Heima er bezt - 01.05.1955, Blaðsíða 27

Heima er bezt - 01.05.1955, Blaðsíða 27
Nr. 5 Heima er bezt 155 Frá Ásbyrgi til Ásbyrgis þumalfingurs og vísifingurs, og sjúga það svo upp í nefið. Þar sem íslendingar eru svona miklir neftóbaksmenn, eru eng- in kyn, þótt þeir geri pontur sín- ar íburðarmiklar. Pontan er oft silfurbúin og gerð úr rostungs- eða höfrungstönn, sem holuð er innan og lokuð í endann með silfurslegnum botni. Séra Þorvaldur sýndi mér líka pontu, og saga hennar var auk þess mjög merkileg. Faðir prests- ins átti hana áður, og hann fór einu sinni með hana á sjó. Með- an á vinnu stóð, þurfti maðurinn að fá sér nefdrátt við og við sér til hressingar, en svo fór að lykt- um, að hann misst pontuna út- byrðis og hún sökk. Það er auð- velt að gera sér í hugarlund, hversu mjög eigandanum þótti fyrir að missa pontu sína, en þá er líka hægt að skilja gleði hans og undrun, þegar honum var aftur færð pontan að kveldi. Nokkrir aðrir sjómenn, sem voru að gera að afla sínum, fundu pontuna í maganum á einum þorskinum, og þar sem allir við- staddir þekktu þessa skrautlegu pontu, flýttu þeir sér að skila henni í hendur eigandans. Hjá Andrési á Hvítárvöllum. í Borgarfirðinum er höfuðból- ið Hvítárvellir, eign hins harð- duglega bónda Andrésar Fjeld- steð,1) sem er flestum brezkum laxveiðimönnum, sem koma til íslands, að góðu kunnur. Við rið- um niður með Hvítá að vestan- verðu og yfir Grimsá, áður en við komum á bæinn. Hér og þar sáum við hilla undir netagarð- ana, og úti íi ánni sá á kollana á forvitnum selum. Andrés veiddi rúmlega níu hundruð laxa árið 1884; hann hefur þvi haft góðar tekjur. Og hvað hefði hann getað borið úr býtum, ef engir selir hefðu verið þarna? Ef Andrés á Hvítárvöll- um gæti komið laxi sínum nýj- um á Evrópumarkað, mundi hann leggja enn meiri fæð á sel- 1) Andrés Fjeldsted (1835—1917). Son- ur Andrésar á Hvítárvöllum Vigfússonar og konu hans Þorbjargar Þorláksdóttur. Hann var kunnur hagleiksmaður og auð- ugur myndarbóndi. I Skotlandi nam hann skipasmíðar, blikksmíðar og mðursuðu. Himinninn var heiður og blár og sólin, hin gamla vinkona mannanna, brosti blítt. Á bakk- anum stóð dökkgrá fólksflutn- ingabifreið, tilbúin til farar, þeg- ar þeir, sem með ætluðu að vera, hefðu komið sér fyrir í sætum sínum. Svo seig bíllinn af stað og far- þegarnir, 29 að tölu, hófu nær jafnskjótt upp söng, fyrst ætt- jarðarljóð, en svo tóku nýjustu dægurlögin völdin. En hverjir voru hér á ferð? munu menn hugsa. Jú, hér voru í meirihluta meðlimir Umf. Grettir að leggja upp í skemmti- ferð norður að Ásbyrgi í Þing- eyjarsýslu. Ferðin var hafin frá sam- komuhúsinu Ásbyrgi á Laugar- bakka í Miðfirði. Bifreiðarstjóri var Jón Jónasson Húnfjörð, sem margir munu að góðu þekkja, en hann er bróðir Guðmundar Jón- assonar, sem frægur varð á Norðausturlandi. Fyrsti áfangi var til Blönduóss, en þar var skamma stund staðnæmzt, en þá haldið á fjallgarðinn, sem er á milli Húnavatns- og Skagafjarð- arsýslna. Eftir alllangan akstur var komið að hinu sérkennilega og fagra minnismerki Klettafjalla- inn, og hann, sem aðrir laxveiði- menn, mundu þá stórum geta aukið tekjur þjóðar sinnar. í fjarlægð séð leynir það sér ekki, að Hvítárvellir eru höfuð- ból. Reisulegt steinhús er aðal- byggingin á staðnum, en áfest við það er sólbyrgi úr timbri og gleri og er haldið uppi af tré- súlum. íbúðarhús og svo útihús eru með galvanhúðuðum járn- þökum, en gömlu torfhúsin eru svo varðveitt til samanburðar. Byggingunni er enn ekki lokið, en nokkur herbergi eru þegar fullgerð. Enn kenni ég áhrifa frá þeirri nýsköpun, sem nú á sér stað á íslandi, og sem ég hef áður drep- ið á Þessi tilfinning að vera staddur i landi frumbyggja ein- hvers staðar langt vestur frá, skáldsins. En til allrar óham- ingju lá þokuslæðingur yfir Skagafirði, svo að útsýnið marg- rómaða naut sín ekki sem skyldi. Úr því rættist þó, er niður í sveitina kom, því að þá hafði sól- in á ný tekið völdin, svo að hægt var að njóta þessarar fögru sveitar, sem er gerólik Húna- vatnssýslunni að landslagi til. Hvergi var stanzað fyrr en við Valagilsá, en þar tóku menn að sinna köllun magans, því að all- ir höfðu nesti meðferðis og drykkur var nógur, því að farar- stjórinn, Ingólfur Guðnason á Laugarbóli hafði séð fyrir full- um 40 lítra mjólkurbrúsa. Síðan var umhverfið skoðað og mun engan hafa grunað þær hamfarir, sem hér áttu eftir að verða nokkrum dögum síðar, enda enginn spámaður eða kona með. Og nú var stefnt til Akureyrar. Á þeirri leið sáust að sjálfsögðu hraundrangarnir í Öxnadal, og var all undarleg sjón að sjá þá bera við loft, líkt og tröllafingur, er bentu til himins. En til höfuð- staðar Norðurlands var komið hálf fimm. Þar örkuðu menn um, og margir athuguðu veitinga- húsin að innanverðu. Klukkan að ganga sjö var haldið af stað hrífur mig enn. — „Good day, Sir“. Svo hljómar velkomanda- kveðja Andrésar, og við tökum svo tal saman á ensku. Andrés hefur dvalist í Englandi um hríð. Það er því ekkert skrýtið við það, að hann skuli hafa reist hús sitt að hætti Breta. Traustir, stein- steyptir veggir, miklar glugga- kistur, sem sagt þesísi heldur þyngslalegi stíll, og herbergja- skipun sú sama og hjá ensku miðstéttinni í mörgum enskum héruðum. Á gólfi er vaxdúkur, amer.-skur ruggustólar og fleiri húsgögn, sem bera vott um þæg- indi. Enskir laxveiðimenn eru svo til á hverju sumri gestir Andrés- ar, og þess vegna hefur hann látið smíða sólbyrgið og mynda- stofu áfasta við það.

x

Heima er bezt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heima er bezt
https://timarit.is/publication/380

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.