Heima er bezt - 01.11.1958, Page 24

hún ekki árennileg. Löngu síðar seig hann á þessum
stað, og þá orðinn vanur bjargmaður og fyrirliði í þeirri
bjargför. Með honum fór niður annar maður, sem hann
kvaðst hafa treyst allvel. Þegar þeir höfðu drepið þann
fugl, er þeir náðu til, fannst honum fengurinn rýr. Eina
leiðin til að bæta úr því var sú, að fara í Flæmið.
Bergið þarna er heldur laust, og eins og það sé límt
saman með fugladriti. Hann mundi vel, hvar leiðin var
og fór að skoða hana, en ekki leizt honum vel á. En
þetta hafði þó verið farið. Það vissi hann fyrir víst.
„Jú, það var víst bezt að reyna“, hugsaði hann.
Hann tók stöngina sína, því að fuglinn er snaraður
með 12—18 feta langri og mjórri stöng, sem þó er mjórri
í annan endann, og á hana er fest snara úr hrosshári.
Snörunni er svo smeygt um háis fuglinum, stönginni
kippt að sér og herðist þá snaran að hálsi fuglsins. Þá
dregur maður stöngina að sér og aflífar fuglinn, sem er
gjört á þann hátt, að hann er snúinn úr hálsliðnum. Er
það skjótur dauðdagi, ef vanur maður er að veiðum.
Guðbjartur smeygði svo á sig vað, sem hann lét
félaga sinn halda í. Héldu svo báðir út í skútann, sem
næstur er Flæminu. Þar fékk félagi hans góða aðsetu
og Guðbjartur bað hann að gefa liðlega eftir á vaðnum,
eftir því sem hann fetaði sig áfram.
Svo hófst þessi tvísýna ganga. Guðbjartur kvaðst
ekki hafa langt farið, þegar honum varð það ljóst, að
ekki yrði aftur snúið. Leiðin, sem fara þurfti, var um
30 metra löng, og ganga varð þvert til hliðar, og þó
heldur niður á við, utan í þverhníptu berginu. Mjög
illt var að fá nokkursstaðar örugga festu fyrir hönd eða
fót. En áfram þokaðist fet fyrir fet, sagði Guðbjartur.
Loks komst hann á sama stali, beint neðan undir Flæm-
inu. Rúmlega hæð hans vantaði þá, til þess að hann
kæmist upp í Flæmið. En þessi smáspotti virtist Guð-
bjarti lokuð leið. En að hætta svo nærri markinu, var
honum ekld að skapi, og upp komst hann. „Og þá var
ég feginn“, sagði gamli maðurinn og leit brosandi á
drengina, sem hlýddu á frásögn hans með athygli.
Fuglinn var svo spakur þarna, sagði Guðbjartur, að
hann hafði ekki þekkt slíkt fyrr, enda enginn maður
komið þarna í mörg ár. Þarna snaraði Guðbjartur á
frekar stuttum tíma 900 fugla. „Þá var ég ánægður.
Það segi ég satt“, sagði gamli maðurinn, og andlit hans
Ijómaði af ánægju, eins og hann „upplifði“ þetta í annað
sinn.
Enginn hefur heimsótt fuglinn í Háhaldaflæmi síðan,
og mun sennilega enginn gera hér eftir“, sagði Guð-
bjartur að lokum. Trúlegt þætti mér, að Guðbjartur
ætti þar lengi síðustu sporin.
„Skelfing fellur sjórinn seint út hérna,“ sagði Kalli
með þreytusvip. Þá brostu menn að óþolinmæði hans,
en þó var mörgum þegar farið að leiðast. Einn greip
Kalla undir hendina og óð með hann í klof fvrir
íorvaðann, og komst utan í Ranann með Kalla undir
hendinni.
