Heima er bezt - 01.10.1978, Blaðsíða 18

SIGURLAUG GUÐMUNDSDÓTTIR, HORNAFIRÐI:
Þegar ég eignaðist
fyrstu peningana mína
Mér hefur stundum dottið í hug, þegar ég heyri
talað um öll þau ósköp af peningum, sem börn
og unglingar hafa nú handa á milli og geta eytt
þeim fyrir sælgæti og allskonar óþarfa sem hug-
ur þeirra gimist, hver regin munur hefur orðið á kjörum
fólks hér á landi síðan ég var barn. Langar mig því að
segja frá því þegar ég eignaðist mína fyrstu peninga fyrir
nærri 64 árum, en þá var ég 7 ára. Þetta var ekki stór
upphæð á nútíma mælikvarða, aðeins einn tveggja króna
silfurpeningur, en ég er þó viss um að ég gladdist meira,
þegar ég eignaðist hann, heldur en börnin gjöra nú, þótt
þau fái þúsundir króna í fermingar- og afmælisgjafir og
aðrar stórgjafir við öll möguleg tækifæri.
Ef til vill hef ég samt glaðst meira og innilegar yfir að
eignast þessar krónur og atburðurinn orðið mér ennþá
minnisstæðari af því ég hafði daginn áður orðið fyrir
óhappi, og var því í döprum hug er mér hlotnaðist þetta
óvænta happ.
Þetta varseint á degi eitthvað um viku fyrir jól. Mamma
var frammi í eldhúsi að búa til brauð fyrir jólin. Ég var því
ein inni í herberginu, „húsinu“ sem þá var kallað, þar sem
við mamma sváfum. Bræður mínir voru við einhverja
vinnu úti svo og vinnumaðurinn. Ég vildi vera frammi hjá
mömmu, en fékk ekki, þar sem ég var lasin af óvenju
slæmu kvefi, sem þá var að ganga.
Sagði mamma mér að hátta og lesa í bókunum mínum,
en þær átti ég margar, enda orðin allæs fyrir löngu og var
ég snemma mjög bókhneigð. Búið var að fara í kaup-
staðarferðina fyrir jólin og vissi ég að einhversstaðar var
geymdur lítill kertapakki með allavega litum jólakertum.
En bæði var það að ég vissi ekki hvar þau voru og mér
fannst meira gaman að geyma þau kerti til jólanna, og svo
hafði verið keyptur pakki með stórum hvítum kertum og
sagði mamma að ég mætti kveikja á einu þeirra, ef ég vildi
heldur hafa svoleiðis ljós en lampaljós. Hún vissi sem var
að böm eru alltaf nýungagjöm og myndi ég hafa gaman
af að lesa við kertaljós. Kveikti hún svo á kertinu og setti í
stjaka og lét hann á borð við rúmið mitt. Fór hún svo til
sinna starfa. Er hún var farin fór ég að hugsa um að ég
væri búin að lesa bækurnar mínar svo oft, að meira gaman
væri að gjöra eitthvað annað að minnsta kosti fyrst.
Klifraði ég því upp á stól og náði í kassa sem stóð á hillu
uppi yfir dyrunum. Man ég hvað mér gekk illa að ná
kassanum, því ég var ekki há í loftinu, en það tókst samt.
í kassanum var ýmislegt dót, sem ég hafði gaman af að
skoða og meðal annars var þar einn 10 króna gullpeningur
sem mamma hafði fengið fyrir sauði er hún hafði selt
skoskum fjárkaupmanni, sem hafði þá fyrir skömmu
ferðast víða um land til að kaupa sauði. Vissi ég vel að
peningurinn var geymdur þarna, en hafði aðeins einu
sinni fengið að sjá hann og þótti hann mjög fallegur. Er ég
hafði skoðað allt í kassanum fór ég að reyna að koma
honum aftur á sama stað. Það gekk ekki vel en tókst þó að
lokum. Þá datt mér í hug að ég skyldi fá mér einhverja bók
úr bókaskápnum hennar mömmu. Það var miklu
skemmtilegra en að lesa mínar bækur, sem ég var oft búin
að lesa. Og hafði mamma ekki sagt að ég skyldi lesa á
meðan hún væri frammi? Bækurnar mínar, já, en það var
nú ekki sama og bækumar hennar mömmu, og mamma
hafði stranglega bannað mér oft og mörgum sinnum að
snerta bækurnar í skápnum á meðan ég væri svona ung.
Stafaði það að sjálfsögðu af því, að hún hélt að ég færi
ekki nógu vel með þær, en góðar bækur voru henni sem
helgur dómur, sem varð að fara afar vel með.
Ég hugleiddi þetta dálitla stund, en lykillinn stóð í
skránni á skápnum og freistingin varð of sterk, en auð-
vitað var ég staðráðin í því að passa vel að skemma ekki þá
bók er ég tæki. Fyrir valinu varð eitt bindið af Ijóðmælum
Matthíasar Jochumssonar, því ég hafði alltaf verið mjög
ljóðelsk og kunni þá þegar mikið af ljóðum. Þegar ég
opnaði bókina varð fyrst fyrir mér kvæðið Þorgeir í Vík.
Fór ég að lesa það og varð mjög hrifin. Var ég búin að lesa
6 vísur þegar óhappið skeði. Þar sem ég hef alltaf verið
mjög nærsýn þurfti ég að hafa bókina mjög nærri ljósinu
og það vildi svo slysalega til að skar af kveiknum datt ofan
á aðra blaðsíðuna og brenndi gat á blaðið, að vísu var það
lítið gat, en þó nógu stórt til að brenna í burtu tvö orð. Mér
varð mjög bilt við, og rétt í því kom mamma inn og sá
hvað um var að vera. Varð hún reið, þótt stillt væri að
jafnaði. Sagði hún að óhlýðni leiddi sjaldan gott af sér. Ég
varð alveg eyðilögð yfir þessu og fór að vola.
Skömmu síðar bar að garði ferðamann, sem bað um að
lofa sér að vera um nóttina. Það var auðvitað sjálfsagt. Var
hann mjög þreyttur og illa til reika, enda búinn að ganga
338 Heima er bezt