Heima er bezt - 01.07.1952, Blaðsíða 7

Nr. 6
Heima er bezt
199
Astralía — land möguleikanna
Astralía er í rauninni ekkert
annað en mjó landræma um-
hverfis heljarmikla eyðimörk.
Álfan er rúmlega tíu sinnum
stærri en Þýzkaland, en hefur
ekki nema sjö og hálfa miljón
íbúa. Allur miðhluti landsins er
auður og óbyggður, eins og lands-
lag á tunglinu.
Milli strandlandræmunnar og
eyðimarkanna inni í landinu er
víðáttumikið svæði, sem Ástra-
líumenn nefna „baklandið“.
Þegar flogið er inn yfir landið
frá borgunum á suð-austur-
ströndinni, taka naktar sléttur
við af hveitiökrunum og á-
vaxtagörðunum. Farið er fram-
hjá litlum þorpum, en svo er
byggðin strjál, að víða eru mörg
hundruð kílómetrar til næstu
mannabústaða.
Þetta er land sauðfjárræktar-
innar, en jurtagróðurinn er svo
fátæklegur, að átta hektarar
lands er álitið þurfa handa
hverri kind. Venjulegur „ranch“
(búgarður) eða „stöð“ hefur
5000 fjár — og tekur því yfir
landsvæði, er nemur hundruð-
um ferh.km. Bóndinn getur
stjórnað slíku búi með einum eða
tveimur aðstoðarmönnum. Fáir
menn fá slík tækifæri til að
reyna hvað það er, að lifa af-
skekkt og fjarri umheiminum,
sem þessir „stöðvar“-búar.
Norðurhluti „baklandsins" er
kvikfjárræktarsvæði. Hérna vex
grasio. Hinar voldugu krónur
Bukalyptustrj ánna varpa skugg-
um sínum yfir stór svæði, en víða
hafa menn barkað stofnana, svo
að trén deyja, er það gert til þess
að grasið hafi betri möguleika til
að vaxa. Loftslagið er svo þurrt,
að hin dauðu tré standa árum
saman, eins og gráar vofur með
útbreidda arma.
Stundum æða skógarbrun-
arnir yfir þessi svæði. Logarnir
æða eins og örskot frá tré til trés,
þangað til þúsundir ferh.km. er
orðið að rjúkandi ösku.
Úrkoma er mjög lítil í góðum
árum, hvað þá þegar verr árar,
en þó er hún oftast nægileg til
þess að grasið komi upp, þótt lé-
legt sé. En svo koma þurrkárin.
Grasið visnar. Kvikféð verður
megurra með degi hverjum, og
loks stendur það og hímir tím-
unum saman, án þess að geta
hreyft sig. Svo fellur það dautt
niður. Á slíkum árum getur fjár-
tjón bændanna numið miljónum
dýra.
í sumum héruðum „baklands-
ins“ er svo mikið af pokadýrum,
að þau líkjast hópum af kanín-
um úr lofti að sjá. Þau bera
meira skyn á það en sauðféð,
hvar fóður er að finna, og valda
oft miklum skemmdum á beiti-
landinu. Þau eru skoðuð sem
meindýr og eru skotin hópum
saman.
Á öldinni sem leið fluttu íbú-
arnir inn nokkrar kanínur til
þess að auka kjötmarkaðinn. En
þessi fáu dýr urðu brátt að
hundruðum miljóna einstaklinga
og eyðilögðu landið á stórum
svæðum. Til þess að koma í veg
fyrir meiri útbreiðzlu kanínu-
plágunnar, þyggðu menn rúm-
lega metersháa girðingu þvert
yfir Ástralíu. Girðing þessi var
1822 km. löng. En áður en verk-
inu var lokið, var orðið fullt af
kanínum beggja vegna girðing-
arinnar. Nú gerir stjórnin til-
raunir til að fækka vágestum
þessum með því að menga kan-
ínurnar með næmum sjúkdómi,
sem getur unnið á þeim, án þess
að verða öðrum dýrum að fjör-
tjóni.
Allar helztu borgir Astralíu eru
við strendurnar. Sydney er
stærsta borgin. Þar býr hérum-
bil einn fimmti hluti hvítra
manna í Ástralíu. Höfnin í Syd-
ney liggur milli tveggja hárra
fjalla og er talin einhver feg-
ursta höfn í heimi. Umhverfis
eru óteljandi smá-firðir og víkur.
Flestir íbúar borgarinnar þurfa
ekki að fara lengri leið, en sem
nemur tíu mínútna akstri til
strandarinnar. Þegar þeir fara
til vinnu sinnar, taka þeir ferj-
urnar eða aka yfir brúna yfir
höfnina. Á hverju kvöldi fyllist
flóinn af lystibátum með drif-
hvítum seglum. Á jóladaginn, en
þá er oftast hið fegursta sumar-
veður, er þröng mikil á baðstöð-
unum.
Tilveran í flestum öðrum borg-
um landsins er svipuð þessu. En
aðrar helztu borgirnar eru Mel-
bourne, Brisbane, Adelaide og
Perth. Svo virðist, sem fólk hafi
ótakmarkaðan tíma til íþrótta-
iðkana — skíðasport á vetrum,
frá maí til október, annars iðka
menn mest cricket og tennis.
Aliir Ástralíumenn hafa mikinn
áhuga á kappreiðum.
Höfuðborgin, Canberra, er
byggð samkvæmt fyrirfram
gerðri áætlun. Aðalgöturnar
liggja eins og geislar út frá stór-
um torgum. Bygging borgarinn-
ar hefur staðið yfir í 20 ár og
er ekki lokið enn. Hún hefur
fengið svo mikið land, að mað-
ur verður oft að aka yfir margra
kílómetra löng óbyggð svæði til
þess að fara á milli hverfa.
Tekjur manna eru ekki miklar,
en verðlagið er líka lágt. Dval-
arkostnaður á gistihúsum í Syd-
ney eða Melbourne er helmingr