Þá fóru allir á eftir og einn piltanna greip Halla með
sér. Þegar út á hleinina kom, blasti urðin við, morandi
af fugli. Þá urðu drengirnir undrandi og spurðu, hvort
þetta væru virkilega allt fuglar. Slíka mergð af fuglum
höfðu þeir aldrei áður séð. Sumir bjargmenn héldu út
yfir urðina og gengu þar upp í bjargið, en flestir fóru
að tína egg í urðinni, og þar á meðai drengirnir.
Fyrst í stað hrópuðu þeir alltaf upp í hvert skipti,
sem þeir náðu í egg. „Ég fékk eitt. — „Ég fékk tvö“.
Þeir voru duglegir við eggjatökuna. Þeir áttu betra
með en þeir fullorðnu að skríða inn í holurnar, þar
sem þess þurfti við, og ná í eggin. Alkan vildi þó
stundum verja afkvæmi sín, og réðst með mikilli
grimmd á þessar litlu hendur, sem réttar voru inn í
hreiður hennar, og bitu þær til blóðs. Þeir komu sér
þó saman um það bræðurnir, að setja ekki upp vett-
lingana, á hverju sem gengi. Þeir skildu hreint ekkert í
henni móður sinni, að fara að láta þá hafa vettlinga
fyrst bjargmenn notuðu þá aldrei við eggjatínslu. Því
bjargmenn vildu þeir verða.
Eitt sinn, þegar álka hafði náð svo góðu taki á
handarjaðrinum á Kalla, að hann varð að fá aðstoð
bróður síns, til að losa af sér álkuna, þá sagði Halli
heldur hreykinn: „Hvað er þetta, maður? Kanntu ekki
að losa af þér álku? Ertu búinn að gleyma því, sem
Bjartur var að segja okkur áðan? Þú átt bara að taka
fast um háls henni með hinni hendinni. Þá sleppur hún
takinu“. Og Halli tók um háls álkunni, svo að hún
sleppti. Blá förin voru beggja vegna á hendinni á Kalla,
en blóð vætlaði úr. Hann kenndi mikið til, reiddist og
vildi nú berja álkuna, en bróðir hans sleppti fuglinum,
og taldi, að nóg væri að ræna hana eggjunum, þótt ekki
væri farið að berja hana líka. En Kalli var reiður og
undi illa sínum hag. Hann tók stein og kastaði á eftir
fuglinum, sem var þá óðar horfinn í fuglamergðina,
sem sveimaði yfir urðinni, uggandi um afkvæmi sín.
Þegar Kalli kastaði steininum, hafði hann óvart komið
við eggjafötu sína, svo að hún valt um og 20—30 egg
brotnuðu. „Þarna sérðu. Þér hefnist fyrir að kasta í
fuglinn. Þú veizt að það á aldrei að kasta í fugla“, sagði
Halli. — Kalla lá við gráti, er hann sá eggin brotna, en
hann harkaði af sér, stóð hugsi dálitla stund, þurrkaði
blóðið af hendinni á buxunum sínum. Svo tók hann
fötuna og tók að safna eggjum af miklum móði. Hann
tildraði sér framan í brún urðarinnar. Þar voru eggin
mest, en þar var urðin hættulegust, en Kalli var fót-
fimur og efni í bjargmann. Hann skeytti því ekki
lengur, þótt álkan glepsaði í hendur hans. Til þess var
enginn tími, því að hann ætlaði að verða jafn fljótur
að fylla sína fötu og bróðirinn, þótt hann yrði fyrir
þessu óhappi. Þegar fór að hækka í fötunni, skorðaði
hann hana á milli steina, tók af sér húfuna, týndi í hana
og bar í fötuna.
Loks var fatan full. „Ég er búinn að fylla mína“,
kallaði Kalli til Halla. „Ég er búinn að fylla líka,“ svar-
aði Halli. „En hvað eru mörg egg í þinni fötu?“ „Það
veit ég ekki. Ég hafði engan tíma til að telja“, svar-
aði Kalli. „En það eru 105 egg í minni. Ég taldi um leið
og ég tíndi,“ sagði Halli hróðugur.
Drengjunum var hjálpað til að bera föturnar þangað,
(Framhald d bls. 400).
386 Heima er bezt