Æskan - 01.02.1972, Page 51

Fræg skip
Hinrik 8., annar af einvaldskonungum Tudorættarinnar,
hafði mjög mikinn áhuga á sjóhernum og var upphafsmað-
ur ýmissa breytinga, sem áttu sér stað í flotanum á valda-
t:ma hans.
Hann lét vopna skipin með þungum fallbyssum, sem
varð að koma fyrir á lestardekki eða lægra þilfari skipanna,
°9 göt voru höggvin út i siður skipanna til þess að hægt
vasri að skjóta þar út. Þetta var nefnt fallbyssuhlið.
Herskip Hinriks 8. voru smíðuð eingöngu fyrir sjóher-
inn. Eitt af fyrstu orustuskipunum, sem smíðuð voru á
valdatíma hans, var Mary Rose.
Myndin, sem hér fylgir, sýnir hins vegar annað af stór-
skipum Hinriks 8., en það var Henri Grace a Dieu eða
Great Harry.
Great Harry var tveggja þilfara skip og hið fyrsta sinn-
ar tegundar, sem smíðað var í Englandi. Talið er, að kostn-
aðurinn við skipssmiðina hafi verið um 14 þúsund sterlings-
pund og að það hafi verið um 1000 tonn að stærð.
Skipið flutti þungar fallbyssur á neðra þilfari, en léttar
fallbyssur á efri þiljum.
Það var á sínum tíma stolt Englands, en af slysni kvikn-
aði í því árið 1553 i Woolwich og það brann til kaldra
kola.
héldu, að nú væru þeir í Evrópu. Breyttu
þeir strax um stefnu og flugu í átt til Mið-
jarðarhafsins og Afríku. Þegar svo þessum
tilbúna stjörnuhimni var breytt þannig, að
hann varð eins og næturhiminninn í Afríku,
flugu þeir ekkert, þá héldu þeir, að þeir
væru komnir til heimkynna sinni í hinum
suðrænu löndum. Þetta skýrði margt, en
gátan er samt enn ekki leyst og verður
kannski aldrei.
ess að viila um fyrir fuglunum og
e du. að þeir væru staddir úti í skógi
nótt.
p ☆
u9larnir sátu í fyrstu rólegir á trjá-
9reinunum °9 var sem þeir athuguðu mikið
stjörnurnar. Svo lögðu þeir af stað, allir í
s°mu att- Lausn þessarar gátu varð erfið-
an’ Það var nú svo, að þeir flygju eftir
l°munum og þasr réðu ferðum þeirra, þá
helzt út fyrir, að þeir hefðu innra með
... n°kkurs konar stjörnukerfi. Nú var út-
lg lnn siberskur stjörnuhiminn og inn í búr-
vorii látnir smáfuglar, svo sem þrestir
a®rir íuglar, sem vanir eru að fljúga
' ^ðiir-Evrópu og Miðjarðarhafslandanna,
°9 flugu þá allir fuglarnir í vestur strax
°9 himninum var breytt, svo virtist sem þeir
Að hjálpa
mömmu
• Svitalykt I ullarflikum eyðum
við með því að leggja flík-
ina milli tveggja klúta, sem
vættir hafa verið í salmíak-
spíritus, og pressa síðan
iauslega yfir með strokjárni.
• Ef mömmu gengur illa að
þeyta rjómann, er gott ráð
að láta hnífsodd af lyftidufti
í rjómann, við það stífþeyt-
ist hann mjög fljótt.
• Þið ættuð að klippa alla
hnappa og tölur af flíkum,
sem á að fleygja, og þræða
þá upp á band. Við það veit
mamma, hve marga hnappa
sömu tegundar hún á, ef
hún þarf að nota þá seinna
á einhverja aðra flík.
• Þegar vaggan hans litla
bróður er orðin of lítil, er
tilvalið fyrir mömmu að nota
dýnuna úr henni til þess að
búa til úr sívalan púða
(,,pullu“) Dýnan er vafin þétt
saman og endarnir saumaðir
vel saman. Síðan er saumað
utan um púðann úr fallegu
efni og dúskar festir á sinn
hvorn endann.
49