— En við höfum ekki talað um það, til
þess að gera yður ekki gramt í geði. —;
Leigjandinn, sem bjó hér í íbúðinni á und-
an yður, hét eins og þér-----.“
„De Calignac?"
„Já, de Calignac.“
„Ég á enga ættingja. Hver hefir leyft
sér að taka nafn mitt?“
„Það var gerfinafn,“ hélt dyravörðurinn
áfram. „Ég skal segja yður, að þessi kona
dansaði í .leikhúsi----en svo fór henni
að fara aftur, og það var ástæðan til þess
að henni var sagt upp, af því að hún gat
ekki lengur borgað húsaleiguna eða kaup-
mönnunum. Hún varð veik og unnusti
hennar var neyddur til að fara langt í
burtu — til Afríku, held ég; hann var
nefnilega liðsforingi.“
„Þá verðið þér að færa henni þessar
rósir.“
„Hún hefir ekki skilið eftir neitt heim-
ilisfang, svo að ég veit ekki, hvar hún
býr.“
Clara de Calignac var alveg undrandi
yfir blómunum og hefði ekki orðið meira
undrandi, þó eitthvert óþekkt afl hefði lagt
nýfætt bam í skaut hennar.
Það var ekkert bréf og engar upplýs-
ingar með blómvendinum — alveg eins og
í ástasögu — og stilkamir voru vafðir inn
í svo mikinn silkipappír, að það var erfitt
að ná honum af.
„Veslings blómin,“ sagði gamla konan.
„Þau mega ekki deyja. Settu þau í vatn,
Rosalie. En guð veit, hvort ég á til blómst-
urvasa enn þá.“
Rosalie fann þó loks blómsturvasa, sem
var gamall og Ijótur.
„Konan, sem bjó héma, lét blómin
standa á litlu borði, þarna út við glugg-
ann,“ sagði dyravörðurinn, „og svo flutti
hún stól sinn þangað og sat og las.“
„Las hún?“
„Já. En hún las aðeins skáldsögur.“
Þegar dyravörðurinn var farinn, setti
Clara de Calignac vasann á litla borðið, dr6
hægindastól sinn að glugganum og byrjaði
að lesa í hinni sígildu bók sinni. En til
vinstri hliðar tmflaðist hún af fólkinu,
sem gekk á götunni og til hægri af blóm-
unum — og þess vegna varð minna úr
lestrinum.
Eftir nokkra daga byrjuðu rósirnar að
visna, en ekki höfðu þær látið mikið ásjá,
þegar komið var með aiinan blómvönd,
alveg eins og hinn fyrri. Maðurinn, sem
kom með hann, sagðist hafa fengið fyrir-
skipun um, að koma með tvo vendi þessa
viku, en hann sagðist ekkert þekkja send-
andann; svo sagði hann í mestu einlægni
við Clöru de Calignac:
„Ef réttur viðtakandi þeirra er farinn
í burtu, þá skuluð þér bara eiga þau. Mað-
ur getur alltaf glaðst yfir blómum.“
Framhald á bls. 13.