Vikan - 29.10.1992, Page 10

ir, kvaldir eða kaldir - þeim eru allar eigin
bjargir bannaðar. Mannslíf og verðmæti eru
ofar öllu í þessu starfi. Það er Ijóst strax á
fyrstu klukkutímunum á vaktinni. Og það tekur
á menn, alveg sama hvað þeir eru búnir að
brynja andlegt atgervi sitt, þegar þessi dýr-
mætu markmið nást ekki. Vaktin á eftir að
leiða það í Ijós.
Eftir að menn hafa fengið að halda áfram
að næra sig í friði, uppi f kaffistofu slökkvi-
stöðvarinnar, taka enn frekari æfingar og yfir-
ferðir við. Guðmundur á körfubílnum setur
blaðamann upp í tuttugu metra hæð fyrir há-
degi á gamia bílnum en tæplega þrjátíu metra
eftir hádegi á nýrri bíl. Þannig æfir hann sig í
meðferð og stjórn þessa tækis ásamt öðrum
slökkviliðsmönnum en Guðmundur er skráður
á bílinn þessa vaktatörn. Lofthræðsla er ó-
æskilegur eiginleiki meðal slökkviliðsmanna.
HÆGDIR OG RÓLEGHEIT
Hádegið. Maturinn kemur frá Múlakaffi í ein-
angruðum bökkum. Eftir snæðinginn taka
menn í spil og slaka á, dreifa huganum og
hvíla skrokkinn eftir annasaman en þó útkalls-
lausan morgun. En útkallið kemur einmitt í há-
T Sumarliöi tekur vel á því 09 lætur talstöö-
ina aldrei vera langt undan. Utkalliö heföi
getaö komiö einmitt þarna og þá heföu
menn komið út úr Mætti eins og þeir voru
klæddir...og sveittir.
A Jón Viöar aöstoöarslökkviliösstjóri at-
hugar líkamsástand Kristjáns varöstjóra. Ef
marka má svip Jóns mætti ætla aö Kristján
hafi gleymt aö spenna vöövana.
y Hrólfur slökkviliösstjóri fylgist grannt
meó tilburöum varaslökkviliösstjórans á
æfingunni. Allt er skráö.
deginu. Jeppi valt á gatnamótum við árekstur
og tækjabíllinn er kallaður á staðinn. Blaða-
maðurinn er fjarverandi þegar Ijósið kemur og
hljóðmerkið og situr því af sér slysið í hægð-
um sínum og rólegheitum.
Ekki reyndist aðstoðar þörf í þetta sinn og
sneru því fimmmenningarnir, tíðindamanns-
lausu til baka. - Hvar varst þú? spyrja þeir
sakleysislega þegar þeir hoppa niður úr bíln-
um. Og Helgi aðalvarðstjóri bætir um betur
þegar hann segir algert skilyrði meðal slökkvi-
liðsmanna að þeir hafi gert allar sínar þarfir
áður en þeir koma á vaktina. En þar sem
maður úr röðum skrásetjara er ekki ómissandi
hluti af útkallsliðinu geta menn brosað góðlát-
lega að þessu og haldið aftur til sinna starfa.
Reykkafarar dagsins, þeir Sumarliði og
Örvar, taka nú einn sjúkrabílinn og skoða allar
„frumeindir" hans ofan í kjölinn. Allt á að vera
til staðar og á réttum stöðum, ekkert má
vanta. Hann er þrifinn vandlega frá toppi ofan
í gólf, að utan sem innan. Vitaskuld eru bíl-
arnir þrifnir eftir hvert tilvik og það getur víst
verið heldur óyndislegt umhorfs í þeim, svo
ekki sé meira sagt, eftir alvarleg slys eða
slæm veikindaútköll. Guðmundur fer að æfa
sig á aðalkörfubílinn. Þegar hér var komið
sögu, og klukkan orðin eitt, var ekki laust við
að sá er þetta skráir hafi verið farinn að geta
hugsað sér að ganga hreinlega til liðs við
slökkviliðið, skipta á penna og slöngu.
ÞOLRAUN REYKKAFARA
Þá var honum nánast gert að skyldu að slást í
för með reykköfurum dagsins, þeim Sumar-
liða og Örvari, á æfingu. - Þú veist ekkert
nema hafa prófað reykköfun! sagði Helgi
kotroskinn. Þeir sem urðu á vegi manns á
leiðinni í þessa æfingu auðsýndu samúð sína
allir sem einn og Jón Viðar rak smiðshöggið á
undirbúninginn með því að kanna lítillega lík-
amsburði þessa ógæfusama snáps.
