Heima er bezt - 01.06.1981, Blaðsíða 27

4. HLUTI
MINNINGAÞÆTTIR SÍRA JÓNMUNDAR
J. HALLDÓRSSONAR
ASTAÐIGRUNNAVIK

H ;i
FRA ÆSKUARUM
KRISTMUNDUR BJARNASON
BJÓ TIL PRENTUNAR
Það var stafalogn, sjórinn eins og spegill, morandi ar
upsa og þyrsklingi við klappirnar, æðarkollum og ungum á
sjónum, en fjaran full af skeljum, hörpudiskum og péturs-
skipum.
„Hvers vegna ertu farin að kalla klappirnar klampir?“
spurði ég. „Við eigum að segja klappir. “
„Ég skal segja þér nokkuð,“ svaraði leiksystir mín.
„Gamli maðurinn að vestan, sem hjá okkur er, kallar
klappirnar ailtaf klampir eða klöppina klömp. Hann segir,
að svo sé talað í sinni sveit. Fólkinu finnst þetta mýkra og
notalegra, segir hann, en þar eru heilar flatneskjur af
klöppum, holóttar klappir, dældóttar og sléttar klappir,
sem hafa brotnað og sprungið og orðið að leggjabrjótum og
berhöggi, segir hann. Þar eru flughálar klappir, sem sjórinn
beljar um nætur og daga, og það er bæði háskalegt og afar
þreytandi að ganga á þeim klöppum. Þess vegna tók fólkið
upp á því að kalla þær klampir, segir gamli maðurinn. Þær
verða þá ekki eins harðar og kaldar, geta jafnvel orðið eins
mjúkar undir fótinn og hampur, og hampur er gras.“
„En sjáðu nú til,“ sagði ég og var nú kominn í nokkurn
vígahug. „Líttu á lappirnar á mér: Heldurðu kannski, að
lappirnar á mér yrðu mjúkar, þó að ég færi að segja lömp og
lampir. Og hvað ynnirðu við, þó að fæturnir á þér yrðu
mjúkir eins og brauðfætur? Við krakkarnir mundum
sennilega leggja okkur þá til munns í öllum þessum korn-
matar- og brauðskorti, sem fólkið er alltaf að tala um.“
„En því má ekki fólkið seeja klömp og klampir, ef því
líður þá betur?“
„Kynnirðu við að kalla hann pabba þinn pampa og
mömmu þína mömpu?“ spurði ég hróðugur.
„Nú ert þú að stríða mér,“ sagði leiksystir mín og hló.
„Það stendur alveg sérstaklega á með klömpina. Gamli
maðurinn sagði mér það. Þessar klampir eða klappir voru
einu sinni mjúkar.“
„Því má þá ekki segja klemtur í staðinn fyrir klettur?"
sagði ég þrákelknislega.
„Vertu nú rólegur: Gamli maðurinn var að tala um
klamma, storku, sem er þó ekki sterkari en það, að hún
lætur oft undan, þegar stigið er á hann og myndast þá far,
spor, og það eru einmitt svona spor eða för, sem valda því,
að klappirnar eru kallaðar klampir þarna vestra. Og nú skal
ég segja þér, hvað hann sagði mér: Fyrst er nú það, að
fjöllin þar eru morandi af skálum. Þetta eru skessuskálar og
tröllkarlaskálar, en þarna var mikið af tröllum. Þegar þau
voru á ferðinni, settust þau á fjallabrúnirnar til að hvíla sig,
en það er svo langt síðan, að fjallaklamminn var þá ekki
orðinn fullstorkinn. Fjallsbrúnin lét því undan bossanum á
tröllkarlinum eða skessunni og myndaðist skál í fjallið —
eins og rassfar. Sérstaklega er þetta athyglisvert og augljóst
á einum stað, sagði hann.“
Mér fannst svo mikið til um það, sem leiksystir mín
sagði, að ég lofaði henni að halda áfram.
„Þarna enda mörg bæjarnöfn á vík. Fyrir framan og
neðan bakkann á einum slíkum víkurbæ eru ákaflega
stórar og fallegar klampir, og þar er svo aðdjúpt við þær, að
ekki þarf að róa til fiskjar. Flyðran, þorskurinn, steinbítur-
Heima er bezt 211