Menntamál - 01.11.1945, Blaðsíða 17

MENNTAMÁL
191
verði til þess, að frá þeim komi unglingar með tvenns
konar siðferði — prúðmannlegir og drengilegir í skóla og
við ýmis tækifæri, þegar þeim finnst það við eiga, en
óheflaðir og pöróttir á götu og á heimili. — Gæti samt
ekki átt sér stað, að þáttur skólans sigraði að lokum ?
Þegar eru til unglingar með þessa framkomu, og svnir
mismunandi framferði þeirra glögglega, að það eru ekki
skólarnir, sem hafa hið einráða mótunarvald. Það er þess
vegna háskalegur misskilningur, sem mjög kemur fram
hjá almenningi í kauptúnum og kaupstöðum, að telja
skólana uppeldisstofnanir, sem eigi að sjá um uppeldis-
lega mótun barna þeirra.
Margir kasta beinlínis uppeldisskyldum sínum á skól-
ana og bregðast illa við, ef ekki tekst vel til um vanrækt
börn þeirra — álíta, að skólinn hafi brugðizt skyldu sinni.
Það er oft og tíðum engu líkara en þetta fólk álíti, að
skólarnir séu einhvers konar uppeldisleg ummyndunar-
verkstæði, sem geti í flýti sneitt af börnum þeirra sið-
ferðislega vankanta og gert þau að fyrirmyndarmönnum
í allri framkomu. Þessu fólki fer sízt fækkandi, þótt marg-
ir vinni uppeldisstörfin af skilningi og mikilli kostgæfni
og takist vel. En þessi skilningur manna á starfsemi skól-
anna er ærið hættulegur, þar sem skólarnir verða að
treysta á þann grundvöll, sem heimilin hafa lagt að skap-
gerðar- og siðferðismótun barnanna. Og til tjóns hlýtur
að leiða, ef sambandið milli heimilis og skóla rofnar þarna.
Það er þess vegna hin mesta nauðsyn á að kveða þessar
skoðanir niður og koma fólki einhvern veginn í skilning
um uppeldisskyldur þess. Það kann að verða erfitt og
ógerningur með það fólk, sem ekki hefur nein siðræn eða
vitræn tök til uppeldislegra áhrifa, en um uppeldisrétt
þess fólks er vafasamt. Samband heimila og skóla þarf
að verða náið: samstarf, en ekki ókynni og skilningsleysi.
Telja má líklegt að miklu megi ] ‘ka til úrbóta með íiánu