Og það kom á daginn að reykköfun á ekki
heima sem fastur liður í dagbók blaðamanna.
Þetta er aðgerð sem allir vilja missa af en er
þó það sem slökkviliðsmönnum þykir hvað
eftirsóknarverðast í starfinu.
Reykköfunaræfingin hófst á því að tveir
menn bjuggu sig upp í allan skrúðann með
súrefnistækin fyrir vitum, rétt eins og í raun-
veruleikanum. Síðan er byrgt fyrir sjónir
þannig að menn þurfa að vaða blindandi inn í
sérstakan sal sem er búinn færanlegum
veggjum. Þannig er hægt að umbreyta sífellt
aðstæðum þar sem ekki er talið verða mönn-
um að neinu gagni að æfa við aðstæður sem
þeir þekkja. Þarna eru tröppur, þröngir gangar
og húsgögn, lítil herbergi og stærri og reynt er
að líkja eftir þeim tilvikum sem upp geta kom-
ið.
Annar reykkafarinn fer með veggjum. Ann-
aðhvort fer hann alltaf hægri hring eða alltaf
vinstri hring. Hinn heldur í höndina á honum
og teygir sfðan alla skanka eins og langt og
hann getur, undir húsgögn, inn í skápa, út á
gólf og með veggjum. Og það sem hendur
snerta strýkur hann með handarbakinu vegna
þess að ef rafmagn er enn á brunastað geta
menn verið í vondum málum við snertingu. Þá
kreppast vöðvarnir og ef lófinn snýr inn að því
sem snert er getur maður átt á hættu að grípa
ósjálfrátt utan um straumhlaðin rör eða víra-
flækjur. Þar getur maður víst setið fastur ef
svo ber undir. Það er auðveldara að kippa að
sér krepptri hendi ef handarbakið nemur
strauminn.
Inni í einu herbergjanna vita reykkafararnir
að liggur maður, raunar um það bil áttatíu
kílóa dúkka í þessu tilviki, þeir vita ekki hvar
og sjá ekkert. Það er þungt að anda með tæk-
in á sér og hitinn inni í galla slökkviliðsmanna
verður ógurlegur, nánast óbærilegur undir
eðlilegum kringumstæðum að kunnugra sögn,
það er að segja í eldsvoða. Einnig vantar alla
þá spennu sem svona björgun hleður í menn
við raunverulegar aðstæður, óttann og flýtinn.
Engu að síður myndast ákveðin örvænting
þegar maður þreifar fyrir sér eins og blindur
kettlingur með fótunum undir húsgögnum og
höndum ofan á þeim. Svo ekki sé talað um
það þegar reykkafarinn hefur fundið þann
sem inni er og þarf að koma honum út. Þá
gengur reykkafarinn, sem fór með veggjun-
um, eftir líflínunni til baka og dregur hinn á eft-
ir sér sem bakkar með þann meðvitundar-
lausa í fanginu. Og þegar súrefnistækin láta
vita með háværu, hvellu og stanslausu flauti
að reykkafarinn sé að verða súrefnislaus þá
verður hann að koma sér út.
Þetta gerðist þegar blaðamaðurinn hengsl-
aðist með dúkkuna út úr „íbúðinni" og hlóð
talsverðri spennu upp í vitundinni þrátt fyrir
meðvitað öryggi. Og það vitnast hér með að
þarna er á ferðinni hrein og klár þrekraun.
Það tók blaðamanninn, sem þykist nú vera í
þokkalegri þjálfun, um það bil hálfa klukku-
stund að ná hjartslætti og öndun niður í eðli-
legt horf eftir æfinguna. Klukkan þrjú var
slökkviliðsstarfið orðið jafnfjarlægt undirrituð-
um og geimferðir.
Þeir Sumariiði og Örvar, sem nú hafði farið
tvær ferðir inn f „íbúðina“, voru hins vegar á
harðaspretti um allt strax eftir baðið, sem er
nauðsynlegur þáttur í reykköfunaræfingu.
Sem betur fór kom ekkert útkall innan
skamms. En það er ekki þar með sagt að
menn hafi lagst i kör. Nei takk, fleiri æfingar.
Einnig kynnti einn af vaktinni, Höskuldur að
nafni, blys og efnaljós sem ætluð eru til leið-
beiningar þyrlunni á lendingarstað en hún er
notuð í síauknum mæli við sjúkraflutninga á
alvarlega slösuðu fólki.
Og einmitt örskömmu síðar lét Helgi Schev-
ing aðalvarðstjóri kalla út áhöfn þyrlunnar.
Þetta var vegna mjög alvarlegs umferðar-
slyss.