Heima er bezt - 01.05.1996, Blaðsíða 22

Sigurður Gunnarsson, fyrrv. skólastjóri:
✓
I Hvammsfjarðarmynni
eru eyjar þær, er
Rifgirðingar heita. Und-
ir lok 18. aldar bjó þar
maður, er Eiríkur hét.
Kona hans hét Ingibjörg
Bjarnadóttir, af Hrapps-
eyjarætt, sem kunn var
um allan Breiðafjörð.
AF MERKU FÓLKI
*
178 Heima er bezt Æ
Þau áttu þrjú börn, Jóhönnu, Stefán
og Sigurð, sem var yngstur, f. 4.
mars 1798, og nefndi sig síðar Breið-
fjörð. Hélt hann því nafni
til æviloka.
í samtíðarkveðskap var
Eiríkur, faðir hans, kall-
aður „Rifgirðingakónur,“ og var það
meira í gamni en alvöru. Hann var
alla ævi blásnauður maður, enda
flosnaði hann upp, skömmu eftir að
Sigurður, sonur hans, var í heiminn
borinn, og hokraði síðan um stund á
hálfu Helgafelli. Síðar fékk hann
staðfestu í Bíldsey og bjó þar til
dauðadags. Eiríkur var sjósóknari
mikill, en var jafnan háseti hjá öðr-
um. Hann var skáldmæltur nokkuð,
en ölkær um skör fram.
Fá héruð á íslandi eru búsældar-
legri en Breiðafjarðareyjar og sveitir
þær, er að honum liggja. Sagt er, að
við Breiðafjörð hafi aldrei orðið
mannfellir, og er einstætt í sögunni.
Þar hafa menn nytjar miklar af sel og
hval, fiski og fugli. Þar er sólarlag
fegurra en dæmi eru til annars staðar
á íslandi. Um það orti hann síðar
eina af allra fegurstu stökum sínum.
Við Breiöafjörð verður skáldum gott
til þroska, ekki síst þegar um er að
ræða fjörefnafíkið ungmenni eins og
hann Sigurð litla, son Rifgirðinga-
kóngsins.
Þessi jarphærði, kloflangi strákur,
var frá barnæsku alinn á kostaríkri
fæðu Breiðafjarðareyja, eggjum, lifur
og öðru nýmeti úr sjó. Hann fulsaði
við fyllifóðri því, sem íslenskir fá-
tæklingar á 19. öld lögðu sér til
munns, þegar garnir þeirra gauluðu
af sulti - flautunum. Það var á sumar-
daginn fyrsta, er Sigurður litli var 6
vetra gamall, að honum voru
skammtaðar flautir. Hann
leit á móður sína þessum
leiftrandi, fjörmiklu aug-
um, sem ekki þóttu hættu-
laus konum, er hann stálpaðist, og
mælti vísu þessa af munni fram:
Þegar í haginn þegnum gekk,
þrautir bœgja, bœgja.
Sumardaginn fyrsta fékk
flautir, æi,jœja.
Þetta var fyrsta vísa Sigurðar
Breiðfjörðs. Á íslandi þótti, á þess-
um árum, fyrsta vísan ekki minni
viðburður í mannlífinu en fyrsta tönn
barnsins. Eiríkur Rifgirðingakóngur
átti um það hljóðskraf við konu sína,
hvort skáld væri borið í ættinni.
Drengurinn átti til hagyrðinga að
telja í báðar ættir. En upp frá þessari
stundu fékk Siggi litli að rýna í þann
skáldskap, sem til var á heimilinu,
prentaðan og í afskriftum. Og þá
opnuðust honum furðuheimar hins
íslenska skáldskaparmáls. Hann lærir
kenningar þeirra og dýrt skáldamál,
áður en hann getur sjálfur sagt óbjag-
aða setningu á mæltu máli.
Og þegar pabbi var heima á vök-
unni, kvað hann rímur upp úr sér.
Hann var slíkur hafsjór af rímum,
heyrði Siggi fólkið segja. Stundum
seildist hann upp á hillu og tók fram
lítið kver. Það voru rímur stórskáld-
anna og prestanna, Árna Böðvars-
sonar og Snorra Bjömssonar á Húsa-
felli. Siggi litli hlustar opnum munni
Fyrri hluti