Æskan - 15.12.1932, Blaðsíða 26
20
J Ó LABLA Ð ÆSRUNNAR
1932
út til Drangeyjar, Þegar þeir voru búnir að skoða
eyjuna, sem var síðasta liæli Grettis í útlegðinni,
kastaði Erlingur klæðum og bjó sig út. Síðan lagð-
ist hann til sunds sömu leið og Grettir hafði áður
gert, en báturinn fylgdi eftir. Létti hann elcki fyrr
en að landi kom, og hafði þá unnið það þrekvirki
að leika Drangeyjarsundið eftir Gretti/Þessi fregn
Bringusund.
flaug um allt land, og varð Erlingur frægur af
afrekinu, og var þó kunnugt áður, að hann var
hinn mesti sundgarpur.
En fleiri hafa verið góðir sundmenn en Grettir
og Erlingur. Mörg. ykkar hafa heyrt getið um
Kjartan Ólafsson, þann, sem sundið þreytti við
Ólaf konung Tryggvason. ólafur konungur hefir
verið einhver glæsilegasti íþróttamaður, sem forn-
ar sögur segja frá, og ekki sízt afburðasundmaður.
Frá þessu kappsundi er sagt í Laxdælasögu, og
kaflinn um það er tekinn upp í Lesbókina, sem
þið munuð flezt vera kunnug. Þá kannist þið líka
úr sömu Lesbókinni við söguna um Skallagrím
gamla. Hann var járnsmiður mikill, en í þá daga
höfðu menn ekki steðja úr stáli til að slá járnið
á, eins og nú gexist, heldur höfðu til þess steina.
Nú vantaði Skallagrím slíkan stein, og fann engan
nærlendis. Hratt hann þá fram báti og reri út á
Borgarfjörð. Þar kafaði liann og kom upp með
slein einn rnikinn, hóf hann upp í bátinn og reri
með til lands. Þenna stein notaði hann síðan
fyrir steðja.
Þá er sagt frá því, að Björn Hítdælakappi bafi
verið harðfengur sundmaður. Einu sinni, er hann
hafði barizt við ofurefli liðs og varð að leita und-
an til að forða lífi sinu, þá kom hann að Hítará.
Þetta var um vetur, áin rann með kraparuðningi
milli skara, breið og djúp. Björn hikaði hvergi,
varpaði sér í ána og synti yfir. Skjöldinn lxafði
hann yfir höfði og herðum, til að hlífa sér við
skotunum, sem óvinirnir létu dynja á honum.
Hann slapp klaklaust yfir, en þeir sneru frá.
Þá má sjá það á fornsögunum. að konur hafa
lika verið vel syndar. Maður hét Hörður, kallaður
Hólmverjakappi. Hann var útlægur, og hafðist við
með mörgum öðrum sekum mönnum í Geirs-
hólma í Hvalfirði. Kona hans var sænsk jarlsdótlir.
Æfi útlaganna lauk með þvi, að þeir voru ginnlir
í larid með loforðum um grið og frið, en sviknir
og drepnir allir. Helga var bátlaus og bjargarlaus,
með tvo syni sina, ein eftir í Hólminum. Þegar
hún vissi, hvernig komið var, tók hún yngri son
sinn og batt á bak sér, eggjaði hinn eldri, sem var í)
ára, lil að íylgja sér, og lagðist svo (il sunds og
synti til lands með drengina á bakinu. Það er langt
sund lausum manni, hvað þá heldur með byrði á
bald.
Af þessum sögum má sjá, að menn hafa verið
frábærlega vel syndir hér á landi i foxnöld. En á
eymdaröldunum, sem gengu yfir landið okkar,
týndist og gleymdist þessi ágæta íþrótt eins og
fleztar aðrar. Það er sagt, að um eitt skeið hafi
verið svo langt konxið, að aðeins 2—3 menn á
öllu landinu hafi kunnað að syndal Og það var
orðið svo fjarlægt mönnum að reyna að fljóta í
vatni, að sagt er að einstaka maður hafi fyllt vasa
sína af gxjóti og skriðið svo á botninum yfir ár
og síki, ef mikið lá við! Nú er þefla mikið orðið
breytt, sem betur fer. Menn eru aftur farnir að
skilja, að sundið er einhver hin nauðsynlegasta og
hollasta íþrótt, ungum og gömlunx, köilum og
konum. En þó vantar ennþá mikið á að vel sé,
þvi að takmai'kið er það, að hver einasti maður
læri að synda. Hvernig litist ykkur á, að sund
væri skyldunámsgrein í öllum barna- og unglinga-
skólum? Það á það að vera. Þar sem ekki eru
heitar laugar, svo að hægt sé að synda að vetr-
inum, er hægt að hafa sundnámskeið að vorinu,
og nota ár og læki, sjó eða stöðuvötn. Og eg skal
segja ykkur, að ef fullorðna fólkið hugsar ekki
um þetta, þá skuluð þið taka það að ykkur. Þið
skuluð prédika yfir því sí og æ og láta það ekki
Skriðsund.
hafa lrið. Það gerir ekkert til, þó að fólkið kalli
ykkur relluskjóður, því að þetta á að rella um.
Reynið þið að koma fólkinu í skilning um, að
sundkunnáttan hefir tvöfalt til síns ágætis á við
hvaða iþrótt aðra sem er: Hún berðir, stælir, liðkar
og eflir likamann állan, betur og jafnar en nokkur
önnur íþrótt, og þetta eitt ætti að vera nóg til