Menntamál - 01.11.1945, Page 15

MENNTAMÁL
189
nám en öðrum í barnaskólum? Hafa ekki skólarnir of
lengi og án vilja barið þessa nemendur til bókar í vissum
skilningi, svo að tjón hefur orðið að fyrir skólana og nem-
endurna? En svo hefur orðið að gera vegna þess, að eng-
ar aðstæður hafa verið til þess að koma að verklegri
kennslu fyrir þá.
Virðing fyrir verklegu námi og störfum má ekki heldur
slævast. Sá hugsunarháttur má ekki dafna, að þeir menn,
sem verkleg störf vinni, séu ófínni en aðrir. Gegn þeim
hugsunarhætti þurfa skólarnir að vinna eftir getu.
Fræðsla sú, sem börn fá í skóla, hefur löngum af mörg-
um þótt lítilfjörleg og stundum ekkert smáræði verið
heimtað. Til eru þeir menn, sem telja skólafræðsluna
verri en enga, og virðast sumir þeirra tala í vitund um
sína eigin ofurmennsku að menntun og fræðslu. — Aðrir
eru hneykslaðir á ítroðningi skólanna og þeim bókfræði-
þrældómi, sem varnarlausum börnum sé haldið í, en lítið
eða ekkert sé gert til uppeldis þeirra eða siðfágunar. Vera
má, að vottur af sannleiksneista felist í þeirri ásökun.
Eftir fræðslulögunum eru barnaskólarnir fyrst og
fremst fræðslustofnanir, sem eiga að sjá börnum fyrir
fræðslu á ákveðnu aldursskeiði, en um leið efla skilning
þeirra og þroska og vinna að mótun þeirra, eftir því sem
tök eru á. Hver góður skóli gerir þetta eftir beztu getu.
En mótunarvaldið er ekki hjá skólanum. Eftir þeim form-
um, sem hann starfar nú, getur hann ekki verið einráður
um mótun barnsins til fullorðinS manns, heldur einungis
hjálpað þar til. Börnin koma l’yrst í skólann, þegar gera
niá ráð fyrir að búið sé að leggja allfastan grundvöll að
siðrænni mótun þeirra. Eftir það dveljast þau aðeins í
skólanum nokkurn tíma hvers dags yfir starfstímann, og
heimilið verður eins og áður sá aðili, sem mest hefur að