Heima er bezt - 01.12.1964, Blaðsíða 5

voru metnir eins og hálfguðir. En þótt velmegun ykist,
virtist einhver tómleikablær vera korninn yfir sveitina.
Menn litu naumast upp úr moldinni, nema einstöku,
sem kjörið höfðu sig til að vera uppalendur lýðsins. Þeir
báru höfuðið hátt og voru margorðir um andlegan
þroska, uppeldisleg vandantál og annað þess háttar, en
í hverju þroskinn væri fólginn varð mörgum umhugs-
unarefni, enda vissu þeir naumast sjálfir meira þar um
en það, sem þeir höfðu lesið í einhverju „Urvali“ ein-
hverrar þjóðar.
En framfarirnar duldust engum. Torfbæirnir voru
horfnir fyrir steinhúsum. \relmegunin blómgaðist, en
fólkið sjálft, var það ánægt?
Meðan öll þessi ósköp dundu yfir stóð gamla kirkjan
í Bæ óhagganleg á hornsteinum sínum hinum fornu. En
þótt þeir stæðu stöðugir hlaut hún sjálf að hlýða lög-
máli ellinnar, hún hrörnaði, og það gerði litla breyt-
ingu, þótt numin væri brott fúin fjöl og önnur sett í
staðinn, eða heil rúða sett fyrir aðra brotna. Um alla
sveitina risu ný hús fegurri og betri en þau gömlu bæði
handa mönnum og skepnum. En engum varð úr vegi
að hugsa um að endurbyggja kirkjuna gömlu, enda stóð
hún nú tóm flesta Drottins daga. Og gestir sem komu
að Bæ gerðu sér tíðförulla í nýtízkulegt fjós bónda en
í kirkjuna, enda var það raflýst og með hvers konar vél-
búnaði, kýrnar hvíldu þar á plastmottum, og varla að
sæist mykjuklessa. Að því ógleymdu, að þar trónaði
einn verðlaunabolinn í hátignarlegri ró. Ef einhver
minntist á kirkjuna var það í aumkunnar- eða lítilsvirð-
ingartón. Það virtist gjörsamlega gleymt, að hún hafði
um aldir verið skjól fólksins og miðdepill héraðsins.
Svo var það einhvern daginn að einn fræðingurinn
sagði í heyranda hljóði: „Við skulum rífa gömlu kirkj-
una, hún er orðin svo ljót, að það er sveitinni til skamrn-
ar, ljótasta húsið í öllu héraðinu og þótt víðar sé leitað.“
Og nú kvað við úr hverju horni: „Já, svo sannarlega
skulum við rífa hana. Hvað eigum við með kirkju að
gera. Hún er úreltur arfur frá eymdarárum þjóðarinn-
ar og engum til gagns.“ Þetta þótti þjóðráð, og gamla
kirkjan í Bæ var rifin og sléttað yfir grunninn. En alt-
arishellan stóð upp úr vallgresinu. Henni fékk enginn
bifað.
Nú barst ekki framar ómur af klukknahringingum
frá kirkjunni í Bæ. Engin ræða var lengur flutt þar úr
prédikunarstóli. Enginn ieitaði þar skjóls né hvíldar.
Grasið greri á rústum gömlu kirkjunnar, umhverfis alt-
arishelluna og jók töðufeng Bæjarbóndans.
Eólkið í Bæjarsókn var prestlaust, kirkjulaust og trú-
arlaust. Það sótti sitt andlega fóður í „vísindi“ og
myndablöð, sem surnir raunar voru svo hlálegir að kalla
sorprit, og þau reyndust drýgst á metunum til sálar-
fóðurs. Svona hefur það verið og er það enn, og fólkið
þeysir út og suður í gljáfægðum bifreiðum í leit að ein-
hverju, sem það vantar en finnur ekki. Sumir eru þó
svo sérvitrir að ympra á því, að 'ef til vill sé til eitthvað
fleira en það, sem vér sjáum og þreifum á, og ef til vill
hafi einhver slík ósýnileg verðmæti gengið í súginn um
leið og gamla kirkjan í Bæ var rifin. En þeir, sem svona
hugsa, eru ósköp fáir, og raddir þeirra drukkna í glymj-
anda dagsins.
I miðri sveitinni hefur verið reist félagsheimili, þar
sem heitir á Skollhóli. Þar dunar dansinn um hverja
helgi, þangað streymir fólkið, og þangað streyma pen-
ingarnir. En þegar gleðskapurinn stendur sem hæst verð-
ur þó alltaf einhverjum að renna augum heirn að Bæ
og til altarishellunnar þar. Það er rétt eins og hún sé
tekin að togast á við hólinn. Og nú er spurt: Hvort verð-
ur sterkara að lokum?
Heima er bezt